Mija 55 lat od słynnego orędzia biskupów polskich do niemieckich. To w tym dokumencie z 18 listopada 1965 roku padły historyczne słowa: "przebaczamy i prosimy o wybaczenie", które rozpoczęły wieloletni proces pojednania polsko-niemieckiego.
List biskupów został wręczony niemieckim hierarchom podczas Soboru Watykańskiego II. Był on pierwszą po wojnie inicjatywą, zmierzającą do pojednania pomiędzy Polakami i Niemcami.
Orędzie podpisało 34 polskich duchownych, wśród nich jeden z autorów prymas Polski kardynał Stefan Wyszyński oraz biskup Karol Wojtyła. Inicjatorem i głównym autorem tekstu dokumentu był arcybiskup wrocławski Bolesław Kominek.
List zawierał zaproszenie do udziału w gnieźnieńskich obchodach Millenium Chrztu Polski w 1966 roku. W dokumencie duchowni przypomnieli o krzywdach, wyrządzonych Polakom przez nazistów w okresie II wojny światowej. Zwrócili też uwagę, że w wyniku wojny ucierpieli również Niemcy. W liście znajdowały się słowa przebaczenia i prośba o podobny gest wobec nas. Jeszcze przed powrotem biskupów z Rzymu do Polski, 5 grudnia 1965 roku duchowni niemieccy odpowiedzieli: "z braterskim szacunkiem przyjmujemy wyciągnięte dłonie".
Pojednawcza treść listu była sprzeczna z propagandą komunistycznego państwa, podkreślającą zagrożenie, jakim dla Polski miały być Niemcy Zachodnie. Inicjatywa duchownych spotkała się ze zdecydowaną krytyką władz. Określiły one list jako "zdradę narodową" i organizowały propagandowe wiece, na których potępiano biskupów. Słowa wyjęte z kontekstu stały się dla I sekretarza PZPR Władysława Gomułki i jego ekipy pretekstem do rozpoczęcia ostrej kampanii przeciwko Episkopatowi i prymasowi Stefanowi Wyszyńskiemu.
Uroczystości kościelne Millenium Chrztu były wielokrotnie zakłócane przez władze PRL, które obchodom religijnym przeciwstawiły program obchodów Tysiąclecia Państwa Polskiego. Organizowano konkurencyjne imprezy pod hasłami "Nie przebaczamy" i "Precz ze zdrajcami ojczyzny". Władze cofnęły zgodę na wyjazd kardynała Wyszyńskiego do Watykanu, w 1966 roku rozpędzono procesję Bożego Ciała w Warszawie, a także wielokrotnie przerywano peregrynacje kopii obrazu Matki Bożej Częstochowskiej po kraju.
Orędzie początkowo zostało przyjęte przez społeczeństwo polskie z niezrozumieniem i raczej krytycznie, potem jednak wobec zmasowanej kampanii władz, ludzie stanęli w obronie Kościoła. Kiedy 3 maja 1966 roku na Jasnej Górze prymas Stefan Wyszyński zapytał zgromadzonych, czy przebaczają, wielotysięczny tłum odpowiedział: "Przebaczamy!".
Ponad pół wieku od tamtych wydarzeń, w 2019 roku, w Polskim Papieskim Instytucie Kościelnym w Rzymie zespół historyków z wrocławskiego Ośrodka "Pamięć i Przyszłość" odnalazł rękopis listu biskupów polskich do niemieckich. Arcybiskup Kominek napisał go w klasztorze elżbietanek w Fiuggi, i prawdopodobnie, z obawy, że po powrocie do kraju dokument może być mu odebrany, zostawił go w Rzymie. Z kolei, w 2009 roku polscy badacze odnaleźli oryginał maszynopisu listu, który jest zdeponowany w archiwum katedry w Kolonii w Niemczech.
Orędzie podpisało 34 polskich duchownych, wśród nich jeden z autorów prymas Polski kardynał Stefan Wyszyński oraz biskup Karol Wojtyła. Inicjatorem i głównym autorem tekstu dokumentu był arcybiskup wrocławski Bolesław Kominek.
List zawierał zaproszenie do udziału w gnieźnieńskich obchodach Millenium Chrztu Polski w 1966 roku. W dokumencie duchowni przypomnieli o krzywdach, wyrządzonych Polakom przez nazistów w okresie II wojny światowej. Zwrócili też uwagę, że w wyniku wojny ucierpieli również Niemcy. W liście znajdowały się słowa przebaczenia i prośba o podobny gest wobec nas. Jeszcze przed powrotem biskupów z Rzymu do Polski, 5 grudnia 1965 roku duchowni niemieccy odpowiedzieli: "z braterskim szacunkiem przyjmujemy wyciągnięte dłonie".
Pojednawcza treść listu była sprzeczna z propagandą komunistycznego państwa, podkreślającą zagrożenie, jakim dla Polski miały być Niemcy Zachodnie. Inicjatywa duchownych spotkała się ze zdecydowaną krytyką władz. Określiły one list jako "zdradę narodową" i organizowały propagandowe wiece, na których potępiano biskupów. Słowa wyjęte z kontekstu stały się dla I sekretarza PZPR Władysława Gomułki i jego ekipy pretekstem do rozpoczęcia ostrej kampanii przeciwko Episkopatowi i prymasowi Stefanowi Wyszyńskiemu.
Uroczystości kościelne Millenium Chrztu były wielokrotnie zakłócane przez władze PRL, które obchodom religijnym przeciwstawiły program obchodów Tysiąclecia Państwa Polskiego. Organizowano konkurencyjne imprezy pod hasłami "Nie przebaczamy" i "Precz ze zdrajcami ojczyzny". Władze cofnęły zgodę na wyjazd kardynała Wyszyńskiego do Watykanu, w 1966 roku rozpędzono procesję Bożego Ciała w Warszawie, a także wielokrotnie przerywano peregrynacje kopii obrazu Matki Bożej Częstochowskiej po kraju.
Orędzie początkowo zostało przyjęte przez społeczeństwo polskie z niezrozumieniem i raczej krytycznie, potem jednak wobec zmasowanej kampanii władz, ludzie stanęli w obronie Kościoła. Kiedy 3 maja 1966 roku na Jasnej Górze prymas Stefan Wyszyński zapytał zgromadzonych, czy przebaczają, wielotysięczny tłum odpowiedział: "Przebaczamy!".
Ponad pół wieku od tamtych wydarzeń, w 2019 roku, w Polskim Papieskim Instytucie Kościelnym w Rzymie zespół historyków z wrocławskiego Ośrodka "Pamięć i Przyszłość" odnalazł rękopis listu biskupów polskich do niemieckich. Arcybiskup Kominek napisał go w klasztorze elżbietanek w Fiuggi, i prawdopodobnie, z obawy, że po powrocie do kraju dokument może być mu odebrany, zostawił go w Rzymie. Z kolei, w 2009 roku polscy badacze odnaleźli oryginał maszynopisu listu, który jest zdeponowany w archiwum katedry w Kolonii w Niemczech.
Zobacz także
2024-02-18, godz. 09:17
W Stargardzie adoptują księży i zakonnice
Parafianie ze Stargardu adoptują swoich księży i siostry zakonne. Adoptują - duchowo. Podjęte zobowiązanie to modlitwa w intencji wylosowanej siostry czy chrystusowca.
» więcej
2024-02-14, godz. 07:07
Dziś Środa Popielcowa. Początek przygotowań do najważniejszego święta
Dziś w Kościele Środa Popielcowa. Rozpoczyna się okres Wielkiego Postu, czyli 40 dni przygotowania do Świąt Zmartwychwstania Chrystusa, najważniejszych w roku dla chrześcijan.
» więcej
2024-01-21, godz. 08:12
Trwa Tydzień Modlitw o Jedność Chrześcijan
Przedstawiciele trzech wyznań chrześcijańskich uczestniczą w nabożeństwach w różnych szczecińskich kościołach.
» więcej
2024-01-14, godz. 08:25
Podjęli się duchowego wyzwania Exodus 90
Ponad 20 mężczyzn w szczecińskiej parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa, prowadzonej przez chrystusowców, podjęła się 90-dniowych ćwiczeń duchowych Exodus 90. To program oparty na modlitwie, ascezie i braterstwie, a mężczyźni…
» więcej
2024-01-13, godz. 08:17
Kończy się pielgrzymka relikwii Błogosławionej Rodziny Ulmów
Kończy się tygodniowa pielgrzymka relikwii i obrazu Błogosławionej Rodziny Ulmów w parafiach Archidiecezji Szczecińsko-Kamieńskiej.
» więcej
2024-01-11, godz. 14:50
Fundacja Małych Stópek podsumowuje świąteczne akcje
Artykuły za blisko 14 mln złotych zebrali organizatorzy akcji 'Paczuszka dla Maluszka'. Z każdym rokiem rośnie wartość zebranych darów. Podobnie, jak liczba paczek w ramach innych przedświątecznych akcji Fundacji Małych Stópek.
» więcej
2024-01-10, godz. 14:31
Dla młodzieży to okazja do modlitwy i poznania historii rodziny Ulmów [WIDEO, ZDJĘCIA]
Młodzież w Szczecinie modliła się przy relikwiach błogosławionej rodziny Ulmów.
» więcej
2024-01-06, godz. 14:17
Relikwie błogosławionej Rodziny Ulmów na Pomorzu Zachodnim
Od dziś przez tydzień w parafiach Archidiecezji Szczecińsko-Kamieńskiej trwa pielgrzymka relikwii i obrazu Błogosławionej Rodziny Ulmów, która została beatyfikowana we wrześniu.
» więcej
2024-01-06, godz. 07:46
Różne języki świata w szczecińskiej katedrze
Kolędy i modlitwa w różnych językach świata. To wszystko w sobotę w południe w szczecińskiej Bazylice Archikatedralnej.
» więcej
2024-01-06, godz. 07:37
Uroczystość Objawienia Pańskiego w Kościele
6 stycznia w Kościele Uroczystość Objawienia Pańskiego, czyli Trzech Króli. Ulicami wielu miast przejdą Orszaki Trzech Króli.
» więcej