„By dojść do źródła, trzeba płynąć pod prąd.” To jedna z „Myśli nieuczesanych” genialnego aforysty, Stanisława Jerzego Leca.

Zadziwiające są koleje ludzkich losów. Jan Wojakiewicz czyli tak naprawdę Zdzisław Kunstmann był spikerem radiowym Polskiego Radia Lwów, a czasie wojny rozgłośni warszawskiej. Był żołnierzem Armii Krajowej. Za tę działalność po wojnie był szykanowany i prześladowany. W 1945 roku podjął pracę w Pomorskiej Rozgłośni Polskiego Radia w Bydgoszczy. Był autorem pierwszej w powojennej Polsce audycji satyryczno-muzycznej, którą prowadził… Jeremi Przybora. Gdy stracił pracę w bydgoskim radiu, wyjechał do naszego miasta. W Radiu Szczecin przygotowywał i reżyserował audycje, był też lektorem, ale również pisał teksy piosenek. To on jest autorem „Marszu stoczniowców”, z którego cytat: „w polskich stoczniach robota wre” dały tytuł tego (i poprzedniego) odcinka „Rozmów nieuczesanych”.

Robotników nazywano "wiodącą siłą narodu", "budowniczymi socjalizmu", a praca - jak pisano w konstytucji z 1952 roku – była "prawem, obowiązkiem i sprawą honoru każdego obywatela".

Huta Szczecin, Stocznia Szczecińska im. Adolfa Warskiego, Fabryka Włókien Sztucznych Wiskord, Papiernia Skolwin, zakłady odzieżowe Dana i Odra, ale i inne szczecińskie przedsiębiorstwa – będą bohaterami kolejnych "Rozmów nieuczesanych". Wojciech Lizak, Marian Kalemba i Agata Rokicka, zapraszamy.

Mieczysław Iwański był kolekcjonerem. Zamawiał dzieła sztuki u znakomitych artystów, z którymi przez lata korespondował. Zachowały się listy pisane do niego. A co z korespondencją pisaną przez niego? Na to pytanie nie znamy jeszcze odpowiedzi.

W poprzednim odcinku "Rozmów nieuczesanych" rozpoczęliśmy przeglądanie listów pisanych przez malarza symbolistę, ucznia Jacka Malczewskiego, polsko-czeskiego artystę, Wlastimila Hofmana.

Jak pisał aforysta, Jan Sztaudynger: „był jednym z najbardziej, a jednocześnie najmniej uznanych w Polsce”. O kim mowa? O Wlastimilu Hofmanie. Był uczniem Jacka Malczewskiego. Nazywany był zresztą, niesłusznie i krzywdząco, „gorszym Malczewskim”. Z nim również korespondował szczeciński kolekcjoner, Mieczysław Iwański.

"Rozmowy nieuczesane". Marian Kalemba, Wojciech Lizak i Agata Rokicka, zapraszamy.

Dziś w "Rozmowach nieuczesanych"powracamy do omawiania kolekcji Mieczysława Iwańskiego, który po wojnie zamieszkał w Szczecinie. Przez całe swoje życie zbierał dzieła sztuki. Zamawiał je listownie u najważniejszych artystów swoich czasów – m.in. Wojciecha Kossaka, Józefa Mehoffera czy Konstatntego Laszczki.

Marian Kalemba, Wojciech Lizak i Agata Rokicka. Zapraszamy na "Rozmowy nieuczesane".
I życzymy wesołych, zdrowych, spokojnych świąt Bożego Narodzenia.

Pochodził z wielodzietnej chłopskiej rodziny i jako wiejski samouk realizował swoje plastyczne zainteresowania na miarę ówczesnych skromnych możliwości – rysując, lepiąc figurki z gliny i strugając w drewnie. Ponadprzeciętne zdolności młodego chłopca zauważyła jednak majętna rodzina miejscowych ziemian, Ostrowskich, którzy sfinansowali wyjazd dwudziestoletniego Konstantego na nauki do Warszawy.

To historia jak z sienkiewiczowskiego "Janka Muzykanta", z tą różnicą, że posiadała szczęśliwe zakończenie. Konstanty Laszczka był jednym z licznych korespondentów kolekcjonera, Mieczysława Iwańskiego.

Opowieść o kolekcjonerze, Mieczysławie Iwańskim zakończyliśmy w bardzo dramatycznym momencie. W 1950 r. został zatrzymany przez funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa. Sprawę tzw. szeptanej propagandy, szerzonej przez Mieczysława Iwańskiego, przekazano do Sądu Apelacyjnego w Szczecinie.

Pan Mieczysław pracował wówczas jako pomocnik w prywatnym sklepie spożywczym w Szczecinie i - wykorzystując codzienne kontakty z licznymi klientami sklepu - "szkalował publicznie ustrój Polski Ludowej, negatywnie wyrażał się o dostojnikach Państwa Polskiego oraz Związku Radzieckiego. Ponadto Mieczysław Iwański rozpowiadał pogłoski o mającej rozpocząć się w niedługim czasie III wojnie światowej, powodując w ten sposób dezorientację wśród społeczeństwa polskiego, jak również szkodząc podstawowym interesom Państwa Polskiego." Został przez sąd skazanyo na karę 5 lat więzienia. Co się stało z jego kolekcją?

Czasem życie dopisuje swój rozdział do naszych opowieści. Nieoczekiwane znalezisko sprawiło, że wracamy do tematu miłośników i kolekcjonerów.

Co wspólnego z naszym miastem ma Józef Mehoffer, malarz, grafik, witrażysta, jeden z najważniejszych modernistycznych artystów okresu Młodej Polski? Zapraszamy na suplement kolekcjonerskich "Rozmów nieuczesanych".

Kolekcjonerzy mozolnie, przez lata zbierają różnego rodzaju przedmioty: od porcelanowych filiżanek począwszy, przez figurki, obrazy, plakaty, stare książki, biżuterię, dokumenty, odznaczenia, monety, znaczki, na pocztówkach skończywszy. Chociaż nie - pomysłowość kolekcjonerów nie ma końca. Żeby daleko nie szukać - znany szczeciński kolekcjoner swoją przygodę ze zbieractwem zaczął od kompletowania... żyletek.

Niestety zdarza się, że po latach te kolekcje lądują na śmietniku. Dlaczego do tego dochodzi? I jak zadbać, by tak się nie działo?