Szczecin 1945 - bohaterowie, antybohaterowie i zwykli pionierzy
Radio SzczecinRadio Szczecin » Szczecin 1945 - bohaterowie, antybohaterowie i zwykli pionierzy » Felietony

Już tylko najstarsi szczecinianie pamiętają, że obecna ulica generała Stanisława Taczaka, dowódcy Powstania Wielkopolskiego, kiedyś, przed 1992 rokiem, nosiła nazwę generała Pawła Batowa. Kult sowieckiego zdobywcy Szczecina w latach powojennych miał być bardzo ważnym elementem tożsamości miasta, lansowanej przyjaźni polsko-radzieckiej.

Kim był Paweł Iwanowicz Batow? Urodził się 1897 roku w małej wsi Filisowo w guberni jarosławskiej. Gdy wybuchła I wojna światowa, zgłosił się do Armii Carskiej na ochotnika. W walkach frontowych zdobył stopień podoficerski, a w 1918 roku przeszedł do Armii Czerwonej. Po rewolucji wysłano go na kursy oficerskie, walczył nawet w Hiszpanii, po stronie Republiki, za co został odznaczony orderem Lenina. Być może przez to, że walczył w Hiszpanii, przetrwał czystki stalinowskie i jako dowódca III Korpusu Strzeleckiego mógł wziąć udział w napadzie Związku Radzieckiego na Polskę we wrześniu 1939 roku.
We wrześniu 1942 roku Batów trafia pod dowództwo generała Konstantego Rokossowskiego i wraz z nim uczestniczy w okrążaniu armii Paulusa pod Stalingradem. Od tego czasu Rokossowski trzyma go przy sobie, jako speca od operacji forsowania wielkich rzek.
W 1943 roku dowodził przeprawą przez Dniepr i zyskał sobie bardzo pozytywną reputację wśród żołnierzy. W odróżnieniu od innych dowódców sowieckich nie szafował krwią swych podwładnych. Bardzo dokładnie przygotowywał swoje operacje, nie należał do tych dowódców, którzy dowodzili w stanie upojenia alkoholowego. Otrzymawszy w kwietniu 1945 roku od Rokossowskiego rozkaz zdobycia Szczecina, do operacji wojennej wraz ze swoją 65 Armią II frontu Białoruskiego, przygotował się skrupulatnie. Zachowały się zdjęcia jak w Puszczy Bukowej odbywał planowanie sztabowe. Korzystając z makiety przestrzennej miasta, Batow wyjaśniał swoim oficerom jak zająć metropolię nad Odrą. Sowiecki dowódca nie zdecydował się na czołowy atak, ale najpierw postanowił opanować Międzyodrze, odciąć Niemców od południowego-zachodu i dopiero wtedy, gdy już rozpoczęła się operacja berlińska, 22 kwietnia, ruszył na Szczecin.


Batow na planowaniu w Puszczy Bukowej
Batow na planowaniu w Puszczy Bukowej

Po zdobyciu stolicy Pomorza Zachodniego - Batow otrzymał zadanie opanowania wyspy Rugii. 2 czerwca 1945 r. na wniosek Rokossowskiego, za wzorowe kierowanie operacjami, otrzymał drugi już medal Złotej Gwiazdy. Po wojnie próbowano wokół Batowa zrobić symbol przyjaźni polsko-radzieckiej. W 1965 roku z okazji 20 rocznicy zajęcia miasta, władze Szczecina zaprosiły generała do rodu Gryfa i urządziły na jego cześć cały cykl imprez, na których fetowano go na wszystkie możliwe sposoby. Po upadku PRL został wykreślony z listy honorowych obywateli Szczecina.
 

Zobacz także

2023-11-24, godz. 15:30 42. Niemcy szczecińscy próbują być partnerem dla rządu sowieckiego (24.11.2023) Coraz pewniej czujący się Zarząd Miejski Szczecina – ciało zdominowane przez niemieckich komunistów - postanowił 6 czerwca wkroczyć na arenę wielkiej… » więcej 2023-11-17, godz. 17:39 41. Franciszek Jamroży - „oczy i uszy” Piotra Zaremby w Szczecinie w okresie usunięcia polskich władz ze Szczecina… Gdy 18 czerwca 1945 r. polskie władze Szczecina, już po raz drugi otrzymały polecenie opuszczenia miasta –przed wyjazdem powołano za zgodą Rosjan Społeczny… » więcej 2023-11-08, godz. 19:47 40. Polski przyczółek Szczecin Gumieńce (10.11.2023) Na przedmieściach Szczecina w dzielnicy Gumieńce pierwsza stacja kolejowa powstała w 1843 roku kiedy to władze pruskie uruchomiły pierwszą linię kolei… » więcej 2023-06-20, godz. 16:37 39. Między majem a początkiem lipca 1945 roku w Szczecinie obowiązywał czas moskiewski. Godzinę ustalano się według… Cechą sowieckiej ekspansji z lat 1944-45 były bardzo różnorodne sposoby demonstrowania dominacji kraju rad nad zdobywanymi terenami. Niewątpliwie jednym z… » więcej 2023-06-16, godz. 16:37 38. Czerwiec 1945r. Wały Chrobrego, to jedno wielkie koczowisko Niemców. „Leżeli jak śledzie, głodni” - wspominał… Durchgangslager Hakenterasse - tak nazywano obozowisko Niemców przywożonych barkami z Zachodu, których wyładowywano rano w okresie maja i czerwca 1945 roku… » więcej 2023-06-09, godz. 16:40 37. Czerwiec 1945 r. Niemcy pracują za jedzenie. Rosyjskie patrole przeszukują domy w Szczecinie szukając kobiet, mienia… W naszej opowieści o Szczecinie z wiosny 1945 roku, przedstawiałem dotąd wspomnienia Polaków. A jak ten czas tuż po wojnie zachował się we wspomnieniach… » więcej 2023-06-02, godz. 16:35 36. Bajkowe, wolne miasto Szczecin (2.06.2023) Hasło wolne miasto Szczecin dziś brzmi zupełnie jak bajka, ale przez długie miesiące maja i czerwca 1945 roku, kwestia ta zajmowała uwagę dziesiątek tysięcy… » więcej 2023-05-26, godz. 16:49 35. Koniec Maja 1945. Niemieccy urzędnicy zaczynają obsadzać wsie na południe od Szczecina. Rusza niemiecka kolej na… Okres po pierwszym wygnaniu ze Szczecina Polskiej administracji, to kronika ciągle wzrastającej ekspansji politycznej i terytorialnych niemieckich władz Szczecina… » więcej 2023-05-19, godz. 16:44 34. Maj 1945. Wygnany ze Szczecina Piotr Zaremba błąka się po Pomorzu Zachodnim. Ale dba, aby „mieć oko” na to… 17 maja, na skutek protestów dyplomatycznych w USA i Wielkiej Brytanii, polski prezydent musi wraz ze swoimi urzędnikami opuścić Szczecin. Ten „szczeciński… » więcej 2023-05-12, godz. 16:39 33. Dnia, 17 maja po wyjeździe Piotra Zaremby, niemieccy komuniści triumfują. Teraz w mieście to oni są jedyną miejską… Od połowy maja gdy władzę nad niemieckim magistratem objął bojowy komunista Ernst Wiesner, niemieckie władze miejskie zaczynają rozpychać się. Wpierw… » więcej
12345