Machina Czasu
Radio SzczecinRadio Szczecin » Machina Czasu » Kalendarium historyczne
Maria Konopnicka. Fot. Leopold Bude / Polona.pl
Maria Konopnicka. Fot. Leopold Bude / Polona.pl
180 lat temu, 23 maja 1842 roku, urodziła się Maria Konopnicka, wybitna poetka, pisarka i publicystka tworząca na przełomie XIX i XX wieku, działaczka na rzecz polepszenia losu osób biednych i wykluczonych. Doceniając literacki dorobek Marii Konopnickiej oraz jej wkład w działalność patriotyczną Sejm ustanowił rok 2022 Rokiem Marii Konopnickiej. W uchwale napisano, że Konopnicka była "jedną z najwybitniejszych pisarek w historii literatury polskiej".
Znaczną część dorobku literackiego Konopnickiej stanowią zbiory opowiadań i nowel, wśród których najbardziej znane są: "Mendel Gdański", "Nasza szkapa" i "Miłosierdzie gminy". Do dziś są popularne i wznawiane jej utwory dla dzieci: "O krasnoludkach i o sierotce Marysi", "Stefek Burczymucha", "O Janku Wędrowniczku" czy "Na jagody". Pisarka zajmowała się też reportażem, krytyką i eseistyką literacką.
W 1908 roku w miesięczniku "Przodownica" Konopnicka opublikowała "Rotę". Utwór ten, obok "Mazurka Dąbrowskiego", był po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku brany pod uwagę przy wyborze hymnu narodowego.
Poetka zmarła 8 października 1910 roku we Lwowie. Została pochowana w Panteonie Wielkich Lwowian na Cmentarzu Łyczakowskim. W XX wieku na cześć pisarki, decyzją Międzynarodowej Unii Astronomicznej, jeden z kraterów na Wenus został nazwany "Konopnicka".
A życie prywatne, uczuciowe? Publicysta i biografista, Krzysztof Tomasik pisał: "...bardzo konsekwentnie z życiorysu Konopnickiej wymazywano postać Marii Dulębianki. Z młodszą o 19 lat malarką i działaczką feministyczną poetka związała się po rozstaniu z mężem i spędziła ponad dwadzieścia lat. Razem podróżowały, żyły, bywały na rodzinnych uroczystościach. Wspólnie zamieszkały także w dworku w Żarnowcu, który Konopnicka otrzymała w 1903 roku jako dar od polskiego społeczeństwa z okazji 25-lecia twórczości.

Po śmierci Konopnickiej jej córki nie pozwoliły, by Dulębianka wciąż mieszkała w Żarnowcu. Z kolei malarkę po śmierci, zgodnie z wolą jej partnerki, początkowo pochowano w grobie poetki na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie. Z czasem to połączenie dwóch kobiet zaczęło razić, więc w 1927 roku ciało Dulębianki przeniesiono na Cmentarz Orląt."
 

Zobacz także

2012-09-19, godz. 11:09 23 marca 1603 - Zmarła Elżbieta I Tudor, królowa Anglii. Zjednoczyła społeczeństwo rozbite dotychczas konfliktami religijnymi, zakwestionowała hiszpańską hegemonię… » więcej 2012-09-19, godz. 11:09 16 marca 37 - Zmarł cesarz Tyberiusz. Należał do grona szczególnie bezwzględnych, ale i skutecznych władców starożytnego Rzymu. W 4 r. n.e. został adoptowany… » więcej 2012-09-19, godz. 11:09 9 marca 1454 - Urodził się Amerigo Vespucci, włoski podróżnik i odkrywca. Był włoskim żeglarzem i podróżnikiem w służbie hiszpańskiej i portugalskiej. W… » więcej 2012-09-19, godz. 11:09 2 marca 1864 - Uwłaszczenie chłopów w Królestwie Polskim. Sprawa uwłaszczenia chłopów była jednym z najważniejszych problemów gospodarczych w Europie pierwszej… » więcej 2012-09-19, godz. 11:09 23 lutego 1685 - Urodził się Georg Friedrich Händel, kompozytor niemiecki. Specjalizował się w pisaniu muzyki chóralnej, kameralnej, orkiestrowej, znany jest przede… » więcej 2012-09-19, godz. 11:09 16 lutego 1840 - Zmarł Samuel Bogumił Linde, językoznawca. Paradoks dziejów sprawił, że szczególnie zasłużeni dla utrwalenia tradycji i języka polskiego byli… » więcej 2012-09-19, godz. 11:09 9 lutego 1881 - Zmarł Fiodor Dostojewski, jeden z najwybitniejszych pisarzy rosyjskich reprezentujących nowatorski wówczas nurt psychologiczny. Skazany na śmierć… » więcej 2012-09-19, godz. 11:09 2 lutego 1494 - Urodziła się królowa Bona, energiczna i zdecydowana żona króla Zygmunta I Starego. Wychowanej we włoskim księstwie Bari, rządzonym przez Sforzów… » więcej 2012-09-19, godz. 11:09 26 stycznia 1788 - Statki wiozące skazańców z Anglii, dowodzone przez kapitana Arthura Philippa, dotarły do Sidney. On też został później pierwszym gubernatorem Nowej… » więcej 2012-09-19, godz. 11:09 19 stycznia 1348 - Ustanowienie Orderu Podwiązki, który jest najwyższym dworskim odznaczeniem w Anglii. Ustanowiony został przez króla Edwarda III w styczniu 1348 roku… » więcej
34567