Trochę Kultury
Radio SzczecinRadio Szczecin » Trochę Kultury
Leszek Szaruga. Fot. archiwum RS
Leszek Szaruga. Fot. archiwum RS
W wieku 78 lat zmarł prof. Aleksander Wirpsza - poeta, prozaik, krytyk literacki, tłumacz, wykładowca Uniwersytetu Szczecińskiego w latach 1992-2004, znany szerszemu gronu czytelników pod literackim pseudonimem Leszek Szaruga.

Debiutował jako poeta w „Życiu Literackim” w 1967 r. Opublikował liczne tomy poezji, m.in. Czas morowy (1982), Przedświt (1986), Nie mówcie Europa/Sagt nicht Europa (1988), Po wszystkim (1991), Klucz od przepaści (1994), Panu Tadeuszowi (2001), Łowca (2021), No i co z tego (2024); prozy: Zdjęcie (2008), Podróż mego życia (2010), …zmowa kontrolowana (2014), Dane elementarne (2014); eseistyki: Własnymi słowami (1979), Szkoła polska (1984), Dochodzenie do siebie. Wybrane wątki literatury po 1989 roku (1997), Ludzki język muzyki. Czytanie Różewicza (2017), Palimpsest Międzymorza (2014), Wyprasowania (2024).

Leszek Szaruga o sobie samym - z archiwum Radia Szczecin.
Posłuchaj wspomnienia
Materiały promocyjne
Materiały promocyjne
Od góry: Małgorzata Frymus, Rafał Podraza i Agata Rokicka. Fot. Agata Rokicka [Radio Szczecin]
Od góry: Małgorzata Frymus, Rafał Podraza i Agata Rokicka. Fot. Agata Rokicka [Radio Szczecin]
"Zapiski z umierania" - to słuchowisko w odcinkach, któr powstało na podstawie wojennych pamiętników Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej. Maria przyszła na świat w malarskiej rodzinie Kossaków. Dziadek - Juliusz i ojciec - Wojciech byli malarzami, znanymi zwłaszcza dzięki obrazom koni i scen batalistycznych z udziałem kawalerii. Malarzem był również jej starszy brat Jerzy, natomiast młodsza siostra, Magdalena, znana pod pseudonimem literackim Samozwaniec, cieszyła się uznaniem i popularnością jako pisarka satyryczna.

Maria odebrała wykształcenie domowe, skoncentrowane na przedmiotach humanistycznych. Znała bardzo dobrze język niemiecki, francuski i angielski. W młodości zajmowała się zarówno poezją jak i malarstwem.
W 2012 roku ukazała się książka "Wojnę szatan spłodził. Zapiski 1939–1945" . To swoisty testament jednej z najważniejszych polskich poetek XX wieku.

O audiobooku i czytaniu performatywnym "Zapisków z umierania" Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej z Małgorzatą Frymus i Rafałem Podrazą rozmawia Agata Rokicka.
Posłuchaj rozmowy Agaty Rokickiej
Prof. Marcin Majewski (Uniwersytet Szczeciński) i dr Paweł Migdalski (Uniwersytet Szczeciński). Fot. Paweł Migdalski
Prof. Marcin Majewski (Uniwersytet Szczeciński) i dr Paweł Migdalski (Uniwersytet Szczeciński). Fot. Paweł Migdalski
W 2024 r. przypada 900. rocznica pierwszej z dwóch misji chrystianizacyjnych Pomorza, prowadzonych w latach 1124-1125 i 1128 przez św. Ottona z Bambergu. Jubileusz stał się okazją nie tylko do przypomnienia tego wyjątkowego wydarzenia – rozszerzenia wspólnoty chrześcijaństwa, a tym samym kręgu cywilizacyjnego, który stał się fundamentem dzisiejszej Europy.

Obchody tej ważnej rocznicy są okazją do podjęcia wzmożonych badań na ten temat oraz upowszechniania ich wyników w ramach szerokiej akcji edukacyjnej i medialnej. Naszym celem jest pogłębienie wiedzy w oparciu o interdyscyplinarne badania historyczne i archeologiczne, ale nie tylko, nad: misjami pomorskimi św. Ottona, rozwojem i umacnianiem wiary chrześcijańskiej na Pomorzu (diecezji pomorskiej – kamieńskiej) prowadzonych w szerokim kontekście studiów nad procesami chrystianizacyjnymi i ewangelizacyjnymi w średniowiecznej Europie oraz memorią o tym cywilizacyjnym przełomie, aż do czasów współczesnych.

Obchody Jubileuszu powinny stać się okazją do zintegrowania rozproszonych dotychczas działań realizowanych przez fachowców z różnych dyscyplin i ośrodków oraz okazją do podjęcia wspólnych zadań badawczych i edukacyjnych, a także nawiązania współpracy między instytucjami naukowymi, konserwatorskimi i kulturalnymi w Polsce i zagranicą. Wychodząc naprzeciw temu postulatowi chcielibyśmy zaprosić Państwa na interdyscyplinarną konferencję „Pomerania christiana. Stan oraz perspektywy badań nad powstaniem i rozwojem przestrzeni chrześcijańskiej na Pomorzu Zachodnim w średniowieczu”.

W studiu o stanie badań i konferencji rozmawiamy z prof. Marcinem Majewskim (Uniwersytet Szczeciński) i dr. Pawłem Migdalskim (Uniwersytet Szczeciński) rozmawia Małgorzata Frymus.


Posłuchaj rozmowy Małgorzaty Frymus z prof. Marcinem Majewskim (Uniwersytet Szczeciński) i doktorem Pawełem Migdalskim (Uniwersytet Szczeciński)
Okładka książki Leszka Hermana "Bursztynowa"
Okładka książki Leszka Hermana "Bursztynowa"
na zdjęciu Leszek Herman, fot. Joanna Skonieczna
na zdjęciu Leszek Herman, fot. Joanna Skonieczna
Londyn, Gryfice i Koserow - to przede wszystkim tam toczy się akcja najnowszej powieści Leszka Hermana "Bursztynowa". To kolejna książka autora, która rozgrywa się w dwóch planach czasowych i dotyka procesów o czary.
Herman kolejny raz opisuje perypetie grupy przyjaciół, których poznaliśmy na kartach jego wcześniejszych powieści. W najnowszej książce sporo jest podróży po Pomorzu Zachodnim. Autor zabiera nas na wyspę Uznam i do wielu starych pomorskich zamków.

O nowej książce z Leszkiem Hermanem rozmawiała Joanna Skonieczna. Premiera "Bursztynowej" już w przyszłym tygodniu. Autor spotka się z czytelnikami m.in w szczecińskiej Kanie, w najbliższy piątek (11 października).

Jednocześnie Leszek Herman pisze dla Radia Szczecin słuchowisko "Pogodny na tropie" - komedię kryminalną w odcinkach, a efektów tej pracy można słuchać przez najbliższe dwa tygodnie - w środy po godzinie 11.
Posłuchaj rozmowy Joanny Skoniecznej.
Fot. materaiły promocyjne teatru
Fot. materaiły promocyjne teatru
Teatr Mały w Szczecinie czyli scena kameralna Teatru Współczesnego zaprosił w miniony piątek (20 września) na prapremierę micro musicalu. To pełen anegdot spektakl, w którym publiczność rozpozna całe spektrum emocji, jakie towarzyszą podróżującemu przez polskie wertepy, rozjazdy i torowiska.

I choć to historia dwójki kochanków, którzy pragną się spotkać w rocznicę swojego poznania, to sztuka zatytułowana "Nie twoja kolej, kochanie" jest opowieścią o wykluczeniu komunikacyjnym.

Teatr Mały odwiedziła Małgorzata Frymus.
Posłuchaj relacji Małgorzaty Frymus
Ukończyła Państwową Wyższą Szkołę Teatralną im. Ludwika Solskiego w Krakowie w 2004 roku, a już rok później została wyróżniona nagrodą za Najlepszy Debiut Aktorski przez Jury Festiwalu Polskiego Filmu Fabularnego w Gdyni za "Masz na imię Justine". Za ten sam obraz na Festiwalu Filmowym w Mons w Belgii, otrzymała nagrodę za Najlepszą Rolę Kobiecą. Ta kreacja zaważyła nie tylko na jej karierze, ale i życiu.

Aktorka Anna Cieślak walczy o prawa ciężko doświadczonych kobiet, działając w Fundacji La Strada. Zapewne właśnie dlatego tak koncertowo zagrała w kolejnej odsłonie serialu "Szadź" żonę seryjnego mordercy, w którego rolę wcielał się Maciej Sztur.

Pochodzi ze Szczecina i tęskni za jego przestrzenią.
Posłuchaj rozmowy Katarzyny Wolnik-Sayny