Lata 80. to rozkwit automatów arcade, czasy w których ludzie dopiero poznawali gry, więc kolejne produkcje szybko zyskiwały na popularności. Jedną z takich produkcji był Dig Dug, wydany w 1982 roku przez Namco.

Bohaterem jest postać kopiąca podziemne tunele i likwidująca napotykanych tam przeciwników. Eliminować ich można poprzez zrzucanie na nich kamieni lub nadmuchiwanie ich specjalną pompką do momentu, aż eksplodują. Prostota sterowania i jasne zasady spowodowały, że gra szybko zyskiwała na popularności.

Ciekawostką jest błąd, który występuje na 256 poziomie, nazywanym "ekranem śmierci". Występuje on tylko w wersji automatowej, a polega na tym, że na początku etapu jeden z przeciwników znajduje się bezpośrednio na graczu. Oznacza to natychmiastową śmierć i kontynuację zabawy.

Według strony internetowej Killer List of Video Games, zajmującej się automatami arcade, Dig Dug jest oceniany jako szósta najpopularniejsza gra wideo na monety. Co ciekawe, część wersji przeniesionych na komputery zebrały skrajnie odmienne opinie. Czytelnicy jednego z amerykańskich magazynów zaliczyli tę grę do Top 10 najgorszych gier na Apple i Atari. Mimo to Dig Dug doczekał się premiery na większości 8-bitowych komputerów.

Można nie być fanem bijatyk, można nigdy w żadną nie zagrać, ale tytuł Street Fighter II z 1991 roku powinien być znany każdemu graczowi. To właśnie druga część serii japońskiego studia Capcom podbiła automaty, SNES-a, a później cały świat.

Street Fighter II: The World Warrior - bo tak brzmi pełen tytuł - to klasyczna bijatyka jeden na jednego. W zależności od platformy można było wybrać wojownika spośród 8 lub 12 postaci, każda ze swoim unikalnym stylem walki. Sześć przycisków odpowiedzialnych za ciosy, widowiskowe speciale, naliczanie combo, różnorodne tła...

W roku 1994 w grę na automatach i konsoli SNES zagrało w sumie 25 milionów ludzi. Street Fighter II był doskonałym przykładem system-sellera konsoli japońskiego giganta. Seria stała się kultowa, a większość graczy na świecie od razu rozpoznaje takie postacie jak japoński karateka Ryu czy jego rywal i treningowy partner Amerykanin Ken.

Sama druga część serii Street Fighter doczekała się kilkunastu edycji, a ostatnią jest wydany na Switcha Ultra Street Fighter II: The Final Challengers. W najpopularniejszą bijatykę świata możecie zagrać na automatach, większości 8 i 16-bitowych komputerów, konsolach przenośnych, stacjonarnych i urządzeniach mobilnych. A wciąż mówimy tylko o drugiej części serii Street Fighter.

Lata 80. to powolny rozkwit gier sportowych. W roku 1983 na automatach zadebiutował Punch-Out!!, który zapoczątkował doskonałą serię gier bokserskich od Nintendo.

Gracz wciela się w młodego chłopaka - na konsoli NES nazwany Little Mac, który chce zostać mistrzem świata. Na drodze do sukcesu w ringu stają mu zabawni przeciwnicy. Jest nim m.in. słaby francuski bokser Glass Joe, łysy Turek Bald Bull, Włoch Pizza Pasta czy Amerykanin Kid Quick.

Boksera widzimy od tyłu, a ruchy ograniczone są do ciosów, uników i bloków. Gracz dostaje drobne wskazówki co zrobi przeciwnik, więc musi odpowiednio reagować. Problemem jest fakt, że jedyną droga w 3-minutowej walce jest nokaut. Gdy gracz pokona wszystkich bokserów, gra rozpoczyna się od nowa ze zwiększonym stopniem trudności.

Sukces automatu z grą Punch-Out!! spowodował, że tytuł ten doczekał się w sumie 8 odsłon i produkcji pobocznych. Seria pojawiła się tylko na automatach i konsolach Nintendo, od przenośnych Game & Watch i 3DS-a, przez Wii i Wii U, na ostatnim produkcie wielkiego N - Switchu - kończąc.

Był rok 1972. Wtedy to pojawił się Pong, pierwsza gra komputerowa, która wyszła pod marką Atari. Automaty odniosły wielki sukces komercyjny i można powiedzieć, że był to początek rozwoju przemysłu i popularności gier na świecie.

Pong to dwuwymiarowa grą sportowa, będącą prostą symulacją tenisa. Czarno-biała grafika, dwie pionowe paletki na krawędziach ekranu, siatka pośrodku i jedna kwadratowa piłka. Niewiele było trzeba, by gracze na całym świecie poświęcili się grze bez reszty.

Po premierze Pong przynosił czterokrotnie większe zyski od innych automatów na monety. Maszyny były sprzedawane za trzykrotnie większą cenę od kosztu produkcji i tak właśnie narodziła się potęga Atari.

Ludzie przychodzili do barów tylko po to, by zagrać w grę, więc wydawca poszedł za ciosem. Po wydaniu pierwowzoru Atari stworzyło liczne sequele z nowymi elementami rozgrywki. Skończyło się to pozwem od producentów konsoli Magnavox Odyssey, którzy twierdzili, że twórcy Ponga skopiowali ich pomysł na elektroniczny tenis stołowy. Skończyło się pozasądową ugodą.

Po roku 1992 już nic nie było takie samo. Wtedy to id Software wypuściło na pecetach pierwszoosobową strzelankę Wolfenstein 3D, która stała się prekursorem wszystkich gier w tym gatunku i wyznaczyła kierunek ich rozwoju.

William Joseph Blazkowicz, będący bohaterem gry, nie ma prostego zadania. Amerykański żołnierz polskiego pochodzenia został pojmany przez hitlerowców podczas wykonywania tajnej misji. Zadaniem gracza jest ucieczka z twierdzy, przy okazji wybijając tabuny nazistów i psów strażniczych.

Wolfenstein 3D zyskał pozycję gry kultowej, a na jej silniku powstało też wiele innych produkcji. Tytuł ten jest na tyle popularny, że grupa fanów nadal tworzy do niego dodatki, w tym mapy, dźwięki czy grafikę.

Pierwotna wersja działała pod systemem operacyjnym MS-DOS. Dzięki sukcesowi Wolfenstein 3D zadebiutował także na wielu innych popularnych w tamtych czasach platformach, od Macintosha, przez konsole 3DO, Atari Jaguar, GameBoy Advance czy PlayStation 3 i Xbox 360, na mobilnym iPhone kończąc.

Powstała w 1990 roku Lasermania, to kolejne dzieło m.in. Janusza Pelca, legendy Laboratorium Komputerowego Avalon. Po stworzeniu hitowego Robbo na 8-bitowe Atari, polski twórca postanowił zrobić kolejną grę puzzle.

W Lasermanii gracz przejmował kontrolę nad zdalnie sterowanym samobieżnym pojazdem gąsienicowym typu K9. Celem było zniszczenie wszystkich czujników systemu alarmowego za pomocą wiązki lasera. Chodziło o to, by przesuwając bloki odbijać laser i trafiać w wybrany cel.

Zadanie nie było łatwe, ale gracze szybko pokochali Lasermanię. Chodziło nie tylko o bardzo udane projekty 50 poziomów, ale także o czytelną grafikę i świetną muzykę.

Wydana przez LK Avalon kaseta i dyskietka zawierały także program Robbo Konstruktor, który był edytorem planet do wspomnianej na wstępie świetnej gry logicznej Robbo.

Wielu z nas czyta gazety, a w Ameryce mocno związani z tą branżą byli chłopcy dostarczający je rowerami pod domy czytelników. I właśnie ta tematyka jest scenariuszem gry Paperboy.

Tytuł ten pojawił się w 1985 roku na automatach arcade, których producentem było znane wszystkim Atari. Paperboy był pierwszą grą na NES-a wyprodukowaną w USA oraz pierwszym tytułem na Sega Master System, stworzonym w Wielkiej Brytanii.

Zadaniem gracza było podrzucenie gazety "The Daily Sun" pod domy czytelników, nie powodując strat materialnych oraz omijając wszelkie przeszkody czyhające na jadącemu na rowerze dostawcy.

Paperboy - także w wersji z dziewczynką zamiast chłopca - ukazał się na kilkunastu platformach, od komputera BBC Micro po wersje na systemy mobilne. Pojawił się też w programie o quizach dla dzieci w telewizji BBC oraz w animowanym filmie Wreck-It Ralph.

Wydany w 1981 roku Defender jest zaliczany do grupy najważniejszych gier złotego wieku gier arcade. Scrollowana zręcznościowa strzelanina została wyprodukowana przez firmę Williams Electronics, mocno kojarzoną z rynkiem flipperów.

W tej uznawanej za bardzo trudną produkcji, gracz na nienazwanej planecie walczy z inwazją obcych. Latając statkiem kosmicznym w lewo i prawo przy okazji ratuje pojawiających się astronautów.

Defender powstał pod wpływem inspiracji takimi hitami jak Space Invaders czy Asteroids. Gra okazała się ogromnym sukcesem, a automat sprzedał się w oszałamiającej liczbie 55 tysięcy sztuk. Produkcja stała się też jedną z najbardziej dochodowych gier arcade w historii.

Co więcej Defender wpłynął też na rynek muzyczny. Do gry odwoływali się w utworach tacy artyści jak Lou Reed czy Beastie Boys, a dźwięki wykorzystywał m.in. Aphex Twin czy zespół Limp Bizkit.

Defender doczekał się portów na konsole Atari Jaguar, Xboksa, GameCube i PlayStation 2, ale także dedykowanego flippera.

Dawno temu i nieprawda - czyli tak w okolicach roku 1997 - gdy, w co może trudno teraz uwierzyć, rynek pudełkowych oryginalnych wydań gier w Polsce dopiero, jak to się mówi, rozwijał skrzydła, na półkach sklepów pojawiła się przygodówka Atlantis: The Lost Tales studia Cryo Interactive.

Fabułę osadzono - jak sama nazwa wskazuje - na mitycznej Atlantydzie. W tej grze ową wyspę zamieszkiwała bardzo zaawansowana technicznie cywilizacja - z ustrojem społecznym niczym ze starożytności. Jako młody Seth gracz niemalże z marszu wplątywał się w pałacową intrygę o nieobliczalnych wręcz skutkach.

Atlantis: The Lost Tales to nierówna gra. Z jednej strony, urzekała niesamowitym wręcz klimatem i fani nie bez przyczyny mówią o wręcz "eterycznej" atmosferze. Ale z drugiej strony, już w chwili premiery technologicznie nie był to majstersztyk, zwłaszcza jeżeli chodzi o animacje.

Poza tym, ta przygodówka point'n'click chwilami okazywała się frustrująco trudna, szczególnie, że zapisywała stan gry w wybranych tylko momentach a w trakcie rozgrywki można było zginąć. A wtedy trzeba było na przykład od nowa powtarzać jakąś całą sekwencję gry.

Ale fani gatunku jak najbardziej mogą się skusić, szczególnie, że jest dostępna - a także jej nieco mniej udane kontynuacje - na przykład w sklepie GOG.com za naprawdę niewielkie pieniądze.

Seria Ninja Gaiden, którą znamy jako hack'n'slash, narodziła się w 1988 roku. Pierwsza część przygód Ryu Hayabusy była scrollowanym action-platformerem, a zadebiutowała na bardzo popularnym wtedy NES-ie.

Główny bohater jest wojownikiem z klanu Dragon Ninja, który przybył do USA pomścić zamordowanego ojca. Przed śmiercią poinformował on syna o tajemniczym mieczu, który dostał się w ręce wroga. Cel wyprawy jest jeden: odzyskać legendarną broń.

Ninja Gaiden jest klasycznym połączeniem platformówki i walki z przeciwnikami. Każdy akt zakończony jest też walką z bossem. Problemem gry był fakt, że została uznana za jedną z najtrudniejszych w historii konsoli NES.

Seria doczekała się kilkunastu odsłon i portów, a ostatnia odsłona ukazała się w roku 2014. Postać Ryu zawiała też w filmach anime, książkach, komiksach oraz zaliczyła gościnne występy w innych grach, m.in. serii Dead or Alive czy Dynasty Warriors.