FONOSFERA
Radio SzczecinRadio Szczecin » FONOSFERA » Reportaże i słuchowiska
Lilijka Organizacji Harcerskiej Rodło .svg
Lilijka Organizacji Harcerskiej Rodło .svg
Znak Rodła. Związku Polaków w Niemczech. Autor: Janina Kłopocka
Znak Rodła. Związku Polaków w Niemczech. Autor: Janina Kłopocka
Swoje korzenie polskie harcerstwo na terenie Niemiec zawdzięcza pierwszym drużynom skautowym konspiracyjnie zakładanym jeszcze przed I wojną światową. Pierwsza organizacja polskiego harcerstwa w Niemczech, jednocząca liczne polskie organizacje skautowskie, założona została w 1925 roku jako Związek Harcerzy Polskich w Niemczech i pod tą nazwą działała do roku 1927. Dnia 9 maja 1926 na zjeździe organizacji harcerskich w Bytomiu postanowiono utworzyć jednolitą organizację harcerską w Niemczech, którą w 1927 nazwano Związkiem Harcerstwa Polskiego w Niemczech, w skrócie ZHPwN.
W roku 1933 Paweł Gajdzik zaprojektował połączenie Rodła symbolu Związku Polaków w Niemczech z lilijką harcerską. Hufcowy Berlińskiego Hufca Harcerstwa Polskiego Edmund Rydziński wykonał w rysunku lilijkę harcerską wraz ze znakiem Rodła. Znak ten stał się nowym godłem harcerstwa polskiego na tych terenach. Początkowo spontanicznie pojawiał się na sztandarach drużyn, zastępów i gromad zuchów. Wkrótce został przyjęty jako oficjalny znak Związku Harcerstwa Polskiego w Niemczech i noszony był na tarczach przypiętych do harcerskich bluz. W 1938 roku harcerstwo polskie w Niemczech obchodziło 25-lecie działalności. Z tej okazji odbyły się uroczystości jubileuszowe, podczas których w Domu Polskim w Berlinie zorganizowano wystawę prezentującą działalność 10 hufców działających na terenie Niemiec.
Związek Harcerstwa Polskiego w Niemczech organizacyjnie podlegał Związkowi Polaków w Niemczech. Według danych z 1 stycznia 1926 organizacja liczyła 321 członków w 12 drużynach, skupionych w 3 hufcach. Stan organizacji na 31 marca 1939 wynosił: 2895 członków, razem 136 drużyn skupionych w 11 hufcach.
We wrześniu 1937 roku gestapo zakazało członkom ZHP w Niemczech noszenia mundurków harcerskich, lilijki z Rodłem oraz używania biało-czerwonych barw. Działacze harcerscy wpisywani byli na listę „wrogów Rzeszy”, tzw. Sonderfahndungsbuch Polen (pol. Specjalna księga Polaków ściganych listem gończym). Organizacja została rozwiązana decyzją władz niemieckich dnia 7 września 1939, a wielu jej członków zostało zabitych przez nazistów.
W 1984 roku byli harcerze berlińskiej drużyny Związku Harcerstwa Polskiego w Niemczech - wtedy już mieszkańcy Szczecina opowiedzieli o tym, jak walczyli o swoją polskość.
"Muttersprache - polski; Nationalität - polska" - to tytuł reportażu Małgorzaty Furgi, który przypominamy.
Posłuchaj reportażu Małgorzaty Furgi
Posłuchaj rozmowy Agaty Rokickiej z Tomaszem Wieczorkiem, przewodnikiem po Szczecinie, z Centrum Informacji Kulturalnej i Turystycznej Zamku Książąt Pomorskich
 

Zobacz także

2023-03-13, godz. 06:00 "Filip" - audiobook na podstawie prozy Leopolda Tyrmanda W Radiu Szczecin przypominamy audiobook "Filip". To adaptacja wydanej w 1961 roku powieści Leopolda Tyrmanda pod tym samym tytułem. Filip Vincel - tytułowy… » więcej 2023-03-12, godz. 18:00 "Przetrwać burzę" - słuchowisko Agaty Rokickiej W grudniu zmarła ppłk Danuta Szyksznian-Ossowska ps. Sarenka. Podczas II wojny światowej była łączniczką Garnizonu „Dwór” Armii Krajowej w Wilnie… » więcej 2023-03-08, godz. 06:00 "Nasza mama, nasza ciocia" - reportaż Małgorzaty Furgi Od zawsze marzyli o dużej rodzinie. Jedynym sposobem do zrealizowania tego celu było stworzenie rodziny zastępczej. Rozpoczęli starania i udało się. Jednak… » więcej 2023-03-07, godz. 11:13 "Imperium. Powrót" - reportaż Katarzyny Michalak Pisarka i reporterka Maja Wolny pod koniec 2022 roku odbyła dwukrotnie podróż po Rosji w celu zebrania materiału do swojej nowej książki „Pociąg do Imperium”… » więcej 2023-03-02, godz. 05:30 „Mama na wyłączność” – reportaż Małgorzaty Furgi Mamy dzieci niepełnosprawnych przyznają, że mają depresję, korzystają z pomocy psychoterapeutów, biorą leki albo nie wyspały się od kilkunastu lat. Owszem… » więcej 2023-03-01, godz. 06:00 "Opowiem wam o moim synu Wojtusiu" - reportaż Małgorzaty Furgi Matki po usłyszeniu diagnozy: autyzm, doświadczają kryzysu psychicznego i uczucia bezradności. Przeżywają, kiedy dzieci nie odczuwają potrzeby bliskości… » więcej 2023-02-27, godz. 16:21 "Zrób sobie gaj czyli wszystko przez Sabinę" - reportaż Katarzyny Wolnik-Sayny Kto z nas nie miał sytuacji, w której ukochana roślinka na parapecie przestała współpracować i odeszła w niebyt? Takie doświadczenia mieli również ci… » więcej 2023-02-27, godz. 09:47 "Filip" - audiobook na podstawie prozy Leopolda Tyrmanda W Radiu Szczecin przypominamy audiobook "Filip". To adaptacja wydanej w 1961 roku powieści Leopolda Tyrmanda pod tym samym tytułem. Filip Vincel - tytułowy… » więcej 2023-02-23, godz. 05:33 „Wojenne mamy” – reportaż Małgorzaty Furgi 1 kwietnia 2022 roku z Mariupola do Polic przybyła Natalia z mężem Serhiejem Rennerem. Może określenie „przybyła” nie do końca odpowiada rzeczywistości… » więcej 2023-02-22, godz. 06:00 "Bez porażki" – reportaż Agaty Rokickiej Podczas ostatnio realizowanej w Turcji akcji ratowniczej mającej na celu wyszukanie ofiar trzęsienia ziemi brało udział 8 polskich psów ratowników. Wróciły… » więcej
12345