Machina Czasu
Radio SzczecinRadio Szczecin » Machina Czasu » Kalendarium historyczne
Maria Konopnicka. Fot. Leopold Bude / Polona.pl
Maria Konopnicka. Fot. Leopold Bude / Polona.pl
180 lat temu, 23 maja 1842 roku, urodziła się Maria Konopnicka, wybitna poetka, pisarka i publicystka tworząca na przełomie XIX i XX wieku, działaczka na rzecz polepszenia losu osób biednych i wykluczonych. Doceniając literacki dorobek Marii Konopnickiej oraz jej wkład w działalność patriotyczną Sejm ustanowił rok 2022 Rokiem Marii Konopnickiej. W uchwale napisano, że Konopnicka była "jedną z najwybitniejszych pisarek w historii literatury polskiej".
Znaczną część dorobku literackiego Konopnickiej stanowią zbiory opowiadań i nowel, wśród których najbardziej znane są: "Mendel Gdański", "Nasza szkapa" i "Miłosierdzie gminy". Do dziś są popularne i wznawiane jej utwory dla dzieci: "O krasnoludkach i o sierotce Marysi", "Stefek Burczymucha", "O Janku Wędrowniczku" czy "Na jagody". Pisarka zajmowała się też reportażem, krytyką i eseistyką literacką.
W 1908 roku w miesięczniku "Przodownica" Konopnicka opublikowała "Rotę". Utwór ten, obok "Mazurka Dąbrowskiego", był po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku brany pod uwagę przy wyborze hymnu narodowego.
Poetka zmarła 8 października 1910 roku we Lwowie. Została pochowana w Panteonie Wielkich Lwowian na Cmentarzu Łyczakowskim. W XX wieku na cześć pisarki, decyzją Międzynarodowej Unii Astronomicznej, jeden z kraterów na Wenus został nazwany "Konopnicka".
A życie prywatne, uczuciowe? Publicysta i biografista, Krzysztof Tomasik pisał: "...bardzo konsekwentnie z życiorysu Konopnickiej wymazywano postać Marii Dulębianki. Z młodszą o 19 lat malarką i działaczką feministyczną poetka związała się po rozstaniu z mężem i spędziła ponad dwadzieścia lat. Razem podróżowały, żyły, bywały na rodzinnych uroczystościach. Wspólnie zamieszkały także w dworku w Żarnowcu, który Konopnicka otrzymała w 1903 roku jako dar od polskiego społeczeństwa z okazji 25-lecia twórczości.

Po śmierci Konopnickiej jej córki nie pozwoliły, by Dulębianka wciąż mieszkała w Żarnowcu. Z kolei malarkę po śmierci, zgodnie z wolą jej partnerki, początkowo pochowano w grobie poetki na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie. Z czasem to połączenie dwóch kobiet zaczęło razić, więc w 1927 roku ciało Dulębianki przeniesiono na Cmentarz Orląt."
 

Zobacz także

2024-03-04, godz. 00:13 3 marca 1934 roku urodził się Jacek Kuroń "Zamiast palić komitety zakładajcie własne." 90 lat temu, 3 marca 1934 roku urodził się Jacek Kuroń - polityk, historyk, publicysta, do końca lat 80… » więcej 2022-10-05, godz. 13:34 5 października 1523 - Zmarł Bogusław X, nazywany Wielkim, książę szczeciński, słupski i wołogojski, który zjednoczył całe Pomorze Zachodnie i założył stałą rezydencję… » więcej 2022-10-05, godz. 13:20 2 października 1538 - Urodził się Karol Boromeusz, święty, włoski kardynał, arcybiskup Mediolanu, reformator duszpasterstwa parafialnego, założyciel pierwszego seminarium… » więcej 2022-09-27, godz. 13:18 25 września 1493 - Krzysztof Kolumb podjął drugą wyprawę przez Ocean Atlantycki. Podczas rocznej podróży odkrył takie wyspy jak Dominika, Gwadelupa i Portoryko. Dotarł… » więcej 2022-04-13, godz. 00:16 17 kwietnia 1521 - Marcin Luter, po otrzymaniu listu żelaznego, przybył na obrady sejmu Rzeszy w Wormacji, gdzie został wezwany w celu odwołania swej nauki. 1794 - Insurekcja… » więcej 2022-04-12, godz. 19:24 10 kwietnia 1710 - W Wielkiej Brytanii uchwalono pierwszą na świecie ustawę o prawie autorskim. 1849 - Amerykanin Walter Hunt opatentował agrafkę. 1912 - RMS „Titanic”… » więcej 2022-01-24, godz. 12:47 23 stycznia 1571 - Thomas Gresham założył w Londynie giełdę królewską - Royal Exchange. Była wzorowana na podobnej instytucji w Antwerpii i została oficjalnie otwarta… » więcej 2022-01-07, godz. 21:46 9 stycznia 1431 - Przed sądem biskupim w Rouen rozpoczął się proces Joanny D’Arc, późniejszej francuskiej bohaterki narodowej, świętej Kościoła katolickiego… » więcej 2022-01-04, godz. 16:42 2 stycznia 1635 - Kardynał Armand-Jean du Plessis de Richelieu powołał do życia towarzystwo naukowe pod nazwą Akademia Francuska, której zadaniem było stworzenie… » więcej 2021-11-21, godz. 23:17 21 listopada 1344 - Położono kamień węgielny pod budowę katedry świętego Wita w Pradze na wzgórzu zamkowym Hradczany. Budowę części wschodniej, wraz z elewacją… » więcej
12345