Docelowo ma liczyć około trzech tysięcy funkcjonariuszy, którzy będą mieli większe niż obecnie uprawnienia. Obecnie w Biurze Ochrony Rządu służy niespełna 800 osób.

W przeciwieństwie do BOR, które musi pozyskiwać informacje od innych służb, SOP będzie mogła wykonywać prace operacyjno-rozpoznawcze samodzielnie. Służbą Ochrony Państwa ma kierować komendant ze statusem centralnego organu administracji rządowej. Dzięki takiemu zapisowi szef nowej formacji będzie mógł sam podejmować większość decyzji, między innymi komu i jaką ochronę przyznać. Obecnie pozostaje to w gestii ministra spraw wewnętrznych.

Częścią projektu o utworzeniu Służby Ochrony Państwa jest także przekształcenie Straży Marszałkowskiej w służbę mundurową. Będzie ona liczyła około 280 funkcjonariuszy (obecnie jest ich 160) oraz zyska większe uprawnienia. Straż Marszałkowska będzie miała między innymi prawo do zatrzymywania osób, użycia broni i śledzenia. Uzyska także uprawnienia operacyjne, w tym dostęp do baz danych innych służb.

Projekt autorstwa MSWiA zakłada także rozszerzenie zadań Straży Marszałkowskiej, między innymi o ochronę posłów i senatorów poza granicami parlamentu w sytuacji zagrożenia zdrowia i życia oraz przeszukiwanie budynku pod kątem ładunków wybuchowych i podsłuchów. Funkcjonariusze dostaną również dostęp do informacji na temat osób i zagrożeń posiadanych przez takie służby jak: policja, Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego czy Agencja Wywiadu.

Koszt reformy Straży Marszałkowskiej, związany między innymi ze zwiększeniem etatów i nowym umundurowaniem, ma wynieść około 17 milionów złotych. Szable, w które ma być wyposażona zreformowana formacja - a o których rozpisywała się część mediów - będą wykorzystywane tylko przez oddział reprezentacyjny przy najważniejszych uroczystościach w parlamencie.