Szczecin 1945 - bohaterowie, antybohaterowie i zwykli pionierzy
Radio SzczecinRadio Szczecin » Szczecin 1945 - bohaterowie, antybohaterowie i zwykli pionierzy » Felietony
Plakat Komunistycznej Partii NIemiec z 1945 r.
Plakat Komunistycznej Partii NIemiec z 1945 r.
Szczecinem od 3 maja rządziło tak naprawdę dwóch prezydentów. Prezydent
Polski, czyli Piotr Zaremba i w dzielnicy niemieckiej, niemiecki burmistrz Erich Spiegel. Ten ostatni był przedstawicielem komitetu Wolne Niemcy. W czasie wojny zdezerterował z Wermachtu i przyłączył się do sowieckiego oddziału partyzanckiego. Tam wyłuskało go NKWD i skierowało na specjalny kurs przygotowujący burmistrzów niemieckich w wyzwalanych miastach, a za takie uważano Szczecin.
Erich Spiegel miał duże ambicje, ale nie bardzo sobie radził z gospodarowaniem grodem nad Odrą. Tym bardziej, że do miasta zaczęło wracać coraz więcej Niemców, którzy opuścili miasto na skutek rozkazu władz hitlerowskich, ale teraz wracali i chcieli
na nowo objąć dawne mieszkania. Bardzo często było to niemożliwe, przede wszystkim niezwykle trudne było ich wyżywienie. Na początku maja Niemców było około 6 tysięcy ale już w połowie tego miesiąca, ponad 13 tysięcy.
W tle tego procesu powrotu Niemców do swojego miasta, było jeszcze inne zjawisko. Grupa komunistów na czele z Ernstem Wiesnerem (wspominaliśmy o nim już w naszych felietonach, jako o autorach przywitania Armii Czerwonej wkraczającej do Szczecina), była bardzo niezadowolona, że to socjaldemokrata rządzi miastem, a nie komuniści, którzy, wydawało się, byli najbliżsi ideologicznie Sowietom. Jednak Rosjanie przez dłuższy czas, trzymali stronę Ericha Spiegla.

Erich Wiesner teraz
Ernst Wiesner, komunistyczny niemiecki burmistrz Szczecina od 21/23 maja 1945


Wreszcie, grupa komunistów, mimo nawyku posłuszeństwa wobec „towarzyszy radzieckich” – Ekipa Wiesnera, przystąpiła do działania. 20 maja wydała memorandum komunistów i burmistrzostwa miasta Szczecina do komendantury wojskowej. Krytykowali w nich sytuację niemieckiej ludności, popełniane na nich gwałty, brak żywności, wysoką śmiertelność niemowląt, brak lekarzy i jako panaceum zaproponowali oddanie pełnej władzy lokalnej w ręce niemieckie, powołanie sił samoobrony, oraz przyznanie Niemcom budynku na Wałach Chrobrego.
Ten napływ pewności siebie Niemców, wydawał się przynosić sukcesy, gdy 17 maja Rosjanie zmusili Piotra Zarembę do opuszczenia miasta. W tej sytuacji niemieccy komuniści przejęli pełną władzę nad miastem. Obalili Ericha Spiegla z SPD i jedynym burmistrzem został Erich Wiesner. Jako demonstrację swojego wzmocnionego znaczenia
Wiesner zorganizował wiec 27 maja, ku entuzjazmowi tłumu ogłosił: „szczecin jest niemiecki!”.
Rosjanie pozwalając Niemcom na takie demonstracje najwyraźniej grali z Polakami w kotka i myszkę.

PŁK Aleksander Fiedotow — komendant wojenny Szczecina
Wojskowy sowiecki komendant Szczecina Płk Aleksander Fiedotow. Prowadził zręczna gre lawirując miedzy aspiracjami Polaków do objęcia miasta a utrzymywaniem Niemców w przeświadczeniu, że ich nadzieje na utrzymanie metropolii nad Odra w niemieckich rękach, nie są bez szans.
 

Zobacz także

2023-11-24, godz. 15:30 42. Niemcy szczecińscy próbują być partnerem dla rządu sowieckiego (24.11.2023) Coraz pewniej czujący się Zarząd Miejski Szczecina – ciało zdominowane przez niemieckich komunistów - postanowił 6 czerwca wkroczyć na arenę wielkiej… » więcej 2023-11-17, godz. 17:39 41. Franciszek Jamroży - „oczy i uszy” Piotra Zaremby w Szczecinie w okresie usunięcia polskich władz ze Szczecina… Gdy 18 czerwca 1945 r. polskie władze Szczecina, już po raz drugi otrzymały polecenie opuszczenia miasta –przed wyjazdem powołano za zgodą Rosjan Społeczny… » więcej 2023-11-08, godz. 19:47 40. Polski przyczółek Szczecin Gumieńce (10.11.2023) Na przedmieściach Szczecina w dzielnicy Gumieńce pierwsza stacja kolejowa powstała w 1843 roku kiedy to władze pruskie uruchomiły pierwszą linię kolei… » więcej 2023-06-20, godz. 16:37 39. Między majem a początkiem lipca 1945 roku w Szczecinie obowiązywał czas moskiewski. Godzinę ustalano się według… Cechą sowieckiej ekspansji z lat 1944-45 były bardzo różnorodne sposoby demonstrowania dominacji kraju rad nad zdobywanymi terenami. Niewątpliwie jednym z… » więcej 2023-06-16, godz. 16:37 38. Czerwiec 1945r. Wały Chrobrego, to jedno wielkie koczowisko Niemców. „Leżeli jak śledzie, głodni” - wspominał… Durchgangslager Hakenterasse - tak nazywano obozowisko Niemców przywożonych barkami z Zachodu, których wyładowywano rano w okresie maja i czerwca 1945 roku… » więcej 2023-06-09, godz. 16:40 37. Czerwiec 1945 r. Niemcy pracują za jedzenie. Rosyjskie patrole przeszukują domy w Szczecinie szukając kobiet, mienia… W naszej opowieści o Szczecinie z wiosny 1945 roku, przedstawiałem dotąd wspomnienia Polaków. A jak ten czas tuż po wojnie zachował się we wspomnieniach… » więcej 2023-06-02, godz. 16:35 36. Bajkowe, wolne miasto Szczecin (2.06.2023) Hasło wolne miasto Szczecin dziś brzmi zupełnie jak bajka, ale przez długie miesiące maja i czerwca 1945 roku, kwestia ta zajmowała uwagę dziesiątek tysięcy… » więcej 2023-05-26, godz. 16:49 35. Koniec Maja 1945. Niemieccy urzędnicy zaczynają obsadzać wsie na południe od Szczecina. Rusza niemiecka kolej na… Okres po pierwszym wygnaniu ze Szczecina Polskiej administracji, to kronika ciągle wzrastającej ekspansji politycznej i terytorialnych niemieckich władz Szczecina… » więcej 2023-05-19, godz. 16:44 34. Maj 1945. Wygnany ze Szczecina Piotr Zaremba błąka się po Pomorzu Zachodnim. Ale dba, aby „mieć oko” na to… 17 maja, na skutek protestów dyplomatycznych w USA i Wielkiej Brytanii, polski prezydent musi wraz ze swoimi urzędnikami opuścić Szczecin. Ten „szczeciński… » więcej 2023-05-12, godz. 16:39 33. Dnia, 17 maja po wyjeździe Piotra Zaremby, niemieccy komuniści triumfują. Teraz w mieście to oni są jedyną miejską… Od połowy maja gdy władzę nad niemieckim magistratem objął bojowy komunista Ernst Wiesner, niemieckie władze miejskie zaczynają rozpychać się. Wpierw… » więcej
12345