Wśród wyróżnionych znaleźli się m.in. uczestnik robotniczego strajku z Grudnia 1970 roku i członek Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego w Szczecinie Stanisław Wądołowski, a także uczestnik strajków w 1980 i 1981 roku w Zarządzie Portu Szczecin-Świnoujście Leszek Duklanowski.

Internowanemu w stanie wojennym, jednemu z twórców "Solidarności", Stanisławowi Kocjanowi - również odznaczonemu - dzisiejsza uroczystość przypomniała o czasach antykomunistycznej opozycji.

- Byliśmy jak źdźbła trawy na jednej łące, nawet nasłonecznionej. Potem dopiero przyszedł cień. Szczególnie miło wspominam tamte czasy ze względu na międzyludzką solidarność. Na to, że jeden za drugiego poszedłby w ogień. Myśmy to robili, bez nakazów - wspominał Kocjan.

Kilku działaczom odznaczenia zostały przyznane pośmiertnie, m.in. Mieczysławowi Lisowskiemu. Wdowa po szczecińskim opozycjoniście odmówiła przyjęcia wyróżnienia.

Jak mówił prezes Instytut Pamięci Narodowej dr Łukasz Kamiński, który wręczał krzyże, to wyróżnienie ma przede wszystkim przypomnieć o zasłużonych na rzecz Polski i ich ideałach. - Ci ludzie są przede wszystkim pewnym symbolem wierności wartościom. To jest też wielki walor tego odznaczenia, że ono przywraca pamięć o bohaterach naszej najnowszej historii - tłumaczył.

Krzyż Wolności i Solidarności to najmłodsze odznaczenie państwowe. Zostało ustanowione w 2010 roku. Nawiązuje do Krzyża Niepodległości z czasów II Rzeczypospolitej. Prezydent przyznaje je na wniosek IPN działaczom opozycji antykomunistycznej z lat 1956-1989.