Czym jest trening motoryczny?
Trening motoryczny to indywidualnie dobrany zestaw ćwiczeń mający na celu zwiększenie cech motorycznych organizmu. Należą do nich: szybkość, siła, gibkość, zwinność, skoczność, koordynacja oraz stabilność. Każda z nich ma znaczenie nie tylko dla skuteczności i wyników w uprawianej dziedzinie sportu, lecz także w codziennym życiu. Dlatego trening motoryczny zalecany jest sportowcom czy amatorom różnych dyscyplin, lecz także osobom chorym, u których dolegliwości odbijają się na zdolnościach motorycznych, pacjentom po urazach, a nawet dzieciom czy osobom starszym.
Jaki jest cel treningu motorycznego?
Celem treningu motorycznego jest poprawa określonych cech motorycznych. Dobór odpowiednich ćwiczeń przeprowadzany jest na podstawie wywiadu, a także obserwacji. Inny trening potrzebny będzie nie tylko osobie poddawanej rehabilitacji i sportowcowi. Różnice widoczne są również ze względu na inne cechy i potrzeby. Znaczenie ma między innymi typ urazu i związanych z nim dolegliwości, rodzaj uprawianej przez pacjenta dyscypliny czy nawet budowa ciała i ogólny stan zdrowia. Dlatego przed rozpoczęciem treningu motorycznego konieczne będzie wykonanie określonych testów, dzięki którym specjalista będzie mógł odpowiednio przygotować dla nas zestaw ćwiczeń.
Co ma wpływ na zdolności motoryczne?
Na zdolności motoryczne danej osoby wpływa bardzo wiele czynników. Jednym z ważniejszych jest stan zdrowia. Zupełnie inne będą cechy pacjenta z niektórymi schorzeniami, np. reumatycznymi lub neurologicznymi, inne osoby po urazach, a inne w przypadku osoby w pełni zdrowej. Ważne są również pewne predyspozycje i możliwości fizyczne. Na rozwój zdolności motorycznych wpływać będą również nasze wybory, takie jak dieta, nałogi czy ogólna aktywność fizyczna, w tym nie tylko uprawiany sport, lecz także codzienny, naturalny ruch. Wszystko to rzutuje również na masę ciała, która także nie pozostaje bez wpływu np. na wytrzymałość czy szybkość. Do czynników wpływających na zdolności motoryczne należy też typ budowy ciała. Nie można również zapominać o znaczeniu psychiki, w tym naszego ogólnego nastawienia i wpływu rozmaitych czynników zewnętrznych.
Na czym polegają testy cech motorycznych?
Testy cech motorycznych mogą wyglądać nieco inaczej w zależności od potrzeb danej osoby. Najbardziej podstawowe obejmują np. badanie zakresu ruchu w stawie oraz poprawność wykonywania najprostszych ćwiczeń. Takie testy można przeprowadzić np. przed rozpoczęciem fizjoterapii pacjenta z urazem. W przypadku sportowców zaleca się raczej badania wykonywane pod kątem konkretnej, uprawianej przez nich dyscypliny. Dla bardziej zaawansowanej oceny warto wykonać precyzyjne pomiary, np. z użyciem specjalnej platformy czy dynamometru. Badania z użyciem specjalistycznego sprzętu pozwolą na dokładniejsze ustalenie m.in. siły poszczególnych mięśni. Należy pamiętać, że trening motoryczny ma na celu znalezienie słabszych punktów i mniej rozwiniętych cech, aby umożliwić odpowiednią pracę nad nimi. Rozwijanie i tak już silnych cech prowadzi przede wszystkim do kompensacji słabości, zamiast poprawy tych obszarów.
Przykładowe ćwiczenia treningu motorycznego
Jako że trening motoryczny opracowywany jest indywidualnie dla każdej osoby, ćwiczenia mogą znacznie różnić się między sobą. Do często stosowanych elementów treningu motorycznego należą m.in. skoki na skakance (poprawiają koordynację ruchową oraz kondycję), deska przodem lub bokiem (wzmacnia stabilność), rzut piłką lekarską (poprawia m.in. wytrzymałość) czy bieg wahadłowy (wpływa na szybkość wielokierunkową).