W południe przywódcy wzieli udział w uroczystości z okazji 10-lecia Fundacji Auschwitz-Birkenau. To pierwsza wizyta kanclerz Merkel w tym byłym niemieckim obozie, miejscu zagłady ponad miliona osób różnych narodowości - między innymi Żydów, Polaków i Romów.

Kilka dni temu niemiecki rząd federalny ogłosił zamiar przeznaczenia kolejnych 60 milionów euro na Fundację Auschwitz-Birkenau. Operuje ona Funduszem Wieczystym, służącym ochronie materialnych śladów ludobójstwa i terroru w byłym niemieckim obozie. W ten sposób niemieckie wsparcie dla Fundacji wzrośnie z 60 do 120 milionów euro. W sumie na Fundusz składa się 38 państw, Polska zadeklarowała w 2011 roku wsparcie na poziomie 10 milionów euro.

Wizyta szefów rządów Polski i Niemiec w Auschwitz I objęła między innymi przejście przez bramę z napisem "Arbeit macht frei", a także złożenie wieńców przy Ścianie Śmierci na dziedzińcu bloku 11.

W południe Mateusz Morawiecki i Angela Merkel zabrali głos w historycznym budynku "Sauny", gdzie ewidencjonowano nowych więźniów, na terenie byłego obozu Auschwitz II-Birkenau. Póxniej polski premier i kanclerz Niemiec zapalili znicze przy Międzynarodowym Pomniku Ofiar Obozu.

Na znaczenie wizyty Angeli Merkel w byłym niemieckim obozie zwraca uwagę wicedyrektor Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau Andrzej Kacorzyk.

- Jest to dla nas bardzo ważna wizyta, jak wizyta każdej głowy państwa w tym miejscu. Jest to wizyta przywódcy jednego z największych państw europejskich, szczególnie odpowiedzialnego za to, co wydarzyło się w czasie II wojny światowej - powiedział Polskiemu Radiu Andrzej Kacorzyk.

Jak dodał, kilkugodzinny pobyt kanclerz Niemiec w Auschwitz jest bardzo długi jak na wizytę oficjalną zagranicznego gościa. Do tej pory dwóch urzędujących niemiecki kanclerzy odwiedziło Auschwitz-Birkenau. Byli to w 1977 roku Helmut Schmidt oraz dwukrotnie w 1989 i 1995 roku Helmut Kohl.

Angela Merkel, jako kanclerz, była z wizytą w dwóch niemieckich obozach zagłady. W 2009 roku wspólnie z ówczesnym prezydentem Barackiem Obamą w obozie koncentracyjnym w Buchenwaldzie oraz w 2013 r. w KL Dachau.