Mija 55 lat od słynnego orędzia biskupów polskich do niemieckich. To w tym dokumencie z 18 listopada 1965 roku padły historyczne słowa: "przebaczamy i prosimy o wybaczenie", które rozpoczęły wieloletni proces pojednania polsko-niemieckiego.
List biskupów został wręczony niemieckim hierarchom podczas Soboru Watykańskiego II. Był on pierwszą po wojnie inicjatywą, zmierzającą do pojednania pomiędzy Polakami i Niemcami.
Orędzie podpisało 34 polskich duchownych, wśród nich jeden z autorów prymas Polski kardynał Stefan Wyszyński oraz biskup Karol Wojtyła. Inicjatorem i głównym autorem tekstu dokumentu był arcybiskup wrocławski Bolesław Kominek.
List zawierał zaproszenie do udziału w gnieźnieńskich obchodach Millenium Chrztu Polski w 1966 roku. W dokumencie duchowni przypomnieli o krzywdach, wyrządzonych Polakom przez nazistów w okresie II wojny światowej. Zwrócili też uwagę, że w wyniku wojny ucierpieli również Niemcy. W liście znajdowały się słowa przebaczenia i prośba o podobny gest wobec nas. Jeszcze przed powrotem biskupów z Rzymu do Polski, 5 grudnia 1965 roku duchowni niemieccy odpowiedzieli: "z braterskim szacunkiem przyjmujemy wyciągnięte dłonie".
Pojednawcza treść listu była sprzeczna z propagandą komunistycznego państwa, podkreślającą zagrożenie, jakim dla Polski miały być Niemcy Zachodnie. Inicjatywa duchownych spotkała się ze zdecydowaną krytyką władz. Określiły one list jako "zdradę narodową" i organizowały propagandowe wiece, na których potępiano biskupów. Słowa wyjęte z kontekstu stały się dla I sekretarza PZPR Władysława Gomułki i jego ekipy pretekstem do rozpoczęcia ostrej kampanii przeciwko Episkopatowi i prymasowi Stefanowi Wyszyńskiemu.
Uroczystości kościelne Millenium Chrztu były wielokrotnie zakłócane przez władze PRL, które obchodom religijnym przeciwstawiły program obchodów Tysiąclecia Państwa Polskiego. Organizowano konkurencyjne imprezy pod hasłami "Nie przebaczamy" i "Precz ze zdrajcami ojczyzny". Władze cofnęły zgodę na wyjazd kardynała Wyszyńskiego do Watykanu, w 1966 roku rozpędzono procesję Bożego Ciała w Warszawie, a także wielokrotnie przerywano peregrynacje kopii obrazu Matki Bożej Częstochowskiej po kraju.
Orędzie początkowo zostało przyjęte przez społeczeństwo polskie z niezrozumieniem i raczej krytycznie, potem jednak wobec zmasowanej kampanii władz, ludzie stanęli w obronie Kościoła. Kiedy 3 maja 1966 roku na Jasnej Górze prymas Stefan Wyszyński zapytał zgromadzonych, czy przebaczają, wielotysięczny tłum odpowiedział: "Przebaczamy!".
Ponad pół wieku od tamtych wydarzeń, w 2019 roku, w Polskim Papieskim Instytucie Kościelnym w Rzymie zespół historyków z wrocławskiego Ośrodka "Pamięć i Przyszłość" odnalazł rękopis listu biskupów polskich do niemieckich. Arcybiskup Kominek napisał go w klasztorze elżbietanek w Fiuggi, i prawdopodobnie, z obawy, że po powrocie do kraju dokument może być mu odebrany, zostawił go w Rzymie. Z kolei, w 2009 roku polscy badacze odnaleźli oryginał maszynopisu listu, który jest zdeponowany w archiwum katedry w Kolonii w Niemczech.
Orędzie podpisało 34 polskich duchownych, wśród nich jeden z autorów prymas Polski kardynał Stefan Wyszyński oraz biskup Karol Wojtyła. Inicjatorem i głównym autorem tekstu dokumentu był arcybiskup wrocławski Bolesław Kominek.
List zawierał zaproszenie do udziału w gnieźnieńskich obchodach Millenium Chrztu Polski w 1966 roku. W dokumencie duchowni przypomnieli o krzywdach, wyrządzonych Polakom przez nazistów w okresie II wojny światowej. Zwrócili też uwagę, że w wyniku wojny ucierpieli również Niemcy. W liście znajdowały się słowa przebaczenia i prośba o podobny gest wobec nas. Jeszcze przed powrotem biskupów z Rzymu do Polski, 5 grudnia 1965 roku duchowni niemieccy odpowiedzieli: "z braterskim szacunkiem przyjmujemy wyciągnięte dłonie".
Pojednawcza treść listu była sprzeczna z propagandą komunistycznego państwa, podkreślającą zagrożenie, jakim dla Polski miały być Niemcy Zachodnie. Inicjatywa duchownych spotkała się ze zdecydowaną krytyką władz. Określiły one list jako "zdradę narodową" i organizowały propagandowe wiece, na których potępiano biskupów. Słowa wyjęte z kontekstu stały się dla I sekretarza PZPR Władysława Gomułki i jego ekipy pretekstem do rozpoczęcia ostrej kampanii przeciwko Episkopatowi i prymasowi Stefanowi Wyszyńskiemu.
Uroczystości kościelne Millenium Chrztu były wielokrotnie zakłócane przez władze PRL, które obchodom religijnym przeciwstawiły program obchodów Tysiąclecia Państwa Polskiego. Organizowano konkurencyjne imprezy pod hasłami "Nie przebaczamy" i "Precz ze zdrajcami ojczyzny". Władze cofnęły zgodę na wyjazd kardynała Wyszyńskiego do Watykanu, w 1966 roku rozpędzono procesję Bożego Ciała w Warszawie, a także wielokrotnie przerywano peregrynacje kopii obrazu Matki Bożej Częstochowskiej po kraju.
Orędzie początkowo zostało przyjęte przez społeczeństwo polskie z niezrozumieniem i raczej krytycznie, potem jednak wobec zmasowanej kampanii władz, ludzie stanęli w obronie Kościoła. Kiedy 3 maja 1966 roku na Jasnej Górze prymas Stefan Wyszyński zapytał zgromadzonych, czy przebaczają, wielotysięczny tłum odpowiedział: "Przebaczamy!".
Ponad pół wieku od tamtych wydarzeń, w 2019 roku, w Polskim Papieskim Instytucie Kościelnym w Rzymie zespół historyków z wrocławskiego Ośrodka "Pamięć i Przyszłość" odnalazł rękopis listu biskupów polskich do niemieckich. Arcybiskup Kominek napisał go w klasztorze elżbietanek w Fiuggi, i prawdopodobnie, z obawy, że po powrocie do kraju dokument może być mu odebrany, zostawił go w Rzymie. Z kolei, w 2009 roku polscy badacze odnaleźli oryginał maszynopisu listu, który jest zdeponowany w archiwum katedry w Kolonii w Niemczech.
Zobacz także
2020-10-07, godz. 16:09
"Największe dzieło Prymasa powstało w czasie internowania" [ZDJĘCIA]
Jest uznawany za jednego z największych Polaków XX wieku - "Kardynał Stefan Wyszyński - wielka postać polskiego Kościoła" to tytuł konferencji, która właśnie rozpoczyna się w Szczecinie.
» więcej
2020-10-07, godz. 09:27
Różaniec do granic w 30 zachodniopomorskich parafiach
30 parafii Archidiecezji Szczecińsko-Kamieńskiej włączy się w akcję "Różaniec do granic", która w środę odbędzie się na granicach morskich i lądowych.
» więcej
2020-10-05, godz. 13:15
Bilbordy "STOP Komunii Świętej na rękę" pojawiły się w Szczecinie. Episkopat uspokaja
Konferencja Episkopatu Polski odnosi się do bilbordów, które pojawiły się m.in. w Szczecinie. "STOP Komunii Świętej na rękę!" - taka jest treść plakatów. Episkopat tłumaczy, że "Komunia na rękę nie jest profanacją".
» więcej
2020-10-04, godz. 14:29
Nowa encyklika papieża Franciszka
W Watykanie zaprezentowano trzecią encyklikę Franciszka „Fratelli tutti" (Wszyscy braćmi). Dokument, którego tytuł nawiązuje do „Napomnień" św. Franciszka, papież podpisał w sobotę w Asyżu przy grobie świętego.
» więcej
2020-10-03, godz. 22:26
Boży fitness w Chojnie [ZDJĘCIA]
270 osób modliło się i bawiło w sobotę na Archidiecezjalnych Dniach Młodych w Chojnie. Z uwagi na koronawirusa, tradycyjne spotkanie w majówkę zastąpił październikowy weekend. W sobotę koncertował raper TAU, były świadectwa…
» więcej
2020-10-03, godz. 10:56
Rap, katecheza i świadectwa. Młodzi modlą się w Chojnie
Koncert znanego rapera TAU, ale także dużo modlitwy, świadectwa wiary i katechezy wypełnią dwudniowe spotkanie młodych w Chojnie.
» więcej
2020-10-03, godz. 09:27
"Chłopy się powoli budzą w Kościele"
Ulicami Szczecina przeszedł kolejny Męski Różaniec. Pierwszy odbył się w sierpniu ubiegłego roku. W sobotę jednak to nie było jedyne miasto na Pomorzu Zachodnim, gdzie modlili się mężczyźni.
» więcej
2020-10-01, godz. 10:14
Męski różaniec dotarł do Goleniowa [WIDEO, ZDJĘCIA]
Po Szczecinie i Dębnie, Goleniów to kolejne miasto w Zachodniopomorskiem, gdzie mężczyźni wyjdą na ulice i będą modlić się na różańcu.
» więcej
2020-09-25, godz. 19:25
Prezydent z małżonką na audiencji u papieża Franciszka [ZDJĘCIA]
Kończący w piątek trzydniową wizytę we Włoszech, prezydent Andrzej Duda został przyjęty na audiencji przez papieża Franciszka.
» więcej
2020-09-06, godz. 15:16
Prezydent: będę robił wszystko, by polska wieś szybko się rozwijała
Prezydent Andrzej Duda powiedział, że będzie robił wszystko, by polska wieś szybko się rozwijała. Podkreślił, że dbanie o bezpieczeństwo rolników jest obowiązkiem państwa.
» więcej