Śpiewano o niej pieśni, wskazywano za wzór, datę uchwalenia uczyniono świętem państwowym. Przyjęta 3 maja 1791 roku po burzliwych obradach Sejmu ustawa zasadnicza była kamieniem milowym w historii Polski.
Jej celem miało być ratowanie kraju po pierwszym rozbiorze, dokonanym przez Rosję, Austrię i Prusy w 1772 roku. Miała unowocześnić Polskę, ograniczając wady ustroju, opartego na wolnej elekcji i demokracji szlacheckiej na rzecz monarchii konstytucyjnej.
Niestety, przetrwała tylko nieco ponad rok. Wywołała wrogość zwolenników poprzedniego ustroju i imperium rosyjskiego. Wojna z Rosją w jej obronie zakończyła się klęską i kolejnymi rozbiorami, w wyniku których w 1795 Rzeczpospolita na 123 lata przestała istnieć.
Jak mogło wyglądać uchwalenie konstytucji – pokazał Jan Matejko na monumentalnym obrazie, obecnie wystawianym na Zamku Królewskim w Warszawie. A jak wygląda sam dokument – można zobaczyć w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim. Felieton przygotował Dawid Siwek.