Mija 55 lat od słynnego orędzia biskupów polskich do niemieckich. To w tym dokumencie z 18 listopada 1965 roku padły historyczne słowa: "przebaczamy i prosimy o wybaczenie", które rozpoczęły wieloletni proces pojednania polsko-niemieckiego.
List biskupów został wręczony niemieckim hierarchom podczas Soboru Watykańskiego II. Był on pierwszą po wojnie inicjatywą, zmierzającą do pojednania pomiędzy Polakami i Niemcami.
Orędzie podpisało 34 polskich duchownych, wśród nich jeden z autorów prymas Polski kardynał Stefan Wyszyński oraz biskup Karol Wojtyła. Inicjatorem i głównym autorem tekstu dokumentu był arcybiskup wrocławski Bolesław Kominek.
List zawierał zaproszenie do udziału w gnieźnieńskich obchodach Millenium Chrztu Polski w 1966 roku. W dokumencie duchowni przypomnieli o krzywdach, wyrządzonych Polakom przez nazistów w okresie II wojny światowej. Zwrócili też uwagę, że w wyniku wojny ucierpieli również Niemcy. W liście znajdowały się słowa przebaczenia i prośba o podobny gest wobec nas. Jeszcze przed powrotem biskupów z Rzymu do Polski, 5 grudnia 1965 roku duchowni niemieccy odpowiedzieli: "z braterskim szacunkiem przyjmujemy wyciągnięte dłonie".
Pojednawcza treść listu była sprzeczna z propagandą komunistycznego państwa, podkreślającą zagrożenie, jakim dla Polski miały być Niemcy Zachodnie. Inicjatywa duchownych spotkała się ze zdecydowaną krytyką władz. Określiły one list jako "zdradę narodową" i organizowały propagandowe wiece, na których potępiano biskupów. Słowa wyjęte z kontekstu stały się dla I sekretarza PZPR Władysława Gomułki i jego ekipy pretekstem do rozpoczęcia ostrej kampanii przeciwko Episkopatowi i prymasowi Stefanowi Wyszyńskiemu.
Uroczystości kościelne Millenium Chrztu były wielokrotnie zakłócane przez władze PRL, które obchodom religijnym przeciwstawiły program obchodów Tysiąclecia Państwa Polskiego. Organizowano konkurencyjne imprezy pod hasłami "Nie przebaczamy" i "Precz ze zdrajcami ojczyzny". Władze cofnęły zgodę na wyjazd kardynała Wyszyńskiego do Watykanu, w 1966 roku rozpędzono procesję Bożego Ciała w Warszawie, a także wielokrotnie przerywano peregrynacje kopii obrazu Matki Bożej Częstochowskiej po kraju.
Orędzie początkowo zostało przyjęte przez społeczeństwo polskie z niezrozumieniem i raczej krytycznie, potem jednak wobec zmasowanej kampanii władz, ludzie stanęli w obronie Kościoła. Kiedy 3 maja 1966 roku na Jasnej Górze prymas Stefan Wyszyński zapytał zgromadzonych, czy przebaczają, wielotysięczny tłum odpowiedział: "Przebaczamy!".
Ponad pół wieku od tamtych wydarzeń, w 2019 roku, w Polskim Papieskim Instytucie Kościelnym w Rzymie zespół historyków z wrocławskiego Ośrodka "Pamięć i Przyszłość" odnalazł rękopis listu biskupów polskich do niemieckich. Arcybiskup Kominek napisał go w klasztorze elżbietanek w Fiuggi, i prawdopodobnie, z obawy, że po powrocie do kraju dokument może być mu odebrany, zostawił go w Rzymie. Z kolei, w 2009 roku polscy badacze odnaleźli oryginał maszynopisu listu, który jest zdeponowany w archiwum katedry w Kolonii w Niemczech.
Orędzie podpisało 34 polskich duchownych, wśród nich jeden z autorów prymas Polski kardynał Stefan Wyszyński oraz biskup Karol Wojtyła. Inicjatorem i głównym autorem tekstu dokumentu był arcybiskup wrocławski Bolesław Kominek.
List zawierał zaproszenie do udziału w gnieźnieńskich obchodach Millenium Chrztu Polski w 1966 roku. W dokumencie duchowni przypomnieli o krzywdach, wyrządzonych Polakom przez nazistów w okresie II wojny światowej. Zwrócili też uwagę, że w wyniku wojny ucierpieli również Niemcy. W liście znajdowały się słowa przebaczenia i prośba o podobny gest wobec nas. Jeszcze przed powrotem biskupów z Rzymu do Polski, 5 grudnia 1965 roku duchowni niemieccy odpowiedzieli: "z braterskim szacunkiem przyjmujemy wyciągnięte dłonie".
Pojednawcza treść listu była sprzeczna z propagandą komunistycznego państwa, podkreślającą zagrożenie, jakim dla Polski miały być Niemcy Zachodnie. Inicjatywa duchownych spotkała się ze zdecydowaną krytyką władz. Określiły one list jako "zdradę narodową" i organizowały propagandowe wiece, na których potępiano biskupów. Słowa wyjęte z kontekstu stały się dla I sekretarza PZPR Władysława Gomułki i jego ekipy pretekstem do rozpoczęcia ostrej kampanii przeciwko Episkopatowi i prymasowi Stefanowi Wyszyńskiemu.
Uroczystości kościelne Millenium Chrztu były wielokrotnie zakłócane przez władze PRL, które obchodom religijnym przeciwstawiły program obchodów Tysiąclecia Państwa Polskiego. Organizowano konkurencyjne imprezy pod hasłami "Nie przebaczamy" i "Precz ze zdrajcami ojczyzny". Władze cofnęły zgodę na wyjazd kardynała Wyszyńskiego do Watykanu, w 1966 roku rozpędzono procesję Bożego Ciała w Warszawie, a także wielokrotnie przerywano peregrynacje kopii obrazu Matki Bożej Częstochowskiej po kraju.
Orędzie początkowo zostało przyjęte przez społeczeństwo polskie z niezrozumieniem i raczej krytycznie, potem jednak wobec zmasowanej kampanii władz, ludzie stanęli w obronie Kościoła. Kiedy 3 maja 1966 roku na Jasnej Górze prymas Stefan Wyszyński zapytał zgromadzonych, czy przebaczają, wielotysięczny tłum odpowiedział: "Przebaczamy!".
Ponad pół wieku od tamtych wydarzeń, w 2019 roku, w Polskim Papieskim Instytucie Kościelnym w Rzymie zespół historyków z wrocławskiego Ośrodka "Pamięć i Przyszłość" odnalazł rękopis listu biskupów polskich do niemieckich. Arcybiskup Kominek napisał go w klasztorze elżbietanek w Fiuggi, i prawdopodobnie, z obawy, że po powrocie do kraju dokument może być mu odebrany, zostawił go w Rzymie. Z kolei, w 2009 roku polscy badacze odnaleźli oryginał maszynopisu listu, który jest zdeponowany w archiwum katedry w Kolonii w Niemczech.
Zobacz także
2020-12-25, godz. 16:33
Ksiądz Maciej Będziński o Bożym Narodzeniu
"Bóg przychodzi, by nas zbawić i dać nam nowe życie" - przypomina ksiądz Maciej Będziński sekretarz krajowy Papieskiego Dzieła Rozkrzewiania Wiary i Papieskiego Dzieła świętego Piotra Apostoła. Kościół katolicki w piątek obchodzi…
» więcej
2020-12-25, godz. 10:01
"Niech boża łaska was ogarnie" [WIDEO]
Niech błogosławione będą święta tegoroczne - życzy wszystkim metropolita szczecińsko-kamieński, abp Andrzej Dzięga.
» więcej
2020-12-25, godz. 08:38
Pasterka w Bazylice: Boże Narodzenie w obozach uchodźców, w szpitalach, na granicach...
Radio Szczecin przeprowadziło transmisję Pasterki z Bazyliki Archikatedralnej.
» więcej
2020-12-25, godz. 08:12
Boże Narodzenie. Pierwszy dzień świąt
Dziś przypada uroczystość Narodzenia Pańskiego, powszechnie nazywana świętami Bożego Narodzenia. Poprzedza je Wigilia 24 grudnia.
» więcej
2020-12-24, godz. 15:18
Abp Dzięga: Ucieszcie się sobą, uczcijcie Boga
Życzę Wam, byście świętując po Bożemu, napełniali świat radością - zwraca się do mieszkańców Pomorza Zachodniego arcybiskup Andrzej Dzięga.
» więcej
2020-12-24, godz. 14:57
Bezdomni i potrzebujący obdarowani w katedrze [WIDEO, ZDJĘCIA]
Prawie pół tysiąca osób otrzymało w Wigilię świąteczne paczki przygotowane przez Caritas i sponsorów. To wsparcie, na jakie w tym roku mogli liczyć bezdomni i potrzebujący ze Szczecina.
» więcej
2020-12-24, godz. 11:55
Radio Szczecin zaprasza na Pasterkę
Radio Szczecin zaprasza na transmisję Pasterki z Bazyliki Archikatedralnej. Msza święta pasterska przypomina pokłon i hołd pasterzy, który złożyli narodzonemu Jezusowi.
» więcej
2020-12-22, godz. 09:28
Koszaliński Caritas ruszył z pomocą żywnościową dla rodzin
Wolontariusze koszalińskiego Caritas dostarczają paczki na święta.
» więcej
2020-12-20, godz. 13:59
Prymas odebrał od harcerzy Betlejemskie Światło Pokoju
Z groty narodzenia Chrystusa do Gniezna dotarło Betlejemskie Światło Pokoju. Od słowackich skautów dostali je polscy harcerze.
» więcej
2020-12-20, godz. 12:18
Zamiast wigilii dla potrzebujących, będzie pomoc i wsparcie
Nie będzie tradycyjnej wigilii dla samotnych i bezdomnych przy szczecińskiej katedrze, ale będzie pomoc dla najbardziej potrzebujących.
» więcej