FONOSFERA
Radio SzczecinRadio Szczecin » FONOSFERA » Reportaże i słuchowiska
Lilijka Organizacji Harcerskiej Rodło .svg
Lilijka Organizacji Harcerskiej Rodło .svg
Znak Rodła. Związku Polaków w Niemczech. Autor: Janina Kłopocka
Znak Rodła. Związku Polaków w Niemczech. Autor: Janina Kłopocka
Swoje korzenie polskie harcerstwo na terenie Niemiec zawdzięcza pierwszym drużynom skautowym konspiracyjnie zakładanym jeszcze przed I wojną światową. Pierwsza organizacja polskiego harcerstwa w Niemczech, jednocząca liczne polskie organizacje skautowskie, założona została w 1925 roku jako Związek Harcerzy Polskich w Niemczech i pod tą nazwą działała do roku 1927. Dnia 9 maja 1926 na zjeździe organizacji harcerskich w Bytomiu postanowiono utworzyć jednolitą organizację harcerską w Niemczech, którą w 1927 nazwano Związkiem Harcerstwa Polskiego w Niemczech, w skrócie ZHPwN.
W roku 1933 Paweł Gajdzik zaprojektował połączenie Rodła symbolu Związku Polaków w Niemczech z lilijką harcerską. Hufcowy Berlińskiego Hufca Harcerstwa Polskiego Edmund Rydziński wykonał w rysunku lilijkę harcerską wraz ze znakiem Rodła. Znak ten stał się nowym godłem harcerstwa polskiego na tych terenach. Początkowo spontanicznie pojawiał się na sztandarach drużyn, zastępów i gromad zuchów. Wkrótce został przyjęty jako oficjalny znak Związku Harcerstwa Polskiego w Niemczech i noszony był na tarczach przypiętych do harcerskich bluz. W 1938 roku harcerstwo polskie w Niemczech obchodziło 25-lecie działalności. Z tej okazji odbyły się uroczystości jubileuszowe, podczas których w Domu Polskim w Berlinie zorganizowano wystawę prezentującą działalność 10 hufców działających na terenie Niemiec.
Związek Harcerstwa Polskiego w Niemczech organizacyjnie podlegał Związkowi Polaków w Niemczech. Według danych z 1 stycznia 1926 organizacja liczyła 321 członków w 12 drużynach, skupionych w 3 hufcach. Stan organizacji na 31 marca 1939 wynosił: 2895 członków, razem 136 drużyn skupionych w 11 hufcach.
We wrześniu 1937 roku gestapo zakazało członkom ZHP w Niemczech noszenia mundurków harcerskich, lilijki z Rodłem oraz używania biało-czerwonych barw. Działacze harcerscy wpisywani byli na listę „wrogów Rzeszy”, tzw. Sonderfahndungsbuch Polen (pol. Specjalna księga Polaków ściganych listem gończym). Organizacja została rozwiązana decyzją władz niemieckich dnia 7 września 1939, a wielu jej członków zostało zabitych przez nazistów.
W 1984 roku byli harcerze berlińskiej drużyny Związku Harcerstwa Polskiego w Niemczech - wtedy już mieszkańcy Szczecina opowiedzieli o tym, jak walczyli o swoją polskość.
"Muttersprache - polski; Nationalität - polska" - to tytuł reportażu Małgorzaty Furgi, który przypominamy.
Posłuchaj reportażu Małgorzaty Furgi
Posłuchaj rozmowy Agaty Rokickiej z Tomaszem Wieczorkiem, przewodnikiem po Szczecinie, z Centrum Informacji Kulturalnej i Turystycznej Zamku Książąt Pomorskich
 

Zobacz także

2024-03-28, godz. 06:00 "Blisko ludzi" - reportaż Małgorzaty Furgi "Troszeczkę podpadałem tej władzy komunistycznej" - tak lakonicznie i bez patosu określa swoją postawę wobec PRL-u, niezgodę na niesprawiedliwość ks… » więcej 2024-03-27, godz. 06:00 „Szaleństwo off-roadowe” – reportaż Anny Kolmer Miłośników off-roadu z sezonu na sezon zaczyna przybywać. Gdy choć raz spróbuje się swoich sił za kierownicą terenowego samochodu apetyt na adrenalinę… » więcej 2024-03-26, godz. 11:24 "Jak pachnie Szczecin?" - reportaż Katarzyny Wolnik-Sayny Zawalczyć o siebie, złamać schemat, w który zostaliśmy wtłoczeni, robić rzeczy, które przynoszą radość innym. To sposób Aleksandry Hopke na bycie szczęśliwą… » więcej 2024-03-25, godz. 10:44 Książki ze Szczecinem w tle [Rozmowa] Inga Iwasiów, Sylwia Trojanowska, Leszek Herman, Marek Stelar, Przemysław Kowalewski, Marcin Grzelak czy Michał Dłużak - po książki tych autorów mieszkańcy… » więcej 2024-03-21, godz. 06:00 „Iskierki w Teatrze” - reportaż Małgorzaty Furgi 21 marca obchodzony jest Światowy Dzień Osób z Zespołem Downa. Często przy tej okazji przypominamy sobie o tych osobach. Jednak rodzice i opiekunowie chcą… » więcej 2024-03-20, godz. 06:00 Z komputerem za pan brat – reportaż Małgorzaty Furgi Coraz więcej osób niewidomych i niedowidzących chce poszerzać swoją wiedzę o nowych technologiach informatycznych. Mają świadomość, że specjalistyczne… » więcej 2024-03-19, godz. 00:06 "Historia wagi lekkiej" - reportaż Katarzyny Wolnik-Sayny Są zgrani na scenie i w życiu. "Dobry duet to harmonia" - deklaruje Kasia. "To tak jak z gitarą - żeby się nie rozstrajała, trzeba podtrzymywać właściwą… » więcej 2024-03-18, godz. 09:41 "Aksamitna wioska"- reportaż Anny Kolmer Każdy z nas ma, lub chce mieć, swoje miejsce na ziemi. Z "oswojoną" lubianą przestrzenią łatwiej się identyfikować i łatwiej o nią dbać. Przekonali… » więcej 2024-03-14, godz. 01:18 "Zachowaj to dla siebie" - reportaż Anny Kolmer Uczennice IX Liceum Ogólnokształcącego im. Bohaterów Monte Cassino w Szczecinie w ramach olimpiady „Zwolnieni z Teorii” wymyśliły projekt społeczny… » więcej 2024-03-13, godz. 06:00 "Ciężki kawałek chleba" - reportaż Katarzyny Wolnik - Sayny Kiedyś w Szczecinie było ponad 100 małych piekarni wyrabiających pieczywo tradycyjnymi metodami, dzisiaj zostało tylko kilka. Ponad czterdzieści lat przygody… » więcej
12345