O początkach polskiej floty po odzyskaniu przez Polskę niepodległości oraz w okresie Dwudziestolecia Międzywojennego.

Nawiasem mówiąc tytuł audycji odwołuje się do zbioru tekstów Stefana Żeromskiego, których wspólnym elementem jest temat Pomorza, i diabła Smętka, znanego z legend kaszubskich i mazurskich. Książka jest uznawana za literacki argument za dostępem Polski do morza i polskością germanizowanego Pomorza. Z tego też powodu książka była ostro atakowana przez niemiecką krytykę i być może miała wpływ na decyzję Komitetu Noblowskiego, który przyznał nagrodę Nobla mniej kontrowersyjnemu Władysławowi Reymontow

LEKTORZY: Mikołaj Müller i Marek Koszur
ROZMÓWCY: Stanisław Wojciechowski (polityk i działacz spółdzielczy,, w latach 1922–1926 drugi prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, w lutym 1920 roku reprezentował rząd podczas uroczystości Zaślubin Polski z morzem w Pucku), Ludwik Hermel, Urban Krzyżanowski, Władysław Milewski (oficer marynarki handlowej i inżynier budowy okrętów) i Kazimierz Ortwajn.
REALIZATOR: Zygmunt Kempiński

Data emisji: 6 lutego 1980 roku