Przywódcy 27 krajów mają rozmawiać o tym, jakie projekty powinny być priorytetowe dla Unii i skąd wziąć na to pieniądze. Na obiad zaproszony został sekretarz generalny NATO Mark Rutte, a na kolację premier Wielkiej Brytanii Keir Starmer.

Przewodniczący Rady Europejskiej, który zwołał szczyt podkreślił, że to pierwsze takie spotkanie poświęcone wyłącznie obronności. Antonio Costa był specjalnym gościem podcastu Szczyt Europy.

"Motto polskiej prezydencji brzmi „Bezpieczeństwo, Europo!”, a jednym z elementów tego bezpieczeństwa jest obrona. Od 2014 roku poszczególne państwa członkowskie znacznie zwiększyły inwestycje w obronność, zwłaszcza po napaści Rosji na Ukrainę. Ale musimy zrobić więcej, działać lepiej i szybciej" - dodał Costa.

Najpierw potrzebna będzie lista priorytetowych projektów. Polska na przykład domaga się dofinansowania Tarczy Wschód, wzmacniającej obronę wschodniej granicy. Szef Rady zasugerował, że część inwestycji w obronność należałoby finansować na poziomie europejskim, a nie krajowym.

"Kiedy Polacy inwestują w ochronę swojej granicy, nie chodzi tylko o ich granicę, to jest nasza granica zewnętrzna, to jest nasza wspólna granica. Ogromny wysiłek, jaki podejmuje Polska, inwestując 4,7 procent swojego PKB w obronę, nie służy tylko obronie Polski, ale także obronie nas wszystkich. I wtedy zasadne jest postawienie pytania, czy ciężar pewnych inwestycji nie powinien być rozłożony na 27 państw członkowskich" - podkreślał Costa.

Wśród priorytetowych projektów realizowanych wspólnie w Unii przewodniczący Rady wymienił też obronę powietrzną i przeciwpancerną. Skąd wziąć na to pieniądze? W Brukseli można usłyszeć o różnych pomysłach. Są tacy, którzy uważają, że połączenie kilku pomysłów byłoby jednym z rozwiązań - pieniądze z unijnego budżetu, plus jakiś fundusz, plus pieniądze z Europejskiego Banku Inwestycyjnego. Mówi się też o możliwości zaciągnięcia długu na wzór funduszu odbudowy po pandemii, ale sprzeciwiają się temu Niemcy i Holandia.

Edycja tekstu: Joanna Chajdas