Świątynia jest spełnieniem obietnicy za Konstytucję 3 Maja. To właśnie posłowie Sejmu Czteroletniego uchwalili jej wzniesienie w 1791 roku. I chociaż rok później położono kamień węgielny pod świątynię, to jej budowa okazała się niemożliwa z powodu rozbiorów.

Potem na przeszkodzie stanęła II wojna światowa i sprzeciw komunistów. W wolnej Polsce do tematu wrócił prymas Józef Glemp, a kontynuował go obecny metropolita warszawski kardynał Kazimierz Nycz.

- To ukoronowanie szczególnego czasu - podkreśla abp Andrzej Dzięga. - Zbliża się setna rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości, wchodzimy w Rok Maryjny, dopełniliśmy Roku Miłosierdzia, dopełnia się 1050. rocznica chrztu Polski. Jest tutaj pewna silna kumulacja znaków czasu i pewnych tematów.

Pod Świątynią Opatrzności Bożej, w tzw. dolnym kościele, znajduje się Panteon Wielkich Polaków, gdzie już pochowani są m.in. ks. Jan Twardowski, kapelan Rodzin Katyńskich ks. Zdzisław Peszkowski, ostatni prezydent RP na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski i pierwszy minister spraw zagranicznych III RP Krzysztof Skubiszewski.

W dolnej części świątyni znajdują się też relikwie m.in. św. Jana Pawła II czy bł. ks. Jerzego Popiełuszki. W nowym kościele znajdzie się również Muzeum św. Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego.

Świątynia Opatrzności Bożej jest najwyższym kościołem w Warszawie i ma - z krzyżem - 75 metrów wysokości. Teraz, w miarę możliwości finansowych, wnętrze świątyni będzie ozdabiane. Do tej pory budowę wsparło 80 tysięcy ludzi z Polski i zagranicy.