Andrzej Duda przekonywał, że dzisiejsze Forum to nowy rozdział w historii Inicjatywy Trójmorza i nadanie jej charakteru transgranicznego. Według prezydenta, właśnie na ten cel zwracano uwagę inicjując współpracę 12 państw w 2015 roku.

- Zależało nam na tym, żeby ta współpraca miała charakter całościowy, to znaczy, aby miała charakter wielopiętrowy, aby uczestniczyli w niej nie tylko prezydenci, ale by wzięły w niej udział rządy, jak również samorządy - powiedział Andrzej Duda.

Prezydent mówił, że zarówno Europa Środkowa, jak i cała Unia Europejska cierpią na brak realnej spójności gospodarczej, społecznej i politycznej.

- Nasz kontynent wiele traci na odchodzeniu od dotychczasowych fundamentów integracji europejskiej, czyli ochrony czterech wolności wspólnego rynku - zaznaczał Andrzej Duda.

Zdaniem głowy państwa, głębsze podziały Unii - na przykład według kryterium walutowego - powodują "oddalenie się" od wartości takich jak jedność, solidarność i równość.

- Przyjmując tego rodzaju propozycje, zgubimy nasz najważniejszy cel - trwałą integrację europejską - dodawał Andrzej Duda.

W ocenie prezydenta, państwa Trójmorza zmagają się ze skutkami strukturalnych braków w infrastrukturze transportowej.

- Remont drogi powiatowej, wojewódzkiej, budowa nowych wiat i chodników nie zastąpią nam konieczności powstawania tras o znaczeniu kontynentalnym. Potrzebujemy gęstej sieci komunikacyjnej, która będzie odpowiadać na rosnące zapotrzebowanie środkowoeuropejskich gospodarek i połączy najbardziej oddalone od siebie miejsca - przekonywał prezydent.

Andrzej Duda dodał, że przykładem takiego połączenia komunikacyjnego jest Via Carpatia. Ta międzynarodowa trasa relacji "północ-południe” ma połączyć Kłajpedę na Litwie z Salonikami w Grecji.

Na znaczenie rozwoju kierunku wymiaru "północ-południe" w Europie zwracał uwagę premier Mateusz Morawiecki w liście skierowanym do uczestników Forum. Według szefa rządu Trójmorze to projekt strategiczny z perspektywy Polski Wschodniej.

- Inicjatywa Trójmorza może być jej prawdziwym wehikułem rozwojowym - stwierdził premier, dodając, że Via Carpatia ma potencjał na to by stać się "najważniejszym szlakiem handlowym w tej części Europy".

Premier przypomniał również, że Inicjatywą Trójmorza są zainteresowane Stany Zjednoczone.

- Czego najlepszym dowodem był udział prezydenta Donalda Trumpa w szczycie Trójmorza w Warszawie w lipcu 2017 roku. Zaangażowanie strony amerykańskiej, zwłaszcza amerykańskich inwestorów, może być kluczem do sukcesu tej inicjatywy i wzmocnieniem naszych relacji transatlantyckich - napisał Mateusz Morawiecki.

Szef rządu zaznaczył jednocześnie, że inicjatywa nie jest konkurencyjna wobec Unii Europejskiej - ma być uzupełniająca wobec jej projektów.

Podczas Forum podpisano porozumienie o utworzeniu Obserwatorium Regionów Trójmorza, które będzie gromadzić dane statystyczne, dotyczące tego regionu. Zebrane informacje będą przekazywane politykom i przedsiębiorcom. Porozumienie podpisali przedstawiciele Uniwersytetu Rzeszowskiego, Głównego Urzędu Statystycznego i samorząd województwa.

Tegoroczny szczyt 12 państw Adriatyku, Bałtyku i Morza Czarnego odbędzie się jesienią w Rumunii. W skład Inicjatywy wchodzą: Austria, Bułgaria, Chorwacja, Czechy, Litwa, Łotwa, Estonia, Polska, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Węgry.