Zadaniem Straży Granicznej jest ochrona nienaruszalności granicy państwowej, organizowanie i dokonywanie kontroli ruchu granicznego, przeciwdziałanie nielegalnej migracji i zwalczanie przestępczości o charakterze transgranicznym.

Łączna długość granicy państwowej, to ponad 3,5 tysiąca kilometrów. O jej bezpieczeństwo dba blisko 14,5 tysiąca funkcjonariuszy Straży Granicznej, w tym prawie jedną trzecią stanowią kobiety. W wykonywaniu ustawowych zadań funkcjonariuszy wspiera około 3,5 tys. pracowników cywilnych.

Trzeba pamiętać, że wschodnia granica Polski, to również zewnętrzna granica Unii Europejskiej. Tylko w 2019 roku funkcjonariusze odprawili 54,5 miliona podróżnych, a niemal 100 tysięcy cudzoziemców otrzymało odmowę wjazdu do naszego kraju. Zabezpieczono też towar pochodzący z przestępstw o wartości 265 milionów złotych.

Straż Graniczna codziennie pracuje na 70 przejściach granicznych: drogowych, kolejowych, morskich czy lotniczych. Funkcjonariusze dysponują między innymi łodziami patrolowymi, śmigłowcami, poduszkowcami i skuterami śnieżnymi. Mają też około 40 schengenbusów - samochodów do kontroli mobilnej, wyposażonych w specjalistyczne urządzenia. Korzystają z pomocy ponad 260 psów różnych specjalności oraz około 10 koni.

Straż Graniczna, mimo że jest formacją typu policyjnego, nosi umundurowanie wojskowe i używa stopni służbowych odpowiadających stopniom wojskowym.

Obowiązki Straży Granicznej określa ustawa z dnia z 12 października 1990 roku.