Rozmowy nieuczesane
Radio SzczecinRadio Szczecin » Rozmowy nieuczesane
„By dojść do źródła, trzeba płynąć pod prąd.” To jedna z „Myśli nieuczesanych” genialnego aforysty, Stanisława Jerzego Leca.

Wojciech Lizak i Marian Kalemba - ci dwaj panowie w myśleniu o historii zdają się płynąć pod prąd, a w każdym razie nie podążają utartymi ścieżkami, którymi przywykliśmy poruszać się. Nieznane lub mniej znane, a czasem skrzętnie ukrywane fakty, próba innego spojrzenia na wydarzenia i postaci ważne dla Szczecina i Pomorza Zachodniego w „Rozmowach nieuczesanych”.

„Rozmowy nieuczesane”- o niezwykłych wydarzeniach, ważnych postaciach oraz tajemnicach Szczecina i Pomorza Zachodniego - w każdą niedzielę po godzinie 17.30. Zaprasza - Agata Rokicka.
Leon Wyczółkowski, Portret Konstantego Laszczki. 1802 rok. Z kolekcji Muzeum Okręgowego w Bydgoszczy im. Leona Wyczółkowskiego.
Leon Wyczółkowski, Portret Konstantego Laszczki. 1802 rok. Z kolekcji Muzeum Okręgowego w Bydgoszczy im. Leona Wyczółkowskiego.
Pochodził z wielodzietnej chłopskiej rodziny i jako wiejski samouk realizował swoje plastyczne zainteresowania na miarę ówczesnych skromnych możliwości – rysując, lepiąc figurki z gliny i strugając w drewnie. Ponadprzeciętne zdolności młodego chłopca zauważyła jednak majętna rodzina miejscowych ziemian, Ostrowskich, którzy sfinansowali wyjazd dwudziestoletniego Konstantego na nauki do Warszawy.

To historia jak z sienkiewiczowskiego "Janka Muzykanta", z tą różnicą, że posiadała szczęśliwe zakończenie. Konstanty Laszczka był jednym z licznych korespondentów kolekcjonera, Mieczysława Iwańskiego.
ROZMOWY NIEUCZESANE - odc. 137 (Kolekcjonerzy. Konstanty Laszczka)
Fot. pixabay.com
Fot. pixabay.com
Opowieść o kolekcjonerze, Mieczysławie Iwańskim zakończyliśmy w bardzo dramatycznym momencie. W 1950 r. został zatrzymany przez funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa. Sprawę tzw. szeptanej propagandy, szerzonej przez Mieczysława Iwańskiego, przekazano do Sądu Apelacyjnego w Szczecinie.

Pan Mieczysław pracował wówczas jako pomocnik w prywatnym sklepie spożywczym w Szczecinie i - wykorzystując codzienne kontakty z licznymi klientami sklepu - "szkalował publicznie ustrój Polski Ludowej, negatywnie wyrażał się o dostojnikach Państwa Polskiego oraz Związku Radzieckiego. Ponadto Mieczysław Iwański rozpowiadał pogłoski o mającej rozpocząć się w niedługim czasie III wojnie światowej, powodując w ten sposób dezorientację wśród społeczeństwa polskiego, jak również szkodząc podstawowym interesom Państwa Polskiego." Został przez sąd skazanyo na karę 5 lat więzienia. Co się stało z jego kolekcją?
ROZMOWY NIEUCZESANE - odc.136 (Kolekcjonerzy. Suplement. Cz.2)
Witraż Józefa Mehoffera ze zbiorow Muzeum Narodowego w Krakowie. Fot. wikipedia.org [domena publiczna]
Witraż Józefa Mehoffera ze zbiorow Muzeum Narodowego w Krakowie. Fot. wikipedia.org [domena publiczna]
Czasem życie dopisuje swój rozdział do naszych opowieści. Nieoczekiwane znalezisko sprawiło, że wracamy do tematu miłośników i kolekcjonerów.

Co wspólnego z naszym miastem ma Józef Mehoffer, malarz, grafik, witrażysta, jeden z najważniejszych modernistycznych artystów okresu Młodej Polski? Zapraszamy na suplement kolekcjonerskich "Rozmów nieuczesanych".
ROZMOWY NIEUCZESANE - odc. 135 (Miłośnicy i kolekcjonerzy. Supelement)
Z kolekcji Macieja Jasieckiego, która po śmierci fotografa trafiła do Muzeum Techniki i Komunikacji Zajezdnia Sztuki w Szczecinie [Fot. Erazm Dominiak/Archiwum Radia Szczecin]
Z kolekcji Macieja Jasieckiego, która po śmierci fotografa trafiła do Muzeum Techniki i Komunikacji Zajezdnia Sztuki w Szczecinie [Fot. Erazm Dominiak/Archiwum Radia Szczecin]
Kolekcjonerzy mozolnie, przez lata zbierają różnego rodzaju przedmioty: od porcelanowych filiżanek począwszy, przez figurki, obrazy, plakaty, stare książki, biżuterię, dokumenty, odznaczenia, monety, znaczki, na pocztówkach skończywszy. Chociaż nie - pomysłowość kolekcjonerów nie ma końca. Żeby daleko nie szukać - znany szczeciński kolekcjoner swoją przygodę ze zbieractwem zaczął od kompletowania... żyletek.

Niestety zdarza się, że po latach te kolekcje lądują na śmietniku. Dlaczego do tego dochodzi? I jak zadbać, by tak się nie działo?
ROZMOWY NIEUCZESANE - Odc.134 (Miłośnicy i kolekcjonerzy ratują świat. Część 3)
Fot. Roman Czejarek [Fot. Radio Szczecin/Archiwum]
Fot. Roman Czejarek [Fot. Radio Szczecin/Archiwum]
Zbierają fotografie, pocztówki, dokumenty, przedmioty artystyczne i użytkowe oraz... wiedzę. Sprawiają, że Atlantydy nie znikają.

Wojciech Lizak, Marian Kalemba i Agata Rokicka zapraszają na drugą część opowieści o szczecińskich miłośnikach i kolekcjonerach.
ROZMOWY NIEUCZESANE - odc, 133 (Miłośnicy i kolekcjonerzy ratują świat. Cz.2)
Aleksy Pawlak - człowiek, który Szczecin kocha bardziej niż jakiekolwiek inne miasto - pokazuje swoje zbiory w Muzeum Historii Miasta. Fot. Agata Rokicka [Radio Szczecin/Archiwum]
Aleksy Pawlak - człowiek, który Szczecin kocha bardziej niż jakiekolwiek inne miasto - pokazuje swoje zbiory w Muzeum Historii Miasta. Fot. Agata Rokicka [Radio Szczecin/Archiwum]
Miłośnicy historii i kolekcjonerzy. Bez ich determinacji i pasji wiele faktów i artefaktów odeszłoby w niepamięć, w niebyt.

Jak amatorzy dbają o pamięć? - o tym dziś w "Rozmowach nieuczesanych", na które zapraszam w imieniu Wojciecha Lizaka, Mariana Kalemby i swoim własnym.
ROZMOWY NIEUCZESANE - odc. 132 (Miłośnicy i kolekcjonerzy ratują świat
Park Żeromskiego. Wizualizacja: UM Szczecin
Park Żeromskiego. Wizualizacja: UM Szczecin
Park Żeromskiego. Wizualizacje: UM Szczecin
Park Żeromskiego. Wizualizacje: UM Szczecin
Park Żeromskiego. Wizualizacje: UM Szczecin
Park Żeromskiego. Wizualizacje: UM Szczecin
"Chcemy się dowiedzieć, w jaki sposób obecnie korzystacie z kompleksu zieleni składającego się z parku im. Stefana Żeromskiego, placu Mickiewicza i placu Praw Kobiet i jak powinny one wyglądać w przyszłości. Ciche miejsce kontemplacji, a może stymulująca przestrzeń pełna atrakcji? Odtworzenie historycznych szczegółów w duchu nostalgii, czy też nowe otwarcie z poszanowaniem tradycji miejsca?" Takimi słowami Miasto Szczecin zachęcało do wzięcia udziału w konsultacjach społecznych. Ten etap zakończył się 16 października. W oczekiwaniu na rezultaty - wędrujemy po historii tego miejsca.

Marian Kalemba, Wojciech Lizak i Agata Rokicka, zapraszamy.
ROZMOWY NIEUCZESANE - odc. 131 (Marzenie Pana Ardanta. Część trzecia)
Park na pocztówce z 1941 roku.
Park na pocztówce z 1941 roku.
Park Stefana Żeromskiego usytuowany jest w samym centrum Szczecina, tuż obok reprezentacyjnych Wałów Chrobrego. W odróżnieniu od Parku Kasprowicza powstawał stopniowo, przez lata.

"Marzenie Pana Ardanta". Wspólnie z Wojciechem Lizakiem i Marianem Kalembą zapraszamy na drugą część "Rozmów nieuczesanych" o Parku Żeromskiego.
ROZMOWY NIEUCZESANE - odc. 130 (Marzenie Pana Ardanta. Część druga)
Fontanna na pocztówce z lat 1905-1910. Fot. pomeranica.pl
Fontanna na pocztówce z lat 1905-1910. Fot. pomeranica.pl
Planowana jest rewitalizacja szczecińskiego parku Stefana Żeromskiego. To ostatni moment na wyrażenie swojej opinii na temat wyglądu i funkcji tego miejsca. Jeszcze tylko do środy (16 października) trwają konsultacje społeczne. Warto więc wypełnić ankietę na stronie konsultuj.szczecin.pl.

A tymczasem my wyruszamy do przeszłości tego miejsca - do czasów, gdy w głowie żołnierza napoleońskiego, majora Ardanta powstała myśl, by założyć park.

Marian Kalemba, Wojciech Lizak i Agata Rokicka, zapraszamy.
1234567