Oryginalny dokument spisany w maju 1791 roku jest głównym eksponatem wystawy przygotowanej z okazji 226. rocznicy uchwalenia konstytucji przez Sejm Wielki, nazywany Czteroletnim. Rękopis jeszcze nigdy nie był w Szczecinie, ani w regionie - podkreśla wojewoda zachodniopomorski Krzysztof Kozłowski.

- Tak pomyślałem, że to jest dobry czas żeby tę konstytucję, jej oryginał, przywieźć tutaj do Szczecina i udostępnić mieszkańcom Pomorza Zachodniego. Możemy się cieszyć i być dumni dlatego, że ta polska myśl konstytucyjna inspirowała całą Europę. A myśl konstytucyjno-prawna również cały świat - mówi Kozłowski.

Księga z tekstem pierwszej konstytucji w Europie jest wystawiona w zacienionej Sali Rycerskiej. Jak jednak wyjaśnia Anna Czajka - kierownik Centralnego Laboratorium Konserwacji Archiwaliów w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie, dokument na początku swojego istnienia wyglądał inaczej.

- Na obrazie Matejki widzimy kanclerza Małachowskiego trzymającego coś, co wygląda na plik kart papieru na których spisano tekst konstytucji. Można zobaczyć na wystawie, że karty księgi nie mają jednego formatu. To jeszcze wyraźniej świadczy o tym, że najpierw powstawały rękopisy, a dopiero potem zostały one złożone w formie księgi - mówi Czajka.

Rękopis jest wystawiony w szklanej gablocie, a w sali w której jest prezentowany, muszą panować ściśle określone warunki - w tym jasność, temperatura i wilgotność powietrza. Oryginał konstytucji za darmo będzie można obejrzeć codziennie od poniedziałku aż do 4 maja, miedzy 10. a 18. w Sali Rycerskiej Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego przy Wałach Chrobrego.