Trochę Kultury
Radio SzczecinRadio Szczecin » Trochę Kultury
Prof. Paweł Śpiewak. Fot. Piotr Sawiński [Radio Szczecin/Archiwum] | Prof. Paweł Śpiewak
Prof. Paweł Śpiewak. Fot. Piotr Sawiński [Radio Szczecin/Archiwum] | Prof. Paweł Śpiewak
W piątek (31.03.2023 r) zmarł Profesor Paweł Śpiewak. Urodził się w Warszawie, w polsko-żydowskiej rodzinie. Miał 71 lat.
Był socjologiem i historykiem idei, doktorem habilitowanym nauk humanistycznych i profesorem nadzwyczajnym Uniwersytetu Warszawskiego.
Podczas wydarzeń sierpniowych 1980 roku był jednym z sygnatariuszy apelu 64 naukowców, literatów i publicystów o podjęcie dialogu ze strajkującymi robotnikami. W tym samym roku wstąpił do NSZZ "Solidarność". W 2005 roku został posłem na Sejm V kadencji. Startował z listy Platformy Obywatelskiej - jako bezpartyjny. Po zakończeniu kadencji nie starał się o reelekcję. W latach 2011-2020 pełnił funkcję dyrektora Żydowskiego Instytutu Historycznego. Działał na rzecz polsko-żydowskiego pojednania. W 2013 roku Paweł Śpiewak otrzymał Nagrodę im. księdza Józefa Tischnera w kategorii "pisarstwo religijne lub filozoficzne" za całokształt twórczości.
Dziś o 13.00 na Cmentarzu Żydowskim przy ul. Okopowej w Warszawie odbył się jego pogrzeb. Kilka lat temu kiedy był w Szczecinie na Dniach Kultury Żydowskiej Adlojada miała zaszczyt z nim rozmawiać. Własnie niedawno ukazała się jego książka "Pięć ksiąg Tory. Komentarze"
Twórcy filmu "Miasto nocą" od lewej: operator zdjęć Piotr Lewandowski, Paweł Lewandowski scenariusz i reżyseria oraz Michał Łazarz reżyser dżwięku. [Fot. Małgorzata Frymus]
Twórcy filmu "Miasto nocą" od lewej: operator zdjęć Piotr Lewandowski, Paweł Lewandowski scenariusz i reżyseria oraz Michał Łazarz reżyser dżwięku. [Fot. Małgorzata Frymus]
Twórcy filmu "Miasto nocą" od lewej: operator zdjęć Piotr Lewandowski, Paweł Lewandowski scenariusz i reżyseria oraz Michał Łazarz reżyser dżwięku. [Fot. Małgorzata Frymus]
Twórcy filmu "Miasto nocą" od lewej: operator zdjęć Piotr Lewandowski, Paweł Lewandowski scenariusz i reżyseria oraz Michał Łazarz reżyser dżwięku. [Fot. Małgorzata Frymus]
Twórcy filmu "Miasto nocą" od lewej: współscenarzysta i pomysłodawca filmu Waldemar Rakoczy, odtwórca jednej z głównych ról Marcin Laskowski, operator zdjęć Piotr Lewandowski, Paweł Lewandowski scenariusz i reżyseria oraz Michał Łazarz reżyser dźwięku. [Fot. Małgorzata Frymus]
Twórcy filmu "Miasto nocą" od lewej: współscenarzysta i pomysłodawca filmu Waldemar Rakoczy, odtwórca jednej z głównych ról Marcin Laskowski, operator zdjęć Piotr Lewandowski, Paweł Lewandowski scenariusz i reżyseria oraz Michał Łazarz reżyser dźwięku. [Fot. Małgorzata Frymus]
W Kinie Helios w piątek odbyła się kinowa premiera całkowicie szczecińskiej produkcji - fabuły pełnometrażowej zatytułowanej "Miasto nocą. Powrót rzeźnika z Niebuszewa" w reżyserii Pawła Lewandowskiego.
Oczywiście jeżeli koniecznie chcemy ten film porównywać z wielomilionowymi produkcjami Holywoodu to możemy mięć zastrzeżenia np do gry aktorskiej czy fabuły filmu.
Jednak jeżeli spróbujemy obiektywnie spojrzeć na tak wielkie działo - to bezsprzecznie musimy docenić zdjęcia, muzykę i doskonały dźwięk filmu. To już są powody do okrzyknięcia sukcesu filmu. W dodatku można go oglądać w szczecińskich Heliosach i to w klasycznym repertuarze.
Fot. [Materiały prasowe Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego]
Fot. [Materiały prasowe Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego]
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego opublikowało wyniki naboru wniosków programu „Muzyka”. Decyzją ministra do realizacji wybrano 195 zadań o łącznej wartości 29 357 042 zł.

To środki finansowe na realizację najwartościowszych zjawisk i trendów w polskiej oraz światowej kulturze muzycznej. Wśród beneficjentów z województwa Zachodniopomorskiego najwięcej punktów i ósme miejsce spośród 917 projektów z całej Polski, zdobył organizator 58. Międzynarodowego Festiwalu Pieśni Chóralnej im. prof. Jana Szyrockiego w Międzyzdrojach. Dyrektorem artystycznym wydarzenia jest prof. Dariusz Dyczewski.

MKiDN dofinansowało również m.in. następujące projekty z Pomorza Zachodniego: 57. Międzynarodowy Festiwal Organowy w Koszalinie, 59. Międzynarodowy Festiwal Muzyki Organowej i Kameralnej w Kamieniu Pomorskim, Kultura Po-morze, XX Szczeciński Festiwal Muzyki Dawnej i Międzynarodowy Festiwal im. prof. Marka Jasińskiego „Soni Spatium” w Stargardzie, którego pomysłodawcą jest m.in. dr hab. Szymon Wyrzykowski, prof. Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego.
Stanisław Kasprzyk osobiście przyjechał na otwarcie wystawy. [Fot. Małgorzata Frymus]
Stanisław Kasprzyk osobiście przyjechał na otwarcie wystawy. [Fot. Małgorzata Frymus]
Sztuka ludowa Meksyku jest synkretyczna jak kultura, której jest częścią. Charakteryzuje się wielobarwnością, przybiera ciekawe formy, prezentuje intrygującą tematykę. Można w niej odnaleźć wzory wywodzące się z wielkich prekolumbijskich cywilizacji oraz motywy pochodzenia hiszpańskiego. Między innymi te historyczne uwarunkowania stanowią o jej wyjątkowości.
Zaprezentowane na wystawie w Muzeum Narodowym w Szczecinie dzieła zostały stworzone rękami artesanos – artystów ludowych, którzy za pośrednictwem swojej twórczości ukazują otaczający ich świat, różnorodny obraz Meksyku. Meksykańskość przez nich przedstawiana jest intensywna i soczysta, a zarazem przepełniona prawdziwą radością życia.
Wszystkie dzieła pokazywane w gmachu przy Wałach Chrobrego pochodzą z kolekcji Stanisława Kasprzyka. Rok prezentowania wystawy jest szczególny dla obu narodów, ponieważ w 2023 roku obchodzimy 95. rocznicę ustanowienia stosunków dyplomatycznych między Polską a Meksykiem.
Orkiestrę i Chór Opery na Zamku poprowadziła Małgorzata Bornowska. [Fot. Magda Jagiełło]
Orkiestrę i Chór Opery na Zamku poprowadziła Małgorzata Bornowska. [Fot. Magda Jagiełło]
Orkiestrę i Chór Opery na Zamku poprowadziła Małgorzata Bornowska. [Fot. Magda Jagiełło]
Orkiestrę i Chór Opery na Zamku poprowadziła Małgorzata Bornowska. [Fot. Magda Jagiełło]
Opera na Zamku w Szczecinie od ponad dekady zaprasza w niedzielę Palmowa na Koncert Wielkopostny. Tym razem w wykonaniu Chóru i Orkiestry Opery na Zamku usłyszeć można było "Stabat Mater" Charlesa Gounoda oraz "Requiem for the Living" Dana Forresta. Orkiestrę i Chór Opery na Zamku poprowadziła Małgorzata Bornowska, z którą przed koncertem rozmawiała Małgorzata Frymus.
Średniowieczna sekwencja Stabat Mater wprowadzona przez Kościół katolicki do liturgii i wykonywana w czasie Wielkiego Postu od wieków inspiruje artystów. Temat ten podjął również francuski kompozytor Charles Gounod. Jego fascynacja twórczością mistrzów przeszłości – Jana Sebastian Bacha czy Wolfganga Amadeusza Mozarta znalazły swoje odbicie w zainteresowaniu muzyką religijną. Powstałe w 1867 r. Stabat Mater to mało znany, jednoczęściowy utwór na chór mieszany, orkiestrę i organy z dedykacją na partyturze „dla mojego przyjaciela Hectora Berlioza”.
Requiem for the Living skomponowane w 2013 r. przez Dana Forresta – amerykańskiego kompozytora młodego pokolenia, uznawane jest za jedno z największych dzieł muzycznych XXI wieku. Forrest zastosował w kompozycji pomysłowe rozwiązania rytmiczne oraz wprowadził innowacyjne i zaskakujące zmiany, m.in. w łacińskie teksty wplótł mszalne cytaty i fragmenty ze Starego Testamentu w języku angielskim. Kompozycja stanowiąca rodzaj modlitwy o pokój oraz wytchnienie dla żyjących i zmarłych ma przynieść ukojenie dla bólu, żalu i smutku trawiącego współczesnego człowieka. Pełen dynamizmu utwór zachwyca optymistyczną i radosną melodyką. Jeden z fragmentów Requiem – Pleni sunt caeli et terra gloria tua (Pełne są niebiosa i ziemia chwały Twojej) inspirowany jest obrazami z Kosmicznego Teleskopu Hubble'a.
Cecylia Judek niestudzona badaczka i poszukowaczka biogramów osób związanych ze Szczecinem. [Fot. Małgorzata Frymus]
Cecylia Judek niestudzona badaczka i poszukowaczka biogramów osób związanych ze Szczecinem. [Fot. Małgorzata Frymus]
Ponad milion Polaków zesłali, w czasie II wojny światowej, sowieci do Kazachstanu. Według różnych szacunków kilkanaście procent z nich trafiło do Semipałatyńska. Wśród nich była też, mieszkająca przed wojną we Lwowie, Kazimiera Wróbel. Na zesłaniu kierowała polską szkołą działającą pod patronatem Związku Patriotów Polskich. Po wojnie zamieszkała w Szczecinie.
Jej losy chce prześledzić Cecylia Judek z Książnicy Pomorskiej. Autorka m.in. biogramów do Encyklopedii Pomorza Zachodniego chce opisać życie Kazimiery Wróbel na stronie pomeranica.pl . Właśnie dlatego poszukuje kontaktu zarówno z rodziną jak i znajomymi dawnej dyrektorki szkoły w Semipałatyńsku. Wszelkie informacje prosimy przesyłać do Książnicy Pomorskiej w Szczecinie.
Spotkanie z Marią jaremek w Strej Rzeźni prowadziła Cecylia Judek. [Fot. Małgorzata Frymus]
Spotkanie z Marią jaremek w Strej Rzeźni prowadziła Cecylia Judek. [Fot. Małgorzata Frymus]
Maria Jaremek chcąc podsumować trzydzieści lat wymiany kulturowej, spotkań, imprez, ale i codzienności polsko-francuskiej w Szczecinie nie rezygnuje z subiektywnej interpretacji wydarzeń, sukcesów i czasami trudniejszych chwil, w których brała udział. Powstała w ten sposób żywa relacja, bogato ilustrowana zdjęciami, która w ujmujący sposób przybliża Czytelnikowi bardzo ciekawy rozdział historii najnowszej Szczecina i jednocześnie oddaje hołd dla miasta, zmarłej 22 kwietnia 2021 r. w wieku ponad stu lat Krystynie Łyczywek, wielkiej przyjaciółce Francji.
41424344454647
Fot. pixabay.com
Fot. pixabay.com
43% Polaków przeczytało w 2023 roku co najmniej jedną książkę. To wzrost o 9 punktów procentowych, najwięcej od 10 lat. Wzrosło także zainteresowanie bibliotekami, szczególnie u młodych mężczyzn w wieku 25–39 lat. Stopniowo zmienia się też sposób pozyskiwania informacji o książkach. Coraz większą rolę odgrywa Internet, a szczególnie serwisy społecznościowe.
W prezentowanym badaniu stanu czytelnictwa w 2023 roku po raz pierwszy uwzględniono dodatkowe sposoby pozyskiwania informacji o książkach. Są to: multimedialne podcasty, vlogi, krótkie filmy, wpisy influencerów rekomendujące książki i czytanie na platformach takich jak: TikTok, gdzie obecna jest społeczność BookTok, BookTube na YouTube czy też Instagram.
O raporcie z Romanem Chymkowskim z Biblioteki Narodowej rozmawiała Joanna Skonieczna

Warto jednak dodać, że nadal wybieramy przede wszystkim papierowe książki. Po tę elektroniczną sięga zaledwie 7 procent czytelników.
Czytamy najchętniej:kryminały, literaturę sensacyjną, non-fiction oraz biografie. Nazwiskiem, które od kilku lat utrzymuje się na pierwszym miejscu wśród najpopularniejszych pisarzy jest Remigiusz Mróz
Posłuchaj rozmowy Joanny Skoniecznej
Sztukmistrz z miasta Lublina, na zdjęciu Jakiub Sokołowski Fot. Włodzimierz Piątek
Sztukmistrz z miasta Lublina, na zdjęciu Jakiub Sokołowski Fot. Włodzimierz Piątek
Sztukmistrz z miasta Lublina Fot. Włodzimierz Piątek
Sztukmistrz z miasta Lublina Fot. Włodzimierz Piątek
Sztumistrz z miasta Lublina Foto Włodzimierz Piątek
Sztumistrz z miasta Lublina Foto Włodzimierz Piątek
Premiera spektaklu na podstawie powieści autorstwa laureata Nagrody Nobla, Isaaca Singera – „Sztukmistrz z Lublina” odbyła się w sobotę (23 marca) w Teatrze Polskim na scenie włoskiej.

To opowieść o człowieku pełnym sprzeczności, o próbie odrzucenia wiary, buncie przeciwko tradycjom przodków, jak też o pragnieniu spełnienia marzeń. Jasza Mazur to tytułowy sztukmistrz, mistrz iluzji, akrobata. Większość czasu spędza w drodze, prezentując swoje umiejętności. Ma wierną żonę, a mimo to romansuje z kilkoma kobietami. Balansując na krawędzi dwóch kultur - żydowskiej i zachodnioeuropejskiej, jak też będąc przekonany o swojej wyjątkowości, zrywa z tradycją i religią swoich przodków. Czy przyniesie mu to upragnione szczęście?
Przedstawienie reżyseruje według własnego libretta Jan Szurmiej, z którym rozmawia Małgorzata Frymus.
Posłuchaj rozmowy Małgorzaty Frymus
Alicja Węgorzewska, śpiewaczka operowa. 2017 rok. Fot Goplanka [wikipedia.org, domena publiczna]
Alicja Węgorzewska, śpiewaczka operowa. 2017 rok. Fot Goplanka [wikipedia.org, domena publiczna]
W ramach polskiego tournée znakomitego włoskiego piosenkarza, łączącego operę z popem - Alessandro Safina, na scenie Netto Areny w minioną środę wystąpiła m.in. śpiewaczka operowa, z urodzenia szczecinianka - Alicja Węgorzewska. Ma w swoim repertuarze kilkanaście partii operowych. Uczestniczy w wielu międzynarodowych festiwalach i galach operowych. Jest też laureatką wielu prestiżowych konkursów, w tym - Maria Callas Tribute Prize NY. Jest również znana jako komentatorka słynnych Noworocznych Koncertów Wiedeńskich dla TVP.

W programie szczecińskiego koncertu Alessandro Safina znalazły się takie przeboje jak: "Luna", "Incanto", "Parla Piu Piano", "O mare mare", "Cathedrales" i wiele wiele innych.
Przed koncertem ze znakomitą śpiewaczką, dyrektorką Opery Kameralnej w Warszawie rozmawiała Małgorzata Frymus.

A już wkrótce zobaczymy i usłyszymy Małgorzatę Węgorzewską w "Marii de Buenos Aires" w Willi Lentza (12 i 13 marca).
Posłuchaj rozmowy Małgorzaty Frymus