W jej ramach wymordowano dziesiątki tysięcy obywateli polskich mieszkających na terenie ZSRR. Polaków zabijano ponieważ byli Polakami. Dokładnie 11 sierpnia 1937 roku szef sowieckiej bezpieki Nikołaj Jeżow wydał rozkaz rozpoczęcia tzw. "Operacji polskiej" - mówi Marek Rabiega z Oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu Instytutu Pamięci Narodowej.

- To była jednoznacznie zbrodnia przeciwko ludzkości, nosząca wszelkie cechy ludobójstwa. Należy pamiętać, że rozstrzelano, skazano na śmierć ponad 111 tysięcy Polaków. Dalsze ponad 28 tys. skazano na pobyt w łagrach i je tam zesłano - przypomina Rabiega.

W Szczecinie prowadzone jest śledztwo w sprawie operacji polskiej. Pracownicy Komisji chcą m.in. ustalić nazwiska osób zamordowanych.

- Chcemy ustalić także listę osób biorących udział w tej eksterminacji, więc wskazać na sprawców, określić ich odpowiedzialność karną. Na dalszym etapie jednym z celów śledztwa jest także poszukiwanie miejsc pochówku tych osób. Bardzo ważnej sprawy dla osób najbliższych - mówi Marek Rabiega.

Przypuszcza się, że za eksterminacją Polaków na terenach ZSRR kryła się zemsta Józefa Stalina za klęskę pod Warszawą w 1920 roku.

W ramach "Operacji polskiej" Polaków masowo deportowano do Kazachstanu, na Syberię, w rejony Charkowa i Dniepropetrowska. Łączna liczba deportowanych Polaków wyniosła ponad 100 tysięcy.