FONOSFERA
Radio SzczecinRadio Szczecin » FONOSFERA » Reportaże i słuchowiska
Lilijka Organizacji Harcerskiej Rodło .svg
Lilijka Organizacji Harcerskiej Rodło .svg
Znak Rodła. Związku Polaków w Niemczech. Autor: Janina Kłopocka
Znak Rodła. Związku Polaków w Niemczech. Autor: Janina Kłopocka
Swoje korzenie polskie harcerstwo na terenie Niemiec zawdzięcza pierwszym drużynom skautowym konspiracyjnie zakładanym jeszcze przed I wojną światową. Pierwsza organizacja polskiego harcerstwa w Niemczech, jednocząca liczne polskie organizacje skautowskie, założona została w 1925 roku jako Związek Harcerzy Polskich w Niemczech i pod tą nazwą działała do roku 1927. Dnia 9 maja 1926 na zjeździe organizacji harcerskich w Bytomiu postanowiono utworzyć jednolitą organizację harcerską w Niemczech, którą w 1927 nazwano Związkiem Harcerstwa Polskiego w Niemczech, w skrócie ZHPwN.
W roku 1933 Paweł Gajdzik zaprojektował połączenie Rodła symbolu Związku Polaków w Niemczech z lilijką harcerską. Hufcowy Berlińskiego Hufca Harcerstwa Polskiego Edmund Rydziński wykonał w rysunku lilijkę harcerską wraz ze znakiem Rodła. Znak ten stał się nowym godłem harcerstwa polskiego na tych terenach. Początkowo spontanicznie pojawiał się na sztandarach drużyn, zastępów i gromad zuchów. Wkrótce został przyjęty jako oficjalny znak Związku Harcerstwa Polskiego w Niemczech i noszony był na tarczach przypiętych do harcerskich bluz. W 1938 roku harcerstwo polskie w Niemczech obchodziło 25-lecie działalności. Z tej okazji odbyły się uroczystości jubileuszowe, podczas których w Domu Polskim w Berlinie zorganizowano wystawę prezentującą działalność 10 hufców działających na terenie Niemiec.
Związek Harcerstwa Polskiego w Niemczech organizacyjnie podlegał Związkowi Polaków w Niemczech. Według danych z 1 stycznia 1926 organizacja liczyła 321 członków w 12 drużynach, skupionych w 3 hufcach. Stan organizacji na 31 marca 1939 wynosił: 2895 członków, razem 136 drużyn skupionych w 11 hufcach.
We wrześniu 1937 roku gestapo zakazało członkom ZHP w Niemczech noszenia mundurków harcerskich, lilijki z Rodłem oraz używania biało-czerwonych barw. Działacze harcerscy wpisywani byli na listę „wrogów Rzeszy”, tzw. Sonderfahndungsbuch Polen (pol. Specjalna księga Polaków ściganych listem gończym). Organizacja została rozwiązana decyzją władz niemieckich dnia 7 września 1939, a wielu jej członków zostało zabitych przez nazistów.
W 1984 roku byli harcerze berlińskiej drużyny Związku Harcerstwa Polskiego w Niemczech - wtedy już mieszkańcy Szczecina opowiedzieli o tym, jak walczyli o swoją polskość.
"Muttersprache - polski; Nationalität - polska" - to tytuł reportażu Małgorzaty Furgi, który przypominamy.
Posłuchaj reportażu Małgorzaty Furgi
Posłuchaj rozmowy Agaty Rokickiej z Tomaszem Wieczorkiem, przewodnikiem po Szczecinie, z Centrum Informacji Kulturalnej i Turystycznej Zamku Książąt Pomorskich
 

Zobacz także

2025-02-09, godz. 17:53 "Beksa" - audiobook na podstawie powieści Marcina Grzelaka "Fikamy ze Stoewerami" w Muzeum Techniki i Komunikacji w … Historia dwóch mężczyzn: tajemniczego Adama, uciekającego przed swoją kryminalną przeszłością w Bieszczady oraz Irka, młodego szczecińskiego gangstera… » więcej 2025-02-06, godz. 06:00 Audioserial "W Nowej Zelandii zaczyna się dzień. Opowieść o dzieciach z Pahiatua" Martyny Wojtkowskiej na antenie Radia… Poruszająca historia dzieci, które w czasie II wojny światowej znalazły schronienie w Nowej Zelandii po traumatycznych przeżyciach na zesłaniu w ZSRR. Doświadczyły… » więcej 2025-02-05, godz. 12:25 "Posiedzieć , pomilczeć " reportaż Katarzyny Wolnik-Sayny. Lgnął do ludzi , ale się do nich nie łasił. Był ich ciekaw, tak jak ciekawiło go nieznane .. Ludomir Mączka szczególnie wysoko cenił sobie niezależność… » więcej 2025-02-05, godz. 12:30 "Posiedzieć ,pomilczeć " reportaż Katarzyny Wolnik-Sayny W 19 rocznicę Lgnął do ludzi , ale się do nich nie łasił . Był ich ciekaw, tak jak ciekawiło go nieznane .. Ludomir Mączka szczególnie wysoko cenił… » więcej 2025-02-04, godz. 10:02 "Nic nie dzieje się przypadkiem" - reportaż Małgorzaty Frymus 2 lutego obchodziliśmy 534. rocznicę ślubu Bogusława X i Anny Jagiellonki. Każdy Szczecinianin zna monumentalną rzeźbę przy Zamku Książąt Pomorskich… » więcej 2025-01-31, godz. 16:37 "Kątnik" - najnowsza powieść Marka Stelara W poniedziałkowej Fonosferze będzie sporo literatury. Zaczniemy od najnowszego odcinka audiobooka "Beksa". Książkę Marcina Grzelaka czyta Mikołaj Krawczyk… » więcej 2025-01-30, godz. 06:00 „To jak puzzle” - reportaż Anny Kolmer Mozaiki to dekoracje i zdobienia tworzone z wielokolorowych, drobnych fragmentów złączonych odpowiednią spoiną w specjalne, średniej wielkości plastry… » więcej 2025-01-29, godz. 06:00 Wózek Drzymały - reportaż Katarzyny Wolnik-Sayny Co powoduje, że reportażysta interesuje się tematem lub bohaterem? O swoim najnowszym reportażu Katarzyna Wolnik-Sayna napisała tak: "Od Maćka należy się… » więcej 2025-01-28, godz. 05:52 "Uszko dla Michałka z Gryfina" - reportaż Małgorzaty Furgi Michałek urodził się w czerwcu ub. roku. Niestety zaraz po porodzie okazało się, że jedno uszko chłopca nie wykształciło się, a kanał słuchowy jest… » więcej 2025-01-26, godz. 22:04 "Beksa" - audiobook na podstawie powieści Marcina Grzelaka Historia dwóch mężczyzn: tajemniczego Adama, uciekającego przed swoją kryminalną przeszłością w Bieszczady oraz Irka, młodego szczecińskiego gangstera… » więcej
12345