Machina Czasu
Radio SzczecinRadio Szczecin » Machina Czasu » Kalendarium historyczne
  • 1574 - zmarł Giorgio Vasari, włoski artysta i historiograf sztuki. Specjalizował się w malowaniu fresków o tematyce historycznej i alegorycznej, a w swoich dziełach portretowych i obrazach sztalugowych wyraźnie zdradzał inspiracje sztuką Michała Anioła Buonarrotiego. Największym dziełem Vasariego jest jednak monumentalna, kilkutomowa praca „Żywoty najsławniejszych malarzy, rzeźbiarzy i architektów” (1550).
  • 1831 - zmarł wielki książę Konstanty, wódz armii Królestwa Kongresowego. Wielki książę Konstanty Pawłowicz (1779–1831), brat carów Aleksandra I i Mikołaja I, uczestniczył w wojnach z Francją, a następnie został wodzem armii polskiej i faktycznym wielkorządcą Królestwa. Znany był z braku szacunku dla konstytucji i oficerów wojska, a także ze szczególnej wrogości wobec ruchów niepodległościowych. W rezultacie musiał uchodzić z Warszawy po tym, jak w czasie słynnej nocy listopadowej w 1830 r. zorganizowano nieudany zamach na jego życie. Konstanty nie odzyskał już potem zaufania władz w Petersburgu, a niecały rok później, 27 czerwca 1831 r., zmarł w niejasnych okolicznościach.
  • 1905 - początek powstania na pancerniku Potiomkin. 27 czerwca 1905 r. doszło do masowego buntu załogi na pancerniku rosyjskiej floty czarnomorskiej Potiomkin. Bunt był spowodowany nieludzkim traktowaniem marynarzy przez oficerów. Wydarzenia te były traktowane jako pierwsza rewolucja na pokładzie carskiego okrętu wojennego. Po latach Sergiusz Eisenstein nakręcił o tych wydarzeniach słynny film fabularny „Pancernik Potiomkin” (1925), który na stałe wszedł do kanonu światowej kinematografii.
  • 1941 - urodził się Krzysztof Kieślowski, reżyser filmowy i telewizyjny. Po ukończeniu szkoły filmowej w Łodzi zajmował się realizacją filmów dokumentalnych („Robotnicy 71”, „Życiorys”, „Dworzec”). Od 1973 r. reżyserował również filmy fabularne, poruszające problematykę filozoficzną i etyczną w kontekście realiów społeczno-politycznych. Kieślowski współtworzył w ten sposób nurt kina „moralnego niepokoju”. Już wczesne jego filmy, takie jak „Blizna” (1976), „Amator” (1979) czy „Przypadek” (1980), zyskiwały bardzo pochlebne recenzje i zbierały nagrody na polskich i europejskich festiwalach filmowych. Od 1984 r. Kieślowski tworzył scenariusze wspólnie z Krzysztofem Piesiewiczem, m.in. do słynnego cyklu „Dekalog” (1988–89), zawierającego telewizyjne wersje „Krótkiego filmu o miłości” i „Krótkiego filmu o zabijaniu” (1988), nagradzanych na festiwalach w Cannes i w Wenecji. Równie znany stał się tryptyk filmowy Kieślowskiego „Trzy kolory” („Niebieski”, „Biały” i „Czerwony”) z lat 1993–1994. Okazał się on ostatnim dokonaniem filmowym tego twórcy, który zmarł na zawał serca w 1996 r.
  • 1952 - urodził się Bogusław Linda. Po ukończeniu PWST w Krakowie zadebiutował w 1975 r. na deskach teatralnych, a rok później na dużym ekranie. W 1981 r. wystąpił jednocześnie w kilku głośnych filmach, w większości zatrzymanych przez cenzurę, m.in. w „Człowieku z żelaza” Andrzeja Wajdy, „Kobiecie samotnej” Agnieszki Holland i „Przypadku” Krzysztofa Kieślowskiego. Później grał też u innych wybitnych reżyserów polskich, m.in. u Janusza Zaorskiego („Matka Królów”, 1982), Filipa Bajona („Magnat”, 1986) i ponownie u Wajdy („Danton”, 1982; „Pan Tadeusz”, 1999). Z czasem coraz częściej pokazywał się w filmach sensacyjnych, takich jak „Zabij mnie glino” (1987), „Kroll” (1991), „Psy” (1992) czy „Sara” (1997), przez co stał się gwiazdorem kina akcji, specjalistą od ról twardych mężczyzn. Nadal jednak występuje w filmach niekomercyjnych („Jańcio Wodnik", 1993; „Zabić Sekala”, 1998), zajmuje się także reżyserią („Seszele”, 1989; „Sezon na leszcza”, 2000).
  • 1978 - lot kosmiczny Mirosława Hermaszewskiego. 27 czerwca 1978 r. odbył się lot statku Sojuz 30 z polskim oficerem Mirosławem Hermaszewskim na pokładzie. Dowódcą lotu, trwającego do 5 lipca, był Rosjanin Piotr Klimuk. Wydarzenie to było długo komentowane i akcentowane w materiałach propagandowych obydwu państw.
 

Zobacz także

2012-09-19, godz. 11:09 23 marca 1603 - Zmarła Elżbieta I Tudor, królowa Anglii. Zjednoczyła społeczeństwo rozbite dotychczas konfliktami religijnymi, zakwestionowała hiszpańską hegemonię… » więcej 2012-09-19, godz. 11:09 16 marca 37 - Zmarł cesarz Tyberiusz. Należał do grona szczególnie bezwzględnych, ale i skutecznych władców starożytnego Rzymu. W 4 r. n.e. został adoptowany… » więcej 2012-09-19, godz. 11:09 9 marca 1454 - Urodził się Amerigo Vespucci, włoski podróżnik i odkrywca. Był włoskim żeglarzem i podróżnikiem w służbie hiszpańskiej i portugalskiej. W… » więcej 2012-09-19, godz. 11:09 2 marca 1864 - Uwłaszczenie chłopów w Królestwie Polskim. Sprawa uwłaszczenia chłopów była jednym z najważniejszych problemów gospodarczych w Europie pierwszej… » więcej 2012-09-19, godz. 11:09 23 lutego 1685 - Urodził się Georg Friedrich Händel, kompozytor niemiecki. Specjalizował się w pisaniu muzyki chóralnej, kameralnej, orkiestrowej, znany jest przede… » więcej 2012-09-19, godz. 11:09 16 lutego 1840 - Zmarł Samuel Bogumił Linde, językoznawca. Paradoks dziejów sprawił, że szczególnie zasłużeni dla utrwalenia tradycji i języka polskiego byli… » więcej 2012-09-19, godz. 11:09 9 lutego 1881 - Zmarł Fiodor Dostojewski, jeden z najwybitniejszych pisarzy rosyjskich reprezentujących nowatorski wówczas nurt psychologiczny. Skazany na śmierć… » więcej 2012-09-19, godz. 11:09 2 lutego 1494 - Urodziła się królowa Bona, energiczna i zdecydowana żona króla Zygmunta I Starego. Wychowanej we włoskim księstwie Bari, rządzonym przez Sforzów… » więcej 2012-09-19, godz. 11:09 26 stycznia 1788 - Statki wiozące skazańców z Anglii, dowodzone przez kapitana Arthura Philippa, dotarły do Sidney. On też został później pierwszym gubernatorem Nowej… » więcej 2012-09-19, godz. 11:09 19 stycznia 1348 - Ustanowienie Orderu Podwiązki, który jest najwyższym dworskim odznaczeniem w Anglii. Ustanowiony został przez króla Edwarda III w styczniu 1348 roku… » więcej
34567