Pomnik „Memento-Smoleńsk” stanął nad Dunajem, w XXII dzielnicy Budapesztu.

Premier Węgier Viktor Orban powiedział, że Polska i Węgry są przyszłością Europy. Orban dodał, że Polska jest wielkim krajem. - Kiedy Polska jest atakowana, to atakowana jest Europa Środkowa, atakowane są też wtedy Węgry - oświadczył węgierski premier. Dodał, że "gdy stajemy po stronie Polski, to czynimy to z przyjaźni, ale i broniąc swych interesów". Viktor Orban oświadczył, że Węgry i Polska chcą Europy Środkowej, która nie pozwoli na decydowanie o swoim losie bez swego udziału i będzie żyć według własnych praw. Nie chcą natomiast, aby powtórzyły się tragedie XX wieku. Viktor Orban przypomniał, że Węgrzy i Polacy przetrwali wszelkie historyczne zagrożenia, a ich przyjaźń wynika ze wspólnej walki o wolność.

Węgierski premier przypomniał postać prezydenta Lecha Kaczyńskiego, który zginął w katastrofie smoleńskiej. Powiedział, że był on przyjacielem Węgier i cieszył się w tym kraju szacunkiem.

Viktor Orban podziękował uczestniczącemu w uroczystości prezesowi Prawa i Sprawiedliwości Jarosławowi Kaczyńskiemu za nawiązanie do niedzielnych wyborów parlamentarnych na Węgrzech. Jak powiedział, wystąpienie polskiego polityka pozwoliło spojrzeć na te wybory w szerszej perspektywie.

Kończąc swoje przemówienie, premier Węgier powiedział, że Polska i Węgry zachowają pamięć o Smoleńsku i Katyniu oraz o ich ofiarach. - Zbudujemy tę Europę, o którą oni walczyli - oświadczył Viktor Orban.

Jarosław Kaczyński powiedział, że budapeszteński pomnik katastrofy smoleńskiej wskazuje drogę ku przyszłości Europy. Podkreślił, że bez Lecha Kaczyńskiego, który zginął w tej katastrofie, nie byłoby zmian, dokonujących się obecnie w Polsce. Dodał, że zmarły prezydent kojarzy mu się z premierem Węgier Viktorem Orbanem, gdyż próby zmian podjęto w Polsce i na Węgrzech, które łączy wspólny los.

Prezes PiS podkreślił, że droga, którą wybrały Węgry i Polska jest trudna, bo często prowadzi pod prąd ogólnoeuropejskich trendów. - Mimo to idziemy nią - między innymi umacniając naszą przyjaźń, choćby przez budowę tego pomnika - powiedział prezes PiS.

Wyraził nadzieję, że piątkowa uroczystość pomoże Węgrom podjąć właściwe decyzje w niedzielnych wyborach parlamentarnych. - Za dwa dni to wy będziecie decydować o drodze wolności, nie tylko w skali Węgier, ale i Europy i świata - powiedział Jarosław Kaczyński dodając, że wolność i suwerenność łączy się dziś z nazwiskiem Viktora Orbana. Na zakończenie swego przemówienia prezes PiS podziękował Węgrom za wzniesienie pomnika.

Mateusz Morawiecki powiedział, że pomnik ofiar katastrofy smoleńskiej w Budapeszcie świadczy o więzi, łączącej Polskę i Węgry. Szef polskiego rządu wraz z premierem Węgier Viktorem Orbanem oraz prezesem PiS Jarosławem Kaczyńskim, wzięli udział w odsłonięciu pomnika.

Mateusz Morawiecki podkreślił znaczenie wspólnej pamięci o ludziach, którzy walczyli o lepszą przyszłość krajów tej części Europy. Zwrócił uwagę, że nie sposób zrozumieć historię Polski bez zrozumienia historii tragedii smoleńskiej. Polski premier podkreślił również znaczenie tego, że Węgrzy starają się nie tylko zrozumieć polskie dzieje, ale również chcą je uczcić. - To, że budują tę pomoc pamięci ku przyszłości zasługuje na najwyższą wdzięczność. Za to chciałem gorąco podziękować - podkreślił Mateusz Morawiecki.

Polski premier wyraził także uznanie dla walki premiera Viktora Orbana o lepsze Węgry i lepszą Europę. Wyraził również nadzieję, że dzięki Viktorowi Orbanowi, narodowi węgierskiemu i przyjaźni polsko-węgierskiej Europa będzie stawała się lepsza.

Odsłonięty w piątek monument składa się z kopca z krzyżem, bramy, płaskorzeźby Lecha Kaczyńskiego i tablicy z listą ofiar katastrofy. Powstał z inicjatywy rządu węgierskiego. W jego budowę zaangażował się między innymi Zsolt Németh przewodniczący Komisji Spraw Zagranicznych Parlamentu Węgier.