Machina Czasu - audycje - Machina Czasu

19.11.2023 - Aleja Wojska Polskiego

Kino Kosmos. Zdjęcie archiwalne. sedina.pl

Dawny Kosmos zakończył działalność 20 lat temu. Fot. Łukasz Szełemej [Radio Szczecin/Archiwum]

Kino Kosmos powstało w 1959 roku. Fot. Robert Stachnik [Radio Szczecin/Archiwum]

Paszteciki. Fot. Robert Stachnik [Radio Szczecin]

Najstarszy bar z pasztecikiem przy alei Wojska Polskiego. Fot. Weronika Łyczywek [Radio Szczecin]

Najstarsza istniejąca pizzeria w Szczecinie - Piccolo. Fot. Łukasz Szełemej [Radio Szczecin] 01

Dawna "Lucynka i Paulinka". Fot. Sławomir Orlik

Kino Pionier. Fot. Robert Stachnik [Radio Szczecin]

To tu było „To tu” i inne legendarne lokale: słodki kombinat „Lucynka i Paulinka”, kawiarnia muzyczna „Jubilatka” czy ciągle działające: bar „Pasztecik” i „Piccolo”, najstarsza pizzeria w mieście. Miłośnicy X Muzy mieli do dyspozycji dwa kina - „Pionier” oraz zamknięty 20 lat temu „Kosmos”. Na wysokości Placu Przyjaźni Polsko-Radzieckiej (obecnie Plac Zgody) stały przez kilka lat „Ogniste ptaki" Władysława Hasiora, a idąc w stronę skrzyżowana z Jagiellońską, mijaliśmy słynną „Ścianę płaczu”, fontannę zaprojektowaną przez Zbigniewa Abrahamowicza, architekta, któremu szczecinianie zawdzięczają też m.in. Teatr Letni i aleję fontann.
A to tylko śródmiejska część Alei Wojska Polskiego, która za Placem Lenina (potem Sprzymierzonych, następnie Szarych Szeregów) zmieniała trochę charakter i biegła wśród zieleni w stronę Głębokiego, mijając m.in. dawną siedzibę Teatru Lalek Pleciuga, Radio Szczecin, szkołę muzyczną, zakłady drukarskie, kort tenisowy, fabrykę Polmo, tor kolarski. Kto dziś pamięta, że przy Wojska Polskiego 109 miał swoją siedzibę Dom Marynarza?

Ale dziś wyruszymy na spacer aleją na odcinku między Placami Zwycięstwa a Szarych Szeregów, która ostatnio została przebudowana. Za oknem listopadowa plucha, a my wyruszamy na wędrówkę Wojska Polskiego otuleni wspomnieniami.

12.11.2023 - Portret radiowca, Marka Borowca

Marek Borowiec (z prawej) z Jarosławem Daleckim w Studiu Bałtyk. Fot. Radio Szczecin

Marek był radiowcem. Krótkie słowo „był”, a ile kryje emocji. Smutek bliskich, których opuścił, ale i nasz – koleżanek i kolegów z Radia Szczecin.
Marek Borowiec. W radiu od zawsze, czyli od 1981 roku. Uśmiech. Życzliwość. Profesjonalizm. Ale i tajemnica. Dziś w „Machinie czasu” – portret radiowca, Marka Borowca. I - jak mówili niektórzy - Marka Drogowca. Bo też był ekspertem w dziedzinie ruchu drogowego, motoryzacji, nowych inwestycji w Szczecinie i regionie. Słuchając Marka, mogłeś daleko zajechać.
Zajmował się również popularyzacją nauki. Potrafił jak mało kto opowiadać o odkryciach, wynalazkach, genialnych naukowcach. W latach 90. pełnił funkcje kierownika Redakcji Wieczornej i kierownika Redakcji Informacji. Był nie tylko głosem Radia Szczecin, ale i szczecińskiej motoryzacji.
Portret radiowca, Marka Borowca namalowali (rzecz jasna dźwiękiem): Magdalena Nieniewska, Joanna Skonieczna, Sebastian Roszkowski i Roman Czejarek - dawni i obecni dziennikarze Radia Szczecin.

22.10.2023 - Przygody z Polihymnią i Collegium Maiorum

Chór podczas koncertu w Uetersen (Niemcy) w 2018 roku. Fot. ze strony Stowarzyszenia Chór Collegium Maiorum.

To było 50 lat temu. Członkowie Chóru Akademickiego Politechniki Szczecińskiej, którzy nieco wyrośli z bycia studentami, ale przede wszystkim coraz trudniej godzili obowiązki służbowe i rodzinne z zaangażowaniem w działalność zespołu, założyli nowy, który miał nie wymagać takiego nakładu pracy i czasu. Rzeczywistość okazała się inna. Nowy chór okazał się równie zajmujący.
Początkowo zespół działał pod pod nazwą "Szczeciński Chór Kameralny", potem - "Collegium Maiorum", najpierw pod kierownictwem artystycznym Jana Szyrockiego, a następnie Eugeniusza Kusa, Waldemara Sutryka i Anny Tarnowskiej. W 2002 roku funkcję tę przejął Paweł Osuchowski. Swoje pięćdziesięciolecie "Collegium Maiorum" świętuje śpiewająco. Jutro (23 października) w Teatrze Polskim odbędzie się finałowy koncert roku jubileuszowego - "Śpiewnik pięćdziesięciolatków".
O przygodach z Polihymnią i Collegium Maiorum opowiada Paweł Osuchowski - popularyzator muzyki klastycznej, dziennikarz, dyrygent.

15.10.2023 - "Umieć wąchać czas". Część czwarta

Fot. pixabay.com

„Krzyż walecznych” , „Pociąg”, „Do widzenia, do jutra”, „Jak być kochaną”, „Rękopis znaleziony w Saragossie”, Giuseppe w Warszawie” i „Salto” – to w tych filmach (po „Popiele i diamencie”) zagrał jeszcze w miarę ciekawe role. Jednak w jakimś sensie dyskutował nimi z postacią Maćka Chełmickiego. Krytyk, Tadeusz Lubelski zwrócił uwagę na wypowiedzianą przez Cybulskiego kwestię w filmie Wojciecha Jerzego Hasa „Szyfry”: „I tak nie zrozumiesz, co znaczy przyjąć nieprawdziwe życie za jedyne prawdziwe.” Jego zdaniem podsumowywało to degradację aktora skazanego na bycie człowiekiem jednej roli – Maćka Chełmickiego.
Ostatnia część opowieści Iwony Poczopko, krytyczki filmowej w „Machinie czasu”.

8.10.2023 - "Umieć wąchać czas". Część trzecia

Kadr z filmu "Popiół i diament" w reżyserii Andrzeja Wajdy z 1958 roku. Wytwórnia Kadr. Na zdjęciu od lewej: Zbignie Cybulski oraz Adam Pawlikowski

Zawdzięcza tytuł Cyprianowi Kamilowi Norwidowi, który w "Tyrtei" pisał:

"Coraz to z ciebie, jako z drzazgi smolnej,
Wokoło lecą szmaty zapalone;
Gorejąc nie wiesz, czy stawasz się wolny,
Czy to, co twoje, ma być zatracone?
Czy popiół tylko zostanie i zamęt,
Co idzie w przepaść z burzą? – czy zostanie
Na dnie popiołu gwiaździsty dyjament,
Wiekuistego zwycięstwa zaranie... "

Niemal dokładnie 65 lat temu, bo 3 października 1958 r. na ekrany kin wszedł film Andrzeja Wajdy "Popiół i diament". W roli głównej, Maćka Chełmickiego wystąpił Zbigniew Cybulski. Niektóre sceny z jego udziałem przeszły do historii kina, nie tylko polskiego. Zwłaszcza ta w barze, gdy podpala kieliszki, pamięci zmarłych towarzyszy broni. Ta rola przyniosła mu niesamowitą wręcz sławę. Ale jednocześnie była początkiem końca jego kariery. Iwona Poczopko, krytyczka filmowa w 3 części opowieści "Umieć wąchać czas" o Zbigniewie Cybulskim.

1.10.2023 - "Umieć wąchać czas". Część druga

Zbigniew Cybulski. Fot. pomeranica.pl

Chciał zostać żołnierzem. Kontynuowałby wówczas tradycje rodzinne - jego dziadek ze strony matki, Józef Jaruzelski był absolwentem Wiedeńskiej Akademii Wojskowej, oficerem armii austro-węgierskiej. Pradziadek walczył w Powstaniu Styczniowym. Potem była dyplomacja (co też wpisywałoby się w rodzinne wybory), ponieważ jego ojciec, Aleksander przed wojną był urzędnikiem w Ministerstwie Spraw Zagranicznych. Następnie, ale krótko, dziennikarstwo. Żaden z tych pomysłów na życie nie został zrealizowany.

O studiach aktorskich w Państwowej Wyższej Szkoły Artystycznej w Krakowie, gdańskim teatrzyku Bim bom i pierwszych rolach w filmie Zbigniewa Cybulskiego opowiada Iwona Poczopko, krytyczka filmowa.

24.09.2023 - "Umieć wąchać czas"

Tablica pamiątkowa na peronie 3 dworca Wrocław Główny upamiętniająca śmierć aktora Zbigniewa Cybulskiego

Jego ulubionym powiedzonkiem, powtarzanym po rzeźbiarzu Xawerym Dunikowskim, było: "trzeba umieć wąchać czas". Był aktorem przyklejonym do czasu, w którym żył. "Wąchał" go, potrafił wyczuć, co w danej chwili jest istotne dla widza. Gorzej było z podejściem do czasu w życiu. Wiecznie się spóźniał, nawet po kilka godzin, umawiał po dwa spotkania na tę samą godzinę, często też trzeba było go godzinami szukać. Legenda głosi, że gdy zmarł jego ojciec, nadano komunikat w radiu, by go znaleźć.
8 stycznia 1967 roku Zbigniew Cybulski spóźnił się na pociąg. W tym momencie zaczyna się opowieść o aktorze i jego legendzie.
Gościem "Machiny czasu" jest Iwona Poczopko, krytyczka filmowa i miłośniczka X Muzy.

17.09.2023 - Najpiękniejsze szczecińskie wille [ROZMOWA]

fot. materiały Archiwum Państwowego w Szczecinie

"Wille Łękna w przestrzeni architektonicznej Szczecina" - na wykład o pięknych szczecińskich willach zaprasza w najbliższy wtorek Archiwum Państwowe w Szczecinie.
Jest to pokłosie wystawy, którą można było oglądać w szczecińskiej Willi Lentza od grudnia 2022 do kwietnia tego roku.
O reprezentacyjnych willach, powstających w szczecińskiej dzielnicy Łękno (wówczas Westend) od lat 70. XIX w. do lat 20. XX wieku, opowie dr hab. Paweł Gut.
Będzie też można zobaczyć, niedostępne na co dzień, magazyny archiwalne oraz oryginalne plany budowlane willi Łękna z przełomu XIX i XX wieku.
Archiwum zaprasza we wtorek, 19 września o godzinie 14.
A "Machiną czasu" podróżowaliśmy do początków tworzenia szczecińskiego Westendu.

10.09.2023 - "Zachodniopomorskie Dni Dziedzictwa"

fot. Anna Kolmer

Blogi, krótkie filmy w mediach społecznościowych, bogate w treść strony internetowe - to tylko jedne z nielicznych miejsc w których coraz częściej ukazują się informacje o Szczecinie i innych zachodniopomorskich miejscowościach. W rozmowach, pasjonaci przerzucają się ciekawostkami dotyczącymi regionu. Książki, opisujące zarówno przedwojenne jak i powojenne dzieje mniejszych i większych miejscowości, przyciągają tłumy na spotkania autorskie.
W tym roku kolejny już raz dodatkowe informacje o regionie można zdobyć uczestnicząc w spotkaniach organizowanych podczas Zachodniopomorskich Dni Dziedzictwa. Są one częścią odbywających się w Polsce, od ponad 30 lat, Europejskich Dni Dziedzictwa. Wszystko pod hasłem „Żywe dziedzictwo. Tradycje od pokoleń".
Spotkania odbywają się w wielu miejscach. Część z nich zaplanowano także w Archiwum Państwowym w Szczecinie. O tym co będzie się działo w "Machinie czasu" opowiadali: Małgorzata Duras i Bartosz Sitarz z Archiwum.
Zapraszam, Joanna Skonieczna

3.09.2023 - "Ja chcę być pisarzem kochanym". Część druga

Kadr z filmu "Pan Samochodzik i templariusze".

Z pisma „Veto z 1987 roku: "Z charakterystyczną dla mnie zarozumiałością oświadczam pani - deklarował dziennikarce przeprowadzającej z nim wywiad - że gdy ukaże się ta trylogia, zmniejszy się oglądalność telewizyjnych programów, wyłączy się magnetowidy, a pismo, któremu zaofiaruję choćby fragment, przy odpowiedniej reklamie, podniesie swój nakład trzykrotnie. Pismaki przekonają się wtedy, jak wielka jest siła literatury, gdy bierze się za nią nie pisarz niedzielny, ale zawodowiec, fachowiec”
W innym wywiadzie z tego samego roku, ale zamieszczonym w „Kurierze Polskim” przekonywał: „Funkcjonuje mit Nienackiego, mit człowieka przepełnionego seksem. Tymczasem jest to człowiek, który bardzo ciężko pracuje, by utrzymać literaturę na jej dawnych pozycjach. […] Tę naszą literaturę trzeba wyciągnąć z zaścianka, z zakurzonego pokoju. Ja to robię! Jestem wielkim odkurzaczem! Chcę być konkurencyjny dla wszystkiego, co będzie!”.
Pyszałkowaty był ten ojciec Pana Samochodzika. Ale też – o czym mówiliśmy tydzień temu - był konformistą, współpracownikiem bezpieki, autorem paszkwili, mężczyzną traktującym kobiety dość instrumentalnie.
Jarosław Molenda, autor książki „Nienacki. Skandalista od Pana Samochodzika” jest gościem Machiny czasu”. Zapraszamy na drugą, ostatnią część opowieści o pisarzu, który chciał być kochanym.

12 3 4 5 6 7557 na 56 stronach

Machina Czasu - audycje

Wydarzenia

Ludzie i miejsca

Kalendarium historyczne

Kontakt

PODCAST AUDIO AKTUALNOŚCI RSS

Machina Czasu - w niedzielę, po 20.

Podróże fascynują - uczą nowych smaków i zapachów, rozwijają wyobraźnię i wrażliwość, ułatwiają otwarcie na inne kultury, inne obyczaje. Pozwalają też oderwać się od naszej (nie zawsze kolorowej) codzienności. Kłopot w tym, że o ile przestrzeń można pokonywać w tę i z powrotem, o tyle w czasie przemieszczamy się tylko w jednym kierunku - ku przyszłości.

Radiowa "Machina czasu" pozwala na wędrówki także do przeszłości. Wspólnie penetrujemy czwarty wymiar w poszukiwaniu ciekawych wydarzeń i ludzi.

Warto znaleźć czas na "Machinę czasu" Agaty Rokickiej.