Goście magazynu dyskutowali o sprawie zadośćuczynienia za straty poniesione przez Polskę podczas II wojny światowej.

Według publicysty, współautora Magazynu Międzynarodowego Radia Szczecin, Piotra Cywińskiego, potrzebne są kolejne ekspertyzy i opracowania specjalistów. Jak dodawał, w kwestii reparacji Niemcy prowadzą politykę wygodną dla siebie, z kolei polskie działania nazwał chaotycznymi. W jego ocenie należy pamiętać, że stosunki polsko-niemieckie to delikatna materia.

- Niemcy przyznają, wcale nie kryją, że w Polsce zostało zabitych 6 milionów ludzi, w tym 3 miliony Żydów polskich, mają świadomość ogromu zniszczeń, ale płacić nie chcą. Nie da się tu uciec od bieżącej polityki - zauważył Piotr Cywiński.

Kolejnym punktem działań polskich powinno być rozdzielenie kwestii reparacji należnych państwu od odszkodowań przysługujących konkretnym osobom, wyjaśniał Roman Nowosielski - adwokat reprezentujący przed sądami osoby poszkodowane w wyniku II wojny światowej.

- Osoby bezpośrednio pokrzywdzone mają prawo do odszkodowań bądź do zadośćuczynienia, oni, albo ich spadkobiercy. Kwestie reparacji międzypaństwowych to - jak sądzę - temat przebrzmiały i nie uda się już nic uzyskać. Powinniśmy dbać o jedno: by naprawić krzywdy ofiar bądź ich spadkobierców - zaznaczył Roman Nowosielski.

Jak mówił dyrektor Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich. im. Willy'ego Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego, rządowa ekspertyza dotycząca reparacji częściowo zgadza się z jego wcześniejszymi ustaleniami, ale zawiera też błędy. Prof. Krzysztof Ruchniewicz nazwał dokument chaotycznym i wyrywkowym.

- W ekspertyzie nie ma w ogóle mowy o różnych kategoriach ofiar, nie me też o tym mowy w kontekście bilateralnych umów, które Republika Federalna Niemiec podpisała z różnymi państwami w latach 50. i 60., że beneficjentami tych umów byli również Polacy. Potrzebne są kolejne ekspertyzy, które te błędy usuną, być może niektóre kwestie doprecyzują - podkreślał prof. Ruchniewicz.

Według prawników Biura Analiz Sejmowych, Polsce przysługują reparacje wojenne, a twierdzenia o ich wygaśnięciu są nieuzasadnione. Przygotowanie opinii na ten temat zlecił poseł Prawa i Sprawiedliwości Arkadiusz Mularczyk.