Machina Czasu
Radio SzczecinRadio Szczecin » Machina Czasu » Wydarzenia » OBECNI NIEOBECNYM. Rocznica 'nocy kryształ…
godz. 17.00 Muzyka: utwór "Alwinu Malkenu" autorstwa Maxa Janowskiego w wykonaniu Mimi Sheffer.

godz. 17.10 wystąpienie Bodo Andreé ze Szwecji, naocznego świadka palenia szczecińskiej synagogi podczas "nocy kryształowej" 9/10 listopada 1938 r.
(gość ze Sztokholmu urodził się w roku 1930 w Stettinie. Jest synem Klary ("Sary") z d. Flachs, wiary mojżeszowej, córki właściciela sklepu tekstylnego oraz również urodzonego w Stettinie Willi'ego Andreé, inspektora celnego oraz urzędnika szczecińskiego magistratu. Rodzina mieszkała w Stettinie-Bredow (Drzetowo), potem w Pommerensdorf (Pomorzany). Jego dziadek, Josef Flachs był jednym z deportowanych 13 lutego 1940 roku do Lublina 1107 Żydów pomorskich. Tam, w okupowanej Polsce, w tzw. Dystrykcie Lubelskim Generalnego Gubernatorstwa został zamordowany. Rodzina podlegała wszystkim szykanom, stosowanym wobec wykluczonych ze "wspólnoty narodowej" na mocy tzw. ustaw norymberskich 1935 r. Wiosną 1945 r. z powodu żydowskiego pochodzenia matki nie dopuszczono ich do transportu ewakuacyjnego ludności cywilnej. Matka z dziećmi zdołała uciec korzystając z chaosu spowodowanego zbliżającym się frontem wschodnim, w marcu 1945 r. jednym z ostatnich pociągów do Lubeki)

godz. 17.20 projekcja na ekranie i z głośników m.in. dokumentalnych zdjęć szczecińskiej synagogi, nazistowskiego Stettina, policyjnych kenkart szczecińskich Żydów z ich fotografiami (ze zbiorów Archiwum Państwowego w Szczecinie) oraz współczesnych zdjęć materialnych śladów obecności Żydów w niemieckim Stettinie na tle żydowskiej muzyki synagogalnej (w wykonaniu Mimi Sheffer, izraelskiej sopranistki, kantorki Żydowskiej Gminy Wyznaniowej w Berlinie. Utwór "Ani Ma'amin" autorstwa Yehudy-Leib Millera, Azriela Davida Fastaga i Israela Altera wyrażający żydowską nadzieję pomimo prześladowań. Śpiewana m.in. w Getcie warszawskim oraz w obozach śmierci w czasie Zagłady).
Autor: Michał Majerski, reżyser filmowy, twórca filmów dokumentalnych.

17.30 zapalenie zniczy (uczniowie Liceum Ogólnokształcącego z Oddziałami Integracyjnymi w Szczecinie) pod tablicą upamiętniającą spaloną synagogę oraz złożenie kwiatów i wieńców przez przedstawicieli Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów w Szczecinie, Żydowskiej Gminy Wyznaniowej w Szczecinie oraz uczestniczących w uroczystości Polaków i Niemców (Muzyka: "Kiddush" Kurta Weilla).

Minuta ciszy

Ok. godz. 17.35 - zakończenie uroczystości przy ul. Dworcowej.

Organizatorzy:
DK "Słowianin"
Książnica Pomorska
Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Żydów w Szczecinie
Stowarzyszenie Gmin Polskich Euroregionu Pomerania
Deutsch-Polnisches Kulturforum Odermündung

(Tekst - Andrzej Kotula)