Trochę Kultury
Radio SzczecinRadio Szczecin » Trochę Kultury » Rozmowy o książkach
Konrad Wojtyła, fot. [Andrzej Kutys]
Konrad Wojtyła, fot. [Andrzej Kutys]
W warszawskim wydawnictwie Convivo Anny Matysiak ukazała się książka Konrada Wojtyły "Pod czerwień. 111 wierszy". To autorski wybór 100 wierszy z wszystkich dotychczasowych tomów poety poszerzony o 11 premierowych wierszy. Wśród nich znaleźć można m.in. teksty z debiutanckiego arkusza wydanego w 2000 roku oraz te pomieszczone w tomie "może boże" (2010 Instytut Mikołowski), wyróżnionym Lubuskim Wawrzynem Literackim czy "Znaku za pytaniem" (2017, WBPiCAK), za który Wojtyła otrzymał Nagrodę Otoczaka. Wierszy tytułowy – podobnie jak 10 zupełnie nowych utworów – zapowiada jednocześnie nową książkę szczecińskiego poety "Scherzofrenia".


Posłuchaj rozmowy Agaty Rokickiej
Prof. Zbigniew Mikołejko w posłowiu do Pod czerwieni definiuje Wojtyłę jako autora na wskroś metafizycznego, niewolnego od grozy i „męstwa bycia” (określenie Paula Tillicha), metodycznie wręcz zmagającego się z kalectwem oraz szorstkością świata, z jego niedostatkiem czy brakiem, na który autor nie wyraża zupełnie zgody. Jednocześnie zwraca uwagę na odniesienia do tradycji awangardowych, w tym również – a może przede wszystkim – na prywatną, intymną rewolucję w języku: "doznajemy wyszukanej językowej ekwilibrystyki, a wręcz nawet szaleństwa metafor, konsekwentnie niesfornych i drastycznie wierzgających przeciw sobie albo ironicznie kwestionujących się wzajem. Ale ta językowa wywrotowość praktykowana jest przez poetę – to zgoła paradoksalne – z zadziwiającą i żelazną wręcz dyscypliną, bez żadnej pokusy rozkiełznania".
Zdaniem Mikołejki to właśnie "z gruzów języka" osuwających się w religijną pustkę Wojtyła buduje z żelazną konsekwencją swoje wiersze: "I to coś znaczy, jakieś wyrodzenie czy też wydziedziczenie. Ale wydziedziczenie nieostateczne przecież – coś zostało z gruzów języka, coś kołacze się w ruinach i głowie, coś majaczy w głębi tych przygodnych egzystencjalnych konstruktów. To oczywiście zatem język żywy, wciąż żywy. To choćby język „podsłuchańców”. „Podsłuchańce” te, inaczej niż u Wisławy Szymborskiej, nie skupiają się u Wojtyły na spuentowanej zręcznie anegdocie „wprost z życia”, lecz – lekcja Białoszewskiego została tu wysłuchana starannie i z ogromnym wynalazczym pożytkiem – na karkołomnych paradoksach mowy, na łamańcach i harcach mowy już potrzaskanej, krnąbrnej, zawsze wiodącej na jakieś manowce, w jakieś miazmaty mowy i wewnętrznego pejzażu, coś jednak w sumie – i mimo wszystko – objawiającej. Tak, tak – objawiającej".
Joanna Oparek dodaje zaś, że "Pod czerwień" to współczesna opowieść o długiej podróży (a bez dłużyzn) do domu poezji, gdzie mieszkają miłość, śmierć i pamięć o miłości i śmierci. Czasem słychać w nim śmiech, który jest „diagnozą rzeczy wspólnych”. Zmieniając konwencję tej notki chciałabym jeszcze dodać, że wiersze Konrada Wojtyły rozbierają nas „haftka po haftce”. Słowa wbijają się w słowa, wcinają się w myśli. Po to, żeby przenicować rzeczywistość. Żeby dobrać się do tego, co metafizyczne.
 

Zobacz także

2024-02-13, godz. 22:55 „Witold Conti. Każdemu wolno kochać” Marka Telera [ROZMOWA] Aktor, śpiewak, malarz, poeta... Witold Conti był człowiekiem wielu talentów, lecz zasłynął przede wszystkim jako popularny w latach 30. amant filmowy… » więcej 2024-02-04, godz. 17:00 Spotkania z Książką Biograficzną.[ZAPROSZENIE] Zachodniopomorskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli wraz z Instytutem Historycznym Uniwersytetu Szczecińskiego zapraszają na cykliczne seminaria „Spotkania… » więcej 2024-02-04, godz. 17:00 Lubimyczytać.pl wybiera najlepsze książki Roku 2023. Po które książki najchętniej sięgają Polacy? Od kilku lat na najpopularniejsze lektury można głosować na portalu lubimyczytać.pl. o największa czytelnicza… » więcej 2024-01-29, godz. 22:59 "Felka i Miłek i fala pomyłek" - książka dla dzieci Natalii Madejskiej [ROZMOWA] Pies powiedział, jak mówili. Wywiad mają w jednej chwili. Felka nogą już przebiera. Może dostać Pulitzera! Felka jest reporterką, a Miłek - operatorem… » więcej 2024-01-29, godz. 21:47 "Pułapka na anioły" i "Cukier na duszy" Marcina Grzelaka [ROZMOWA] Debiutował niespełna dwa lata temu „Pułapką na anioły”. Rok temu ukazała się jego kolejna książka „Cukier na duszy”. Obie, w pięknej oprawie… » więcej 2024-01-21, godz. 17:00 Leszek Herman i jego "Galeon" Leszek Herman to nadal jeden z najbardziej poczytnych szczeciński pisarz tworzący literaturę popularną. Debiutował 8 lat temu powieścią „Sedinum. Wiadomość… » więcej 2024-01-15, godz. 00:55 Wojciech Lizak i jego "Kakogenika. Wprowadzenie" [ROZMOWA] Wojciech Lizak - historyk, prawnik, antykwariusz, współautor radiowych "Rozmów nieuczesanych" - wydaje kolejna książkę. To "Kakogenika. Wprowadzenie" czyli… » więcej 2024-01-14, godz. 23:34 "Kozioł" i "Szóstka" Przemysława Kowalewskiego [ROZMOWA] To był najgłośniejszy szczeciński debiut literacki ubiegłego roku. Przemysław Kowalewski to kolejny autor kryminałów, których akcja rozgrywa się w naszym… » więcej 2023-12-11, godz. 00:27 "Koń" Jarosława Jakubowskiego [ROZMOWA] Wszystko zaczyna się od decyzji podjętej przez pewnego mężczyznę, by udać się do miasta o dziwnej nazwie w celu zakupu konia. Konia dla żony, A potem wszystko… » więcej 2023-11-27, godz. 00:11 "Kora. Się żyje. Biografia" Katarzyny Kubisiowskiej [ROZMOWA] W Książnicy Pomorskiej trwa 11 Festiwal Czytania imienia Wojciecha Pszoniaka "Odkrywcy wyobraźni". Promowanych jest wiele znakomitych książek, ich autorzy… » więcej
12345