Machina Czasu
Radio SzczecinRadio Szczecin » Machina Czasu » Kalendarium historyczne
Maria Konopnicka. Fot. Leopold Bude / Polona.pl
Maria Konopnicka. Fot. Leopold Bude / Polona.pl
180 lat temu, 23 maja 1842 roku, urodziła się Maria Konopnicka, wybitna poetka, pisarka i publicystka tworząca na przełomie XIX i XX wieku, działaczka na rzecz polepszenia losu osób biednych i wykluczonych. Doceniając literacki dorobek Marii Konopnickiej oraz jej wkład w działalność patriotyczną Sejm ustanowił rok 2022 Rokiem Marii Konopnickiej. W uchwale napisano, że Konopnicka była "jedną z najwybitniejszych pisarek w historii literatury polskiej".
Znaczną część dorobku literackiego Konopnickiej stanowią zbiory opowiadań i nowel, wśród których najbardziej znane są: "Mendel Gdański", "Nasza szkapa" i "Miłosierdzie gminy". Do dziś są popularne i wznawiane jej utwory dla dzieci: "O krasnoludkach i o sierotce Marysi", "Stefek Burczymucha", "O Janku Wędrowniczku" czy "Na jagody". Pisarka zajmowała się też reportażem, krytyką i eseistyką literacką.
W 1908 roku w miesięczniku "Przodownica" Konopnicka opublikowała "Rotę". Utwór ten, obok "Mazurka Dąbrowskiego", był po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku brany pod uwagę przy wyborze hymnu narodowego.
Poetka zmarła 8 października 1910 roku we Lwowie. Została pochowana w Panteonie Wielkich Lwowian na Cmentarzu Łyczakowskim. W XX wieku na cześć pisarki, decyzją Międzynarodowej Unii Astronomicznej, jeden z kraterów na Wenus został nazwany "Konopnicka".
A życie prywatne, uczuciowe? Publicysta i biografista, Krzysztof Tomasik pisał: "...bardzo konsekwentnie z życiorysu Konopnickiej wymazywano postać Marii Dulębianki. Z młodszą o 19 lat malarką i działaczką feministyczną poetka związała się po rozstaniu z mężem i spędziła ponad dwadzieścia lat. Razem podróżowały, żyły, bywały na rodzinnych uroczystościach. Wspólnie zamieszkały także w dworku w Żarnowcu, który Konopnicka otrzymała w 1903 roku jako dar od polskiego społeczeństwa z okazji 25-lecia twórczości.

Po śmierci Konopnickiej jej córki nie pozwoliły, by Dulębianka wciąż mieszkała w Żarnowcu. Z kolei malarkę po śmierci, zgodnie z wolą jej partnerki, początkowo pochowano w grobie poetki na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie. Z czasem to połączenie dwóch kobiet zaczęło razić, więc w 1927 roku ciało Dulębianki przeniesiono na Cmentarz Orląt."
 

Zobacz także

2020-04-27, godz. 22:13 26 kwietnia 1731 - zmarł Daniel Defoe, angielski pisarz i publicysta, wybitny przedstawiciel epoki oświecenia, rzecznik racjonalizmu, liberalizmu i tolerancji religijnej… » więcej 2012-09-19, godz. 11:09 19 kwietnia 1824 - zmarł Lord George Gordon Byron. Był najwybitniejszym angielskim poetą romantycznym. Ukończył uniwersytet w Cambridge, dużo też podróżował, zwłaszcza… » więcej 2017-05-03, godz. 00:19 7 maja 1763 - urodził się Józef Poniatowski, dowódca i polityk. Bratanek króla Stanisława Augusta, należy do grona czołowych polskich bohaterów narodowych… » więcej 2012-09-19, godz. 11:09 Pół wieku z "Małym Księciem" 50 lat temu Krzysztof Dzikowski napisał słowa do "Małego Księcia", jednej z najpiękniejszych piosenek w historii polskiej muzyki. Muzykę napisał Ryszard… » więcej 2012-09-19, godz. 11:09 14 lutego 270 - Św. Walenty, biskup miasta Terni we Włoszech, został skazany za wiarę i stracony, a za datę jego śmierci przyjmuje się 14 lutego 270 r. Z jego postacią… » więcej 2012-09-19, godz. 11:09 7 lutego 1812 - Urodził się Charles Dickens, pisarz angielski. „Klub Pickwicka”, „Dawid Copperfield”, „Mała Dorritt” - to najbardziej znane jego dzieła… » więcej 2012-09-19, godz. 11:09 31 stycznia 1881 - Urodziła się Anna Pawłowa, wybitna rosyjska tancerka tańca klasycznego. Występowała w Petersburgu jako primabalerina, zaś w latach 1909 i 1911 równocześnie… » więcej 2012-09-19, godz. 11:09 24 stycznia 1921 - Urodził się Tadeusz Zawadzki, pseud. „Zośka”, podporucznik Armii Krajowej, pełniący funkcję zastępcy dowódcy Oddziału Specjalnego „Jerzy”… » więcej 2012-09-19, godz. 11:09 7 czerwca 1492 - Zmarł Kazimierz Jagiellończyk, król Polski i Wielki Książę Litewski, młodszy syn Władysława Jagiełły. Jego zaplecze polityczne stanowiła średnia… » więcej 2012-09-19, godz. 11:09 31 maja 1809 - Zmarł Joseph Haydn, kompozytor austriacki, najstarszy z tzw. klasyków wiedeńskich, zaliczany jest do tytanów światowej muzyki. Początkowo był tylko… » więcej
12345