Rozpoczęła je msza w Katedrze Polowej Wojska Polskiego w intencji żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych, których częścią była Brygada Świętokrzyska. W południe przy Grobie Nieznanego Żołnierza odbył się uroczysty Apel Pamięci.

Podczas uroczystości żołnierzom Brygady Świętokrzyskiej Narodowych Sił Zbrojnych zostały wręczone medale "Pro Bono Poloniae" w uznaniu szczególnych zasług w upowszechnianiu wiedzy o historii walk niepodległościowych, krzewieniu postaw patriotycznych w polskim społeczeństwie oraz poza granicami kraju.

Szef Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk podkreślił, że dwa lata temu, w 73. rocznicę powstania Narodowych Sił Zbrojnych, Sejm przyjął uchwałę, która mówiła, że "Narodowe Siły Zbrojne dobrze przysłużyły się ojczyźnie". Mówił, że żołnierze Brygady Świętokrzyskiej, podobnie jak Narodowych Sił Zbrojnych, walczyli z dwoma okupantami - Sowietami i Niemcami. Przypomniał, że do jednej z najbardziej krwawych bitew Brygady Świętokrzyskiej z Niemcami doszło pod Uniejowem 13 i 14 stycznia 1945 roku. Wobec ofensywy Armii Czerwonej żołnierze Brygady Świętokrzyskiej uznali, że należy wydostać się z kraju i dołączyć do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. W Czechach udało się Brygadzie Świętokrzyskiej wyzwolić niemiecki obóz koncentracyjny w Holiszowie, gdzie blisko 1000 kobiet zostało przez Niemców przeznaczonych do zgładzenia. Atak żołnierzy Brygady uratował je od śmierci. Brygada połączyła się z wojskami amerykańskimi generała George'a Pattona.

Jan Józef Kasprzyk podkreślił, że żołnierze Brygady Świętokrzyskiej znaleźli uznanie w oczach Amerykanów. Po przyjęciu operacyjnego zwierzchnictwa amerykańskiego, na przełomie kwietnia i maja 1945 roku Brygada wzięła udział w walkach z Niemcami na terenie Czech, działając wspólnie z żołnierzami 3. Armii generała George'a Pattona. Żołnierze Brygady wspólnie z oddziałami amerykańskimi wzięli między innymi do niewoli sztab XIII armii niemieckiej. W dowód uznania, żołnierzom i oficerom Brygady Świętokrzyskiej, Amerykanie pozwolili - jako jedynej jednostce polskiej - na noszenie oznak Armii USA.

Jan Józef Kasprzyk przypominał w ubiegłym tygodniu, że Brygada Świętokrzyska została sprawdzona przez kontrwywiad amerykański, czy była formacją w jakikolwiek sposób kolaborującą z Niemcami. "Nie była, niestety, kłamstwa powielane na temat Brygady i jej kolaboracji z Niemcami to jest efekt wieloletniej propagandy komunistycznej" - mówił na konferencji prasowej.

Prezes Instytutu Pamięci Narodowej Jarosław Szarek przypomniał dziś słowa pułkownika Antoniego Szackiego pseudonim "Bohun", który tworzył Brygadę Świętokrzyską, wypowiedziane do żołnierzy 75 lat temu. "Wybraliśmy drogę czystą i prostą ale drogę trudną i ciężką, bo drogę na dwa fronty" - mówił pułkownik. Dodał, że w tym momencie Niemcy są pokonane i kwestią czasu jest, kiedy skończy się niemiecka okupacja, ale jest drugi ciemiężyciel - to jest Związek Sowiecki.