Trochę Kultury
Radio SzczecinRadio Szczecin » Trochę Kultury
Międzynarodowy Festiwal Muzyczny – Sacrum Non Profanum organizowany jest nieprzerwanie od 2005 roku przez Pomorskie Stowarzyszenie Instrumentalistów Academiaw Szczecinie. Od 2010 roku każdy z Festiwali promował szczególnie – muzykę polską, a patronami kolejnych edycji byli nasi najwybitniejsi kompozytorzy: F. Chopin,M. Jasiński, H. M. Górecki, K. Penderecki, W. Kilar, K. Szymanowski, W. Lutosławski, A. Panufnik, I. J. Paderewski i S. Moniuszko. Tegoroczna dziewiętnasta edycję Festiwalu, dedykowna jest cichym bohaterom wojny u naszych wschodnich sąsiadów – Kobietom i Dzieciom Ukrainy, pod hasłem Arcydzieła Muzyki Filmowej.

Tegoroczny Festiwal zainaugurowany zostanie w Lusławicach, gdzie żył i tworzył nasz najwybitniejszy współczesny kompozytor - Krzysztof Penderecki, w prestiżowej sali o wyjątkowej akustyce. Koncert szczeciński zaplanowany został na 17 czerwca 2023 roku przepięknym Teatrze Letnim im. Heleny Majdaniec, gdzie zostanie zaprezentowana fantastyczna muzyka filmowa Wojciecha Kilara, w otoczeniu światowej sławy kompozytorów między innymi takich jak John Williams, Enio Morricone, Hans Zimmer, Nino Rota.

Oprócz artystów z Lwowskiej Orkiestry Filharmonii Narodowej Ukrainy z dyrektorem Volodymyrem Sivokhipem wystąpi CHór Akademicki Profesora Szyrockiego ZUT oraz solistami Katarzyą Dondalskiej i Patrycja Piekutowską.
Wspólne dziedzictwo, wspólna przyszłość
Wspólne dziedzictwo, wspólna przyszłość
W środę w Muzeum Narodowym w Szczecinie podsumowano projekt „Wspólne dziedzictwo, wspólna przyszłość. Centralne muzea pomorskie wspólnie prezentują dzieje i kulturę Pomorza” dofinansowanego przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) w ramach Programu Współpracy Interreg VA Meklemburgia-Pomorze Przednie / Brandenburgia / Polska oraz ze środków Finansowych Województwa Zachodniopomorskiego.

Ze współpracy polsko niemieckiej powstało kilka niezwykłych wystaw i publikacji, które pozostaną na lata w muzeach. Opowie nam o tym Rafał Makała jeden z koordynatorów projektu.
[Fot. Marcin Kokolus]
[Fot. Marcin Kokolus]
Radio koncertowe, w kształcie zabawki, czy zegarka - to wszystko było można zobaczyć w ramach cyklu wystaw „Radio oczami historii” . Projekt jest sfinansowany przez Narodowy Instytut Wolności i ma na celu pokazać szerszej publiczności historię radiofonii.

Właścicielem radioodbiorników jest pan Jan Dybiński, gromadzący swoje perełki radiowe w miejscowości Łowisko koło Płot. Kolekcjoner swoja miłością do radia zaraził całą swoją rodzinę: żonę Eweline i syna Igora.

Podczas wystawy odwiedzający mogą obejrzeć ponad 100 starych odbiorników od lat 20-tych ubiegłego wieku, po modele z II wojny światowej i te produkowane w czasach PRL. Oglądający eksponaty mogli wybrać się w "radiową podróż w czasie".

Kolekcja radiowa na co dzień jest do obejrzenia w Niepublicznym Domu Kultury w miejscowości Łowisko koło Płot.

Kolejna możliwość obejrzenia radioodbiorników będzie 14 lipca w miejscowości Czarne koło Reska i 7 października w Muzeum Galerii Brama w Gryficach. Wstęp jest bezpłatny.
Niezwykła sceneria Cmentarza Centralnego. [Fot. Małgorzata Frymus]
Niezwykła sceneria Cmentarza Centralnego. [Fot. Małgorzata Frymus]
Widowiskiem „Tym, którzy nie powrócili z morza…" na Cmentarzu Centralnym w Szczecinie Opera na Zamku oddała hołd ludziom morza, których morze zabrało na wieczną wachtę.

W tym roku Jerzy Wołosiuk dyrektor artystyczny Opery na Zamku wraz z orkiestrą Opery i solistka Ewa Olszewska wykonali Symfonię pieśni żałosnych na sopran solo i orkiestrę op. 36 Henryka Mikołaja Góreckiego. To jedno z najsłynniejszych dzieł muzycznych II połowy XX wieku. Symfonia składa się w trzech części, w każdej pojawia się motyw matki cierpiącej po śmierci dziecka.

Pierwszą część Symfonii kompozytor opiera na piętnastowiecznej pieśni religijnej - Lamencie świętokrzyskim. W drugiej części Górecki wykorzystał słowa wyryte przez 18-letnią Helenę Błażusiakównę na ścianie katowni gestapo „Palace" w Zakopanem, gdzie młoda góralka była przetrzymywana w 1944 r. Trzecie ogniwo to śląska piosenka ludowa o zrozpaczonej matce poszukującej syna zabitego w jednym z powstań śląskich.

Koncert tradycyjnie poprzedził ceremoniał morski z udziałem kompanii honorowej studentów Politechniki Morskiej w Szczecinie. Muzyce towarzyszył gra świateł.
Chór Słowiki 60 im. Jana Szyrockiego. Dyrygent prof. Ryszard Handke. Fot. Jan Olczak [Materiały prasowe]
Chór Słowiki 60 im. Jana Szyrockiego. Dyrygent prof. Ryszard Handke. Fot. Jan Olczak [Materiały prasowe]
Obchodzący Jubileusz 15-lecia Chór Męski Słowiki 60 im. Jana Szyrockiego przypomni w poniedziałek, 12 czerwca 2023 roku o godzinie 18, w Złotej Sali Filharmonii im. Mieczysława Karłowicza w Szczecinie wyjątkowo melodyjne i ekspresyjne dzieło Piotra Jańczaka „Missa Film Stetinum” zadedykowane stolicy Pomorza Zachodniego.

Utwór wykonają cztery męskie głosy solowe – Adam Sobierajski (tenor), Marcin Pomykała (tenor), Dominik Opaliński (baryton) i Andrzej Nowakowski (bas) z towarzyszeniem połączonych zespołów męskich: Chóru Słowiki 60, Polskiego Chóru Męskiego, Chóru Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego oraz Szczecińskiego Chóru Katedralnego i „Baltic Neopolis Orchestra” z muzykami Filharmonii pod dyrekcją Ryszarda Handk – studenta klasy dyrygentury prof. Stefana Stuligrosza i wychowanka oraz wieloletniego współpracownika prof. Jana Szyrockiego.

Koncert, podczas którego zabrzmią także pieśni a cappella, poświęcony będzie pamięci Mistrza Jana – wychowawcy pokoleń polskich muzyków, również przedwcześnie zmarłym: dyrygentowi Jackowi Kraszewskiemu i chórzyście Jarosławowi Brękowi. Dwaj ostatni brali udział w światowej prapremierze mszy Piotra Jańczaka.

W pierwszej części wieczoru usłyszymy utwory a cappella, w drugiej natomiast „Missa Film Stetinum”.

O jubileuszowym spotkaniu mówią Wojciech Borguński (bas) i Andrzej Feterowski (bas baryton) z Chóru Męskiego Słowiki 60 im. Jana Szyrockiego.
Projekt graficzny Piotr Wardziukiewicz
Projekt graficzny Piotr Wardziukiewicz
Sympozjum „Grünebergowie – spuścizna rodu słynnych organmistrzów z Pomorza” zainaugurowało w środę, 7 czerwca 2023 roku w Studiu Koncertowym im. Profesora Jana Szyrockiego Polskiego Radia Szczecin, cykl wydarzeń w ramach Międzynarodowego Festiwalu „Muzyczna Podróż Śladami Grünebergów” 2023.

Autorem projektu jest prezes Stowarzyszenia Pierwszorzędnych Inicjatyw – Jan Koprowicz, absolwent Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi – inicjator podjęcia współpracy szczecińskiego środowiska muzycznego z Orkiestrą Symfoniczną Lwowskiej Filharmonii Narodowej i jej dyrektorem Volodymyrem Syvokhipem (2014) oraz koncertów słynnej ukraińskiej orkiestry w Szczecinie i w Berlinie (2017, 2018 i 2019), pomysłodawca i współrealizator Międzynarodowego Festiwalu Muzycznego „Sacrum Non Profanum” w Ukrainie (Lwów, Iwano-Frankiwsk 2017), nagrania we Lwowie płyty kompaktowej z Symfonią h-moll op. 24 „Polonia” I.J. Paderewskiego z udziałem Orkiestry Symfonicznej Lwowskiej Filharmonii Narodowej (kierownictwo produkcji), światowej premiery albumu w Szczecinie (2020), dyrektor Międzynarodowego Festiwalu Muzycznego WIELCY TWÓRCY w Ukrainie (Lwów, Kropywnycki – 2022).

Warto przypomnieć, że Grünebergowie, to ród organmistrzów produkujących w Szczecinie na przełomie XIX i XX wieku doskonałe instrumenty. Dziś wymagają szczególnej kontroli, bowiem w wielu przypadkach odrestaurowują je lub zamieniają na współczesne organy osoby, które nie mają do tego odpowiedniego przygotowania.

Festiwalowe wydarzenia przygotowywane są m.in. po to, by ukrócić barbarzyńskie praktyki wyrzucania zabytkowych organów ze świątyń Pomorza Zachodniego. Tym samym działanie ma być zalążkiem zastopowania, jakże częstych obecnie praktyk, wstawiania w miejsce zabytkowych arcydzieł nierzadko marnej jakości zdezelowanych instrumentów, budowanych w Europie w połowie XX wieku.

Pomysłodawca festiwalu, w celu ratowania instrumentów, przeprowadził w roku 2022 pilotażową odsłonę imprezy w Szczecinie, Konarzewie i Płotach. Doświadczenie to utwierdziło organizatora w tym, że tego typu działania mogą uaktywnić lokalne społeczności, które podejmą się próby objęcia profesjonalną opieką unikatowych organów.

W zamyśle zarządu stowarzyszenia, trwające przez kolejne lata imprezy będą mogły się odbywać na zasadzie „wędrujących” eventów artystycznych, organizowanych śladami rozrzuconych w różnych zakątkach świata zabytkowych organów. Dziś, spośród wybudowanych około tysiąca, na terenie Polski zostało ok. 80, a w Niemczech ok. 90 sztuk.

Zwieńczeniem sympozjum, które skupiło kilkanaścioro ekspertów z Polski i Niemiec, był koncert w szczecińskiej katedrze pt. „W hołdzie Barnimowi Grünebergowi w 195. rocznicę słynnego organmistrza”. Wystąpili: ceniony organista Bogdan Narloch, Kwintet Karola Nasiłowskiego w składzie: Elżbieta Fabiszak-Dąbrowska – skrzypce, Karolina Hyla Wybraniec – skrzypce, Dawid Pajdzik – altówka i Karol Nasiłowski – kontrabas oraz Męski Chór Katedralny w Szczecinie, który prowadzi Grzegorz Handke.

Kolejny, pt. „W hołdzie Profesorowi Janowi Szyrockiemu – Artyście, który odkrył Międzyzdroje dla światowej chóralistyki”, odbędzie się w kościele pw. św. Piotra Apostoła w Międzyzdrojach. Wstęp na wszystkie festiwalowe wydarzenia jest bezpłatny.

Partnerami przedsięwzięcia są: Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej reprezentowana przez dyrektorów Corneliusa Ochmanna i Krzysztofa Raka, St. Sophien Orgelverein Brüssow, Kantorei Pasewalk, Województwo Zachodniopomorskie, Gmina Miasto Szczecin, Stowarzyszenie Autorów ZAiKS, Stowarzyszenie Artystów Wykonawców Utworów Muzycznych i Słowno-Muzycznych SAWP, Polskie Radio Szczecin SA, Akademia Sztuki w Szczecinie, Arcybiskupie Wyższe Seminarium Duchowne w Szczecinie, bazylika archikatedralna pw. św. Jakuba Apostoła w Szczecinie, parafia pw. św. Piotra Apostoła w Międzyzdrojach, Sorrento, Szczeciński Chór Katedralny i Chór Męski „Słowiki 60" im. Profesora Jana Szyrockiego.
DAGADANA z Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii im. Mieczysława Karłowicza w Szczecinie pod dyrekcją Macieja Kotarby. Fot. Olga Iwanow [Filharmonia w Szczecinie]
DAGADANA z Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii im. Mieczysława Karłowicza w Szczecinie pod dyrekcją Macieja Kotarby. Fot. Olga Iwanow [Filharmonia w Szczecinie]
Po raz drugi w Złotej Sali Filharmonii w Szczecinie, ale po raz pierwszy z orkiestrą symfoniczną. To był nadzwyczajny wieczór. Publiczność zachwycona wspaniałym koncertem gromkimi brawami na stojąco nagrodziła artystów. Zbudowała wyborną atmosferę, bo i „Sto lat” zaśpiewała. Muzycy chętnie bisowali. Po występie nie szczędzili czasu swoim fanom, z którymi rozprawiali o muzyce, wydanych płytach, koncertach na całym świecie itp. - Wyjątkowo piękny czas. Oby powtórzył się jak najprędzej – mówili rozentuzjazmowani widzowie.

W ramach 3. Festiwalu „Słyszę Dobre Dźwięki” wystąpił w piątek, 2 czerwca 2023 roku, znany zespół „Dagadana” świętujący 15. urodziny. Grupa znakomicie łączy elementy kultury polskiej i ukraińskiej za pomocą jazzu, elektroniki czy world music. Tam, gdzie dociera, przekracza granice pomiędzy narodami, sceną a publicznością, udowadniając, że szczerość w muzyce zapoczątkowuje niesamowitą mistyczną przygodę.

Motyw przewodni festiwalu, a także nowe, świetne instrumentacje piosenek grupy, napisane na zamówienie Doroty Serwy - dyrektor Filharmonii w Szczecinie nawiązują do muzyki naszych wschodnich sąsiadów - wieloletniej przyjaźni sąsiedzkiej z Ukrainą oraz wspólnych wątków kulturowych. „Dagadana” i Orkiestra Filharmonii im. Mieczysława Karłowicza pod dyrekcją Macieja Kotarby dali popis nad popisami.

Po koncercie Daga Gregorowicz (wokal, elektronika), Dana Vynnytska (wokal, piano), Mikołaj Pospieszalski (kontrabas, gitara basowa, skrzypce, wokal) i Bartosz Nazaruk (perkusja, instrumenty perkusyjne, wokal) mówili w wywiadzie m.in., że DAGADANA nie jest 15-letnim dzieckiem, tylko dzieckiem, które musiało wydorośleć...

Polecam gorąco wysłuchanie rozmowy.
Spotkanie z muzykami zespołu DAGADANA
33343536373839
Nowa książka do posłuchania w Radiu Szczecin
Nowa książka do posłuchania w Radiu Szczecin
„Szóstka” - to druga, po debiutanckim „Koźle”, powieść szczecińskiego autora, Przemysława Kowalewskiego. Kanwą opowieści jest historia, która rzeczywiście wydarzyła się w Szczecinie.

7 grudnia 1967 roku wykoleił się pędzący w kierunku Gocławia tramwaj linii 6. W wypadku zginęło 15 osób, 142 były ranne. Skład był przepełniony, w trzech wagonach znajdowało się ok. 500 pasażerów. Ta katastrofa do dziś pozostaje największym dramatem z udziałem tramwaju w Polsce i przyczyniła się do wprowadzenia wielu zmian w funkcjonowaniu tego środka transportu.

W „Szóstce” Przemysław Kowalewski podąża śladami tamtych wydarzeń oraz teorii spiskowych, które pojawiły się wtedy w Szczecinie. Powieść to także punkt wyjścia do tego, aby opowiedzieć o walce o władzę pomiędzy polskimi komunistami oraz o antysemickiej nagonce w czasach PRL-u.

Premiera audiobooka na podstawie "Szóstki", która ukazała się w wydawnictwie Filia w poniedziałek, 22 kwietnia w Radiu Szczecin, po godzinie 11.

Warto jeszcze dodać, że autor otrzymał w sobotę (20 kwietnia) nagrodę za swoją książkę "Kozioł". Przemysława Kowalewskiego wyróżniono Nagrodą Literacką Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego w kategorii Kryminalny Debiut Roku 2023.

Posłuchaj "Szóstki".
Posłuchaj rozmowy Joanny Skoniecznej
Negri. Fot. James Abbé, 1921 rok [wikipedia.org]
Negri. Fot. James Abbé, 1921 rok [wikipedia.org]
Wielki spektakl przy użyciu technologii 3D przygotowuje z Januszem Józefowiczem i warszawskim Teatrem Buffo Teatr Polski w Szczecinie. Będzie to szczecińska wersja "Polity", przedstawienia granego z wielkim powodzeniem od niemal 13 lat.

Teatr Polski po rozbudowie ma możliwości przestrzenno - techniczne do takiego przedsięwzięcia. Choć premierę zaplanowano na kolejny sezon, to próby muszą rozpocząć się jak najszybciej.
Posłuchaj rozmowy Małgorzaty Frymus
Alicja Węgorzewska, śpiewaczka operowa. 2017 rok. Fot Goplanka [wikipedia.org, domena publiczna]
Alicja Węgorzewska, śpiewaczka operowa. 2017 rok. Fot Goplanka [wikipedia.org, domena publiczna]
W ramach polskiego tournée znakomitego włoskiego piosenkarza, łączącego operę z popem - Alessandro Safina, na scenie Netto Areny w minioną środę wystąpiła m.in. śpiewaczka operowa, z urodzenia szczecinianka - Alicja Węgorzewska. Ma w swoim repertuarze kilkanaście partii operowych. Uczestniczy w wielu międzynarodowych festiwalach i galach operowych. Jest też laureatką wielu prestiżowych konkursów, w tym - Maria Callas Tribute Prize NY. Jest również znana jako komentatorka słynnych Noworocznych Koncertów Wiedeńskich dla TVP.

W programie szczecińskiego koncertu Alessandro Safina znalazły się takie przeboje jak: "Luna", "Incanto", "Parla Piu Piano", "O mare mare", "Cathedrales" i wiele wiele innych.
Przed koncertem ze znakomitą śpiewaczką, dyrektorką Opery Kameralnej w Warszawie rozmawiała Małgorzata Frymus.

A już wkrótce zobaczymy i usłyszymy Małgorzatę Węgorzewską w "Marii de Buenos Aires" w Willi Lentza (12 i 13 marca).
Posłuchaj rozmowy Małgorzaty Frymus