Machina Czasu
Radio SzczecinRadio Szczecin » Machina Czasu » Kalendarium historyczne
  • 1574 - zmarł Giorgio Vasari, włoski artysta i historiograf sztuki. Specjalizował się w malowaniu fresków o tematyce historycznej i alegorycznej, a w swoich dziełach portretowych i obrazach sztalugowych wyraźnie zdradzał inspiracje sztuką Michała Anioła Buonarrotiego. Największym dziełem Vasariego jest jednak monumentalna, kilkutomowa praca „Żywoty najsławniejszych malarzy, rzeźbiarzy i architektów” (1550).
  • 1831 - zmarł wielki książę Konstanty, wódz armii Królestwa Kongresowego. Wielki książę Konstanty Pawłowicz (1779–1831), brat carów Aleksandra I i Mikołaja I, uczestniczył w wojnach z Francją, a następnie został wodzem armii polskiej i faktycznym wielkorządcą Królestwa. Znany był z braku szacunku dla konstytucji i oficerów wojska, a także ze szczególnej wrogości wobec ruchów niepodległościowych. W rezultacie musiał uchodzić z Warszawy po tym, jak w czasie słynnej nocy listopadowej w 1830 r. zorganizowano nieudany zamach na jego życie. Konstanty nie odzyskał już potem zaufania władz w Petersburgu, a niecały rok później, 27 czerwca 1831 r., zmarł w niejasnych okolicznościach.
  • 1905 - początek powstania na pancerniku Potiomkin. 27 czerwca 1905 r. doszło do masowego buntu załogi na pancerniku rosyjskiej floty czarnomorskiej Potiomkin. Bunt był spowodowany nieludzkim traktowaniem marynarzy przez oficerów. Wydarzenia te były traktowane jako pierwsza rewolucja na pokładzie carskiego okrętu wojennego. Po latach Sergiusz Eisenstein nakręcił o tych wydarzeniach słynny film fabularny „Pancernik Potiomkin” (1925), który na stałe wszedł do kanonu światowej kinematografii.
  • 1941 - urodził się Krzysztof Kieślowski, reżyser filmowy i telewizyjny. Po ukończeniu szkoły filmowej w Łodzi zajmował się realizacją filmów dokumentalnych („Robotnicy 71”, „Życiorys”, „Dworzec”). Od 1973 r. reżyserował również filmy fabularne, poruszające problematykę filozoficzną i etyczną w kontekście realiów społeczno-politycznych. Kieślowski współtworzył w ten sposób nurt kina „moralnego niepokoju”. Już wczesne jego filmy, takie jak „Blizna” (1976), „Amator” (1979) czy „Przypadek” (1980), zyskiwały bardzo pochlebne recenzje i zbierały nagrody na polskich i europejskich festiwalach filmowych. Od 1984 r. Kieślowski tworzył scenariusze wspólnie z Krzysztofem Piesiewiczem, m.in. do słynnego cyklu „Dekalog” (1988–89), zawierającego telewizyjne wersje „Krótkiego filmu o miłości” i „Krótkiego filmu o zabijaniu” (1988), nagradzanych na festiwalach w Cannes i w Wenecji. Równie znany stał się tryptyk filmowy Kieślowskiego „Trzy kolory” („Niebieski”, „Biały” i „Czerwony”) z lat 1993–1994. Okazał się on ostatnim dokonaniem filmowym tego twórcy, który zmarł na zawał serca w 1996 r.
  • 1952 - urodził się Bogusław Linda. Po ukończeniu PWST w Krakowie zadebiutował w 1975 r. na deskach teatralnych, a rok później na dużym ekranie. W 1981 r. wystąpił jednocześnie w kilku głośnych filmach, w większości zatrzymanych przez cenzurę, m.in. w „Człowieku z żelaza” Andrzeja Wajdy, „Kobiecie samotnej” Agnieszki Holland i „Przypadku” Krzysztofa Kieślowskiego. Później grał też u innych wybitnych reżyserów polskich, m.in. u Janusza Zaorskiego („Matka Królów”, 1982), Filipa Bajona („Magnat”, 1986) i ponownie u Wajdy („Danton”, 1982; „Pan Tadeusz”, 1999). Z czasem coraz częściej pokazywał się w filmach sensacyjnych, takich jak „Zabij mnie glino” (1987), „Kroll” (1991), „Psy” (1992) czy „Sara” (1997), przez co stał się gwiazdorem kina akcji, specjalistą od ról twardych mężczyzn. Nadal jednak występuje w filmach niekomercyjnych („Jańcio Wodnik", 1993; „Zabić Sekala”, 1998), zajmuje się także reżyserią („Seszele”, 1989; „Sezon na leszcza”, 2000).
  • 1978 - lot kosmiczny Mirosława Hermaszewskiego. 27 czerwca 1978 r. odbył się lot statku Sojuz 30 z polskim oficerem Mirosławem Hermaszewskim na pokładzie. Dowódcą lotu, trwającego do 5 lipca, był Rosjanin Piotr Klimuk. Wydarzenie to było długo komentowane i akcentowane w materiałach propagandowych obydwu państw.
 

Zobacz także

2012-09-19, godz. 11:09 25 stycznia 1077 - Król Henryk IV ukorzył się przed papieżem Grzegorzem VII w Canossie. Pójść do Canossy - to znaczy być zmuszonym do ukorzenia się przed przeciwnikiem… » więcej 2012-09-19, godz. 11:09 18 stycznia 570- Urodził się Mahomet, twórca i prorok islamu. Pochodził z kupieckiej rodziny Kurajszytów i sam zajmował się handlem. W 610 roku doznał pierwszych… » więcej 2012-09-19, godz. 11:09 11 stycznia 1859 - Urodził się George Curzon, polityk brytyjski. Pojęcie linii Curzona pojawiało się w naszych dziejach wówczas, gdy politycy europejscy podejmowali… » więcej 2012-09-19, godz. 11:09 16 listopada 1913 - Marcel Proust opublikował utwór „W stronę Swanna”, pierwszy z serii siedmiu tomów składających się na cykl powieściowy „W poszukiwaniu straconego… » więcej 2012-09-19, godz. 11:09 9 listopada 1938 - W nocy z 9 na 10 listopada doszło do wielkiego pogromu Żydów w Niemczech i Austrii. Podczas akcji przeprowadzonej przez bojówki SA, SS i Hitlerjugend… » więcej 2012-09-19, godz. 11:09 2 listopada 1755 - Urodziła się Maria Antonina, królowa Francji, żona Ludwika XVI. W latach 1781–1786 wywierała ogromny wpływ na politykę swojego kraju. Ze względu… » więcej 2012-09-19, godz. 11:09 21 września 490 p.n.e. - Bitwa pod Maratonem. 21 września 490 r. p.n.e. w okolicach Maratonu, miejscowości położonej w Attyce, Ateńczycy pod wodzą Miltiadesa, wspierani… » więcej 2012-09-19, godz. 11:09 14 września 1927 - Zmarła Isadora Duncan, tancerka amerykańska. Była żoną rosyjskiego poety Siergieja Jesienina. Wykonywała tzw. taniec wyzwolony, interpretując trudną… » więcej 2012-09-19, godz. 11:09 6 kwietnia 1199 - Zmarł król Ryszard Lwie Serce. Postać angielskiego króla jest tematem wielu rycerskich legend i opowieści. Ryszard pochodził z dynastii Plantagenetów… » więcej 2012-09-19, godz. 11:09 30 marca 1505 - Początek sejmu radomskiego, który uchwalił konstytucję „nihil novi”. Tak nazywano potocznie akt prawny, który zakazywał królowi wydawania ustaw… » więcej
23456