Trochę Kultury
Radio SzczecinRadio Szczecin » Trochę Kultury » Rozmowy o książkach
Konrad Wojtyła, fot. [Andrzej Kutys]
Konrad Wojtyła, fot. [Andrzej Kutys]
W warszawskim wydawnictwie Convivo Anny Matysiak ukazała się książka Konrada Wojtyły "Pod czerwień. 111 wierszy". To autorski wybór 100 wierszy z wszystkich dotychczasowych tomów poety poszerzony o 11 premierowych wierszy. Wśród nich znaleźć można m.in. teksty z debiutanckiego arkusza wydanego w 2000 roku oraz te pomieszczone w tomie "może boże" (2010 Instytut Mikołowski), wyróżnionym Lubuskim Wawrzynem Literackim czy "Znaku za pytaniem" (2017, WBPiCAK), za który Wojtyła otrzymał Nagrodę Otoczaka. Wierszy tytułowy – podobnie jak 10 zupełnie nowych utworów – zapowiada jednocześnie nową książkę szczecińskiego poety "Scherzofrenia".


Posłuchaj rozmowy Agaty Rokickiej
Prof. Zbigniew Mikołejko w posłowiu do Pod czerwieni definiuje Wojtyłę jako autora na wskroś metafizycznego, niewolnego od grozy i „męstwa bycia” (określenie Paula Tillicha), metodycznie wręcz zmagającego się z kalectwem oraz szorstkością świata, z jego niedostatkiem czy brakiem, na który autor nie wyraża zupełnie zgody. Jednocześnie zwraca uwagę na odniesienia do tradycji awangardowych, w tym również – a może przede wszystkim – na prywatną, intymną rewolucję w języku: "doznajemy wyszukanej językowej ekwilibrystyki, a wręcz nawet szaleństwa metafor, konsekwentnie niesfornych i drastycznie wierzgających przeciw sobie albo ironicznie kwestionujących się wzajem. Ale ta językowa wywrotowość praktykowana jest przez poetę – to zgoła paradoksalne – z zadziwiającą i żelazną wręcz dyscypliną, bez żadnej pokusy rozkiełznania".
Zdaniem Mikołejki to właśnie "z gruzów języka" osuwających się w religijną pustkę Wojtyła buduje z żelazną konsekwencją swoje wiersze: "I to coś znaczy, jakieś wyrodzenie czy też wydziedziczenie. Ale wydziedziczenie nieostateczne przecież – coś zostało z gruzów języka, coś kołacze się w ruinach i głowie, coś majaczy w głębi tych przygodnych egzystencjalnych konstruktów. To oczywiście zatem język żywy, wciąż żywy. To choćby język „podsłuchańców”. „Podsłuchańce” te, inaczej niż u Wisławy Szymborskiej, nie skupiają się u Wojtyły na spuentowanej zręcznie anegdocie „wprost z życia”, lecz – lekcja Białoszewskiego została tu wysłuchana starannie i z ogromnym wynalazczym pożytkiem – na karkołomnych paradoksach mowy, na łamańcach i harcach mowy już potrzaskanej, krnąbrnej, zawsze wiodącej na jakieś manowce, w jakieś miazmaty mowy i wewnętrznego pejzażu, coś jednak w sumie – i mimo wszystko – objawiającej. Tak, tak – objawiającej".
Joanna Oparek dodaje zaś, że "Pod czerwień" to współczesna opowieść o długiej podróży (a bez dłużyzn) do domu poezji, gdzie mieszkają miłość, śmierć i pamięć o miłości i śmierci. Czasem słychać w nim śmiech, który jest „diagnozą rzeczy wspólnych”. Zmieniając konwencję tej notki chciałabym jeszcze dodać, że wiersze Konrada Wojtyły rozbierają nas „haftka po haftce”. Słowa wbijają się w słowa, wcinają się w myśli. Po to, żeby przenicować rzeczywistość. Żeby dobrać się do tego, co metafizyczne.
 

Zobacz także

2024-04-17, godz. 01:37 Raport o stanie czytelnictwa w Polsce 43% Polaków przeczytało w 2023 roku co najmniej jedną książkę. To wzrost o 9 punktów procentowych, najwięcej od 10 lat. Wzrosło także zainteresowanie… » więcej 2024-04-07, godz. 17:00 Dariusz Bitner CUD „Czytanie jest koniecznością!”, krzyczy narrator w ostatnim rozdziale. Kim jest narrator? Trudno powiedzieć. Ale z pewnością najnowszą powieścią "Cud"… » więcej 2024-03-26, godz. 20:22 Książka w ciemno [POSŁUCHAJ] Aby promować czytelnictwo wymyśliły projekt „Książka w ciemno”. W kameralnych księgarniach i w czasie targów pakują książki sprzedawane jako niespodzianki… » więcej 2024-03-17, godz. 18:00 Zaraz po Wandzie Rutkowskiej na K2. Zdobywczyni 4 ośmiotysięczników Monika Witkowska w zeszłym roku weszła na szczyt K2 jako druga Polka po Wandzie Rutkiewicz. Jej książka to bardzo szczegółowa… » więcej 2024-03-17, godz. 17:00 Sydonia odczytywanie współczesne „To opowieść poświęcona kobiecie, która w naszych czasach, 400 lat później, nie miałaby lepiej - nikt nie mógłby jej oskarżyć o czary, nie zostałaby… » więcej 2024-03-11, godz. 18:38 "Ziemianki. Co panie z dworów łączyło z chłopkami " - Marty Strzeleckiej "Ziemianki" - książka Marty Strzeleckiej to doskonałe uzupełnienie niezwykle popularnej książki Joanny Kuciel-Frydryszak "Chłopki'. To niemal lektura… » więcej 2024-03-11, godz. 18:30 "Rzym. Spacerem po niezwykłych zaułkach Wiecznego Miasta - Magdalena Wolińska-Riedi Pełna sala i świetna atmosfera - tak wyglądało spotkanie z Magdaleną Wolińską-Riedi w Szczecinie. Dziennikarka promowała swoją ostatnią książkę "Rzym… » więcej 2024-03-03, godz. 17:00 „Sierociniec” Przemysława Kowalewskiego. [ROZMOWA] „Sierociniec” to najnowsza książka szczecińskiego pisarza Przemysława Kowalewskiego. Inspirowana prawdziwymi wydarzeniami powieść ukaże się w najbliższą… » więcej 2024-02-26, godz. 02:07 "Dołączcie do teamu jubilerów” czyli książka “Słuchaj, aby zrozumieć” Fundacji Audionomia [ROZMOWA] „Świetny pomysł na książkę! I jakie wykonanie! W czasach, gdy delikatność zmysłów rozjeżdża walec zanieczyszczenia hałasem i zbędnymi treściami… » więcej 2024-02-26, godz. 00:58 "Ptasznik" Marka Stelara [ROZMOWA] Szczecińska księgarnia „Mandala” pękała wczoraj w szwach. Czytelników na spotkanie przyciągnęła najnowsza książka Marka Stelara „Ptasznik”. Jest… » więcej
12345