90 lat temu, 21 maja 1930 roku, urodził się Sylwester Chęciński, scenarzysta i reżyser filmowy, twórca kultowej trylogii, na którą złożyły się komedie: "Sami swoi", "Nie ma mocnych" i "Kochaj albo rzuć".
Jest także autorem głośnych filmów "Wielki Szu", "Rozmowy kontrolowane" oraz serialu "Droga".
Sylwester Chęciński reżyserował spektakle Teatru Telewizji, między innymi "Racja głodowa" i "Żelazna konstrukcja", nakręcił dramat obyczajowy "Agnieszka 46" oraz telewizyjny film fabularny "Przybyli ułani" z cyklu "Święta polskie",
Nazywany "malarzem polskich charakterów", reżyser tworzy na ekranie ciekawe postaci, z krwi i kości, obdarzone różnorodnymi cechami. To powoduje, że nie pozostają obojętne widzowi. W rozmowie w 2014 roku Sylwester Chęciński podkreślił, że z wielu gatunków, najbliższy jest mu film psychologiczny.
- Mogę przejść od dramatu do komedii, ale wydaje mi się, że ważniejsza jest w tego typu sprawach psychologia; to wszystko, co w środku, to, czego nie mówimy wprost, a wynika z sytuacji, zachowania, ze słowa niedopowiedzianego - mówił.
Reżyser osiągnął mistrzostwo w przedstawieniu losów zwaśnionych rodów Kargula i Pawlaka, którzy po wojnie przenoszą się z Kresów Wschodnich na Ziemie Odzyskane. Trylogia Chęcińskiego stała się klasyczną pozycją w polskiej kinematografii, została obsypana wieloma nagrodami, aktorzy zaś grający głównych bohaterów - Władysław Hańcza i Wacław Kowalski stworzyli ponadczasowe kreacje.
- Hańcza nie miał tego dialektu, nie miał tych przyrządów. Miał swój wzrost, ruchy, dynamikę wewnętrzną... Ale Wacław Kowalski miał przewagę jak zaczął mówić dialektem, pięknie z zaśpiewem, sama prawda z tego płynęła, z wdziękiem, z muzyką... A Hańcza dukał, bo usiłował mu dorównać, ale nie był w tym za mocny - wspominał reżyser.
Sylwester Chęciński pracował jako asystent reżysera przy filmie "Spotkania" i jako II reżyser obrazów "Zimowy zmierzch", "Lotna" oraz "Powrót". Współpracował ze Stanisławem Lenartowiczem, Andrzejem Wajdą i Jerzym Passendorferem.
Jego debiutem reżyserskim był film "Historia żółtej ciżemki", nagrodzony Srebrnym Medalem na Międzynarodowym Festiwalu Filmów dla Dzieci i Młodzieży w Wenecji w 1962 roku.
Za całokształt twórczości, w 2014 roku Sylwester Chęciński otrzymał Nagrodę Specjalną "Platynowe Lwy" na Festiwalu Filmowym w Gdyni, a w 2017-tym - Polską Nagrodę Filmową "Orzeł" za osiągnięcia życia.
Reżyser został też uhonorowany Złotym Medalem "Zasłużony Kulturze Gloria Artis".
Sylwester Chęciński reżyserował spektakle Teatru Telewizji, między innymi "Racja głodowa" i "Żelazna konstrukcja", nakręcił dramat obyczajowy "Agnieszka 46" oraz telewizyjny film fabularny "Przybyli ułani" z cyklu "Święta polskie",
Nazywany "malarzem polskich charakterów", reżyser tworzy na ekranie ciekawe postaci, z krwi i kości, obdarzone różnorodnymi cechami. To powoduje, że nie pozostają obojętne widzowi. W rozmowie w 2014 roku Sylwester Chęciński podkreślił, że z wielu gatunków, najbliższy jest mu film psychologiczny.
- Mogę przejść od dramatu do komedii, ale wydaje mi się, że ważniejsza jest w tego typu sprawach psychologia; to wszystko, co w środku, to, czego nie mówimy wprost, a wynika z sytuacji, zachowania, ze słowa niedopowiedzianego - mówił.
Reżyser osiągnął mistrzostwo w przedstawieniu losów zwaśnionych rodów Kargula i Pawlaka, którzy po wojnie przenoszą się z Kresów Wschodnich na Ziemie Odzyskane. Trylogia Chęcińskiego stała się klasyczną pozycją w polskiej kinematografii, została obsypana wieloma nagrodami, aktorzy zaś grający głównych bohaterów - Władysław Hańcza i Wacław Kowalski stworzyli ponadczasowe kreacje.
- Hańcza nie miał tego dialektu, nie miał tych przyrządów. Miał swój wzrost, ruchy, dynamikę wewnętrzną... Ale Wacław Kowalski miał przewagę jak zaczął mówić dialektem, pięknie z zaśpiewem, sama prawda z tego płynęła, z wdziękiem, z muzyką... A Hańcza dukał, bo usiłował mu dorównać, ale nie był w tym za mocny - wspominał reżyser.
Sylwester Chęciński pracował jako asystent reżysera przy filmie "Spotkania" i jako II reżyser obrazów "Zimowy zmierzch", "Lotna" oraz "Powrót". Współpracował ze Stanisławem Lenartowiczem, Andrzejem Wajdą i Jerzym Passendorferem.
Jego debiutem reżyserskim był film "Historia żółtej ciżemki", nagrodzony Srebrnym Medalem na Międzynarodowym Festiwalu Filmów dla Dzieci i Młodzieży w Wenecji w 1962 roku.
Za całokształt twórczości, w 2014 roku Sylwester Chęciński otrzymał Nagrodę Specjalną "Platynowe Lwy" na Festiwalu Filmowym w Gdyni, a w 2017-tym - Polską Nagrodę Filmową "Orzeł" za osiągnięcia życia.
Reżyser został też uhonorowany Złotym Medalem "Zasłużony Kulturze Gloria Artis".
Zobacz także
2023-04-18, godz. 14:35
Ania Karwan w Radiu Szczecin
"Swobodnie" to drugi i bardzo ważny album w dyskografii Ani Karwan, a do tego aktualna "Płyta tygodnia" Radia Szczecin.
» więcej
2023-04-18, godz. 09:07
Zespół Pieśni i Tańca PUM poszukuje tancerzy
To najmłodszy taki zespół w regionie i choć działa prężnie, to poszukuje nowych członków.
» więcej
2023-04-15, godz. 14:01
Wspomnienie o Arkadiuszu Gacparskim. Minęła 10. rocznica śmierci artysty [WIDEO, ZDJĘCIA]
Karykatury i portrety Maryli Rodowicz, Artura Barcisia, Jana Borysewicza, Krzysztofa Cugowskiego, Gustawa Holoubka, Krzysztofa Krawczyka, Stanisława Soyki i wielu innych. W piątek w Książnicy Pomorskiej w Szczecinie, w 10. rocznicę śmierci…
» więcej
2023-04-15, godz. 10:45
Orkiestracje Piotra Mossa pieśni Carla Loewego i Emilie Mayer. Światowe prawykonanie w Filharmonii w Szczecinie [ZDJĘCIA]
Dwoje największych XIX wiecznych kompozytorów szczecińskich na jednej scenie w tym samym czasie. Utwory mistrza Carla Loewego (1796-1869) i jego niezwykle zdolnej uczennicy Emilie Mayer (1812-1883) zabrzmiały w piątek w Filharmonii im…
» więcej
2023-04-14, godz. 13:05
Czesław Niemen „Pamiętam ten dzień”. Premiera streamingowa dwupłytowego albumu
Po raz pierwszy w serwisach streamingowych pojawia się kilkadziesiąt nagrań Czesława Niemena z podwójnego album CD „Pamiętam ten dzień”. Wydawnictwo, które po premierze pokryło się platyną, Agencja Muzyczna Polskiego Radia wznawia…
» więcej
2023-04-14, godz. 12:40
Wystawa Arkadiusza Gacparskiego w 10. rocznicę śmierci artysty
Teatr i plastyka były w jego twórczości nierozłączne. Zafascynowany kabaretem współpracował z krakowską Piwnicą pod Baranami. W Szczecinie współtworzył m.in. festiwal "Dymny żongler dwusturęki" i słynne "Dymnalia" poświęcone…
» więcej
2023-04-12, godz. 15:10
Zbrodnia katyńska na specjalnej ekspozycji w kołobrzeskim Muzeum Oręża Polskiego [WIDEO, ZDJĘCIA]
Nową ekspozycję poświęconą zbrodni katyńskiej opracowało Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu. Wystawa jest już dostępna dla zwiedzających.
» więcej
2023-04-07, godz. 12:00
Dziś mija 20. rocznica śmierci profesora Jana Szyrockiego. Wspomnienie o chórmistrzu
Do Szczecina przyjechał w 1951 roku. Tu założył Chóry: Chłopięcy „Słowiki”, słynny Akademicki Politechniki Szczecińskiej, „Collegium Maiorum” i Dziewczęcy Zespół Wokalny „Berżeretki”. Rozsławił nasze miasto na całym…
» więcej
2023-04-06, godz. 15:10
„Non Omnis Moriar”. Modlitwa za Mistrza Jana Szyrockiego [WIDEO, ZDJĘCIA]
Monumentalne Requiem d-moll KV 626 Wolfganga Amadeusza Mozarta zabrzmiało w Wielką Środę w Bazylice Archikatedralnej pw. św. Jakuba w Szczecinie. Dzieło wypełniło mszę celebrowaną przez księdza Zbigniewa Woźniaka - rektora Arcybiskupiego…
» więcej
2023-04-05, godz. 10:07
„Nie wszystek umrę”. Modlitwa za profesora Szyrockiego
Założyciel Chórów: Chłopięcego „Słowiki”, Akademickiego Politechniki Szczecińskiej, „Collegium Maiorum” i Dziewczęcego Zespołu Wokalnego „Berżeretki”.
» więcej