"Więc jakieś życie świta przede mną! Dalej! Łapmy je, pędźmy za nim! Biegiem, biegiem."

W 1949 roku Tadeusz Łomnicki opuścił Kraków i wyjechał do Warszawy, gdzie został zaangażowany do kierowanego przez Erwina Axera Teatru Współczesnego, z którym był związany do 1974 roku.

Rok 1949 był pierwszym rokiem, w który komuniści wchodzili, mając już w pełni uporządkowaną sferę polityczną. Rozpędzała się machina ideologiczna. Dla kultury polskiej oznaczało to absolutne podporządkowanie interesom władzy. W sztuce zapanował socrealizm. Także w teatrze.

Jak Tadeusz Łomnicki i jego pokolenie dawali sobie radę z opresyjnością państwa? Czy wchodzili w sojusze czy pozostawali w kontrze? Zapraszam na 2 część opowieści Iwony Poczopko, krytyczki filmowej i teatralnej o Tadeuszu Łomnickim.

"Łomnicki gra szeroko, w niczym się nie krępuje, zmienia głos, używa wielu sposobów przekształcania sylwetki, wypełnia scenę i chowa się po kątach, ryczy na cały teatr i szepcze ledwo dosłyszalnie. A jednocześnie jego rola nie jest żadnym popisem, tylko bezlitosnym studiowaniem klęski człowieka, który przez zazdrość zaczął robić świństwa."

To fragment zamieszczonej w "Literaturze" recenzji Jana Kłossowicza sztuki "Amadeusz" Petera Shaffera w reżyserii Romana Polańskiego, wystawionej w 1981 roku w Teatrze na Woli, w której Tadeusz Łomnicki grał Salieriego. Ale w gruncie rzeczy to mógłby być w ogóle opis jego aktorstwa. Wielkiego, wybitnego, dla niektórych genialnego.

"Dlaczego amerykańska armia sprowadzała wielbłądy z Tunezji? Co robił szach Iranu w Arizonie? Jak wizerunek Matki Boskiej Częstochowskiej znalazł się wśród artefaktów voodoo?
Kiedy i dlaczego Indianie Nawaho udawali Apaczów? I wreszcie – czy Dziki Zachód nadal ma w sobie pierwotną iskrę?"

Odpowiedzi na te pytania... nie znajdziecie w "Machinie czasu". Szukajcie ich w książce Beaty Strawy "Po Dzikim Zachodzie - podróże w czasie i przestrzeni". Na te i na wiele innych. Autorka jest dziennikarką i podróżniczką. Tysiące przemierzonych kilometrów po Ameryce Północnej zaowocowały opowieściami o Dzikim Zachodzie - znanym i takim, o którym niewielu z nas słyszało. Ta książka jest punktem wyjścia do radiowej podróży w czasie i przestrzeni.

Spotkanie z Beatą Strawą i jej amerykańską mozaiką - składającą się z miejsc, wydarzeń, ludzi; spraw wielkich i detali; opowieści prawdziwych i legend; o teraźniejszości i przeszłości - w "Machinie czasu".

Dlaczego Akrotiri na wyspie Santoryn zostało pogrzebane pod grubą warstwą popiołu? Czy Krzysztof Kolumb urodził się w Grecji? Jaka jest historia najstarszego laptopa świata? Co wspólnego ma ouzo z miłością lesbijską? Dlaczego największymi niszczycielami sztuki byli jej… miłośnicy? Co to znaczy "siga, siga"? Które miejsce jest wymarzone dla kawoszy? Gdzie wynaleziono sernik?

Znany kawofil, sernikofil, a przede wszystkim grekofil, Jarosław Molenda wydał niedawno książkę "Pod słońcem Hellady. Dwadzieścia najciekawszych, choć nie zawsze oczywistych greckich destynacji". To wędrówka po greckich miastach, miasteczkach, wioskach i bezdrożach, po wyspach i po stałym lądzie; miejscach nieoczywistych i znanych. Ale nawet te ostatnie ukazane są tu inaczej niż w innych książkach czy przewodnikach.

Dziś w „Machinie czasu” – podróż po Grecji, po teraźniejszości i przeszłości, wspólnie z Jarosławem Molendą - filologiem klasycznym, publicystą, podróżnikiem, pisarzem, autorem książek popularyzujących historię.