90 lat temu, 21 maja 1930 roku, urodził się Sylwester Chęciński, scenarzysta i reżyser filmowy, twórca kultowej trylogii, na którą złożyły się komedie: "Sami swoi", "Nie ma mocnych" i "Kochaj albo rzuć".
Jest także autorem głośnych filmów "Wielki Szu", "Rozmowy kontrolowane" oraz serialu "Droga".
Sylwester Chęciński reżyserował spektakle Teatru Telewizji, między innymi "Racja głodowa" i "Żelazna konstrukcja", nakręcił dramat obyczajowy "Agnieszka 46" oraz telewizyjny film fabularny "Przybyli ułani" z cyklu "Święta polskie",
Nazywany "malarzem polskich charakterów", reżyser tworzy na ekranie ciekawe postaci, z krwi i kości, obdarzone różnorodnymi cechami. To powoduje, że nie pozostają obojętne widzowi. W rozmowie w 2014 roku Sylwester Chęciński podkreślił, że z wielu gatunków, najbliższy jest mu film psychologiczny.
- Mogę przejść od dramatu do komedii, ale wydaje mi się, że ważniejsza jest w tego typu sprawach psychologia; to wszystko, co w środku, to, czego nie mówimy wprost, a wynika z sytuacji, zachowania, ze słowa niedopowiedzianego - mówił.
Reżyser osiągnął mistrzostwo w przedstawieniu losów zwaśnionych rodów Kargula i Pawlaka, którzy po wojnie przenoszą się z Kresów Wschodnich na Ziemie Odzyskane. Trylogia Chęcińskiego stała się klasyczną pozycją w polskiej kinematografii, została obsypana wieloma nagrodami, aktorzy zaś grający głównych bohaterów - Władysław Hańcza i Wacław Kowalski stworzyli ponadczasowe kreacje.
- Hańcza nie miał tego dialektu, nie miał tych przyrządów. Miał swój wzrost, ruchy, dynamikę wewnętrzną... Ale Wacław Kowalski miał przewagę jak zaczął mówić dialektem, pięknie z zaśpiewem, sama prawda z tego płynęła, z wdziękiem, z muzyką... A Hańcza dukał, bo usiłował mu dorównać, ale nie był w tym za mocny - wspominał reżyser.
Sylwester Chęciński pracował jako asystent reżysera przy filmie "Spotkania" i jako II reżyser obrazów "Zimowy zmierzch", "Lotna" oraz "Powrót". Współpracował ze Stanisławem Lenartowiczem, Andrzejem Wajdą i Jerzym Passendorferem.
Jego debiutem reżyserskim był film "Historia żółtej ciżemki", nagrodzony Srebrnym Medalem na Międzynarodowym Festiwalu Filmów dla Dzieci i Młodzieży w Wenecji w 1962 roku.
Za całokształt twórczości, w 2014 roku Sylwester Chęciński otrzymał Nagrodę Specjalną "Platynowe Lwy" na Festiwalu Filmowym w Gdyni, a w 2017-tym - Polską Nagrodę Filmową "Orzeł" za osiągnięcia życia.
Reżyser został też uhonorowany Złotym Medalem "Zasłużony Kulturze Gloria Artis".
Sylwester Chęciński reżyserował spektakle Teatru Telewizji, między innymi "Racja głodowa" i "Żelazna konstrukcja", nakręcił dramat obyczajowy "Agnieszka 46" oraz telewizyjny film fabularny "Przybyli ułani" z cyklu "Święta polskie",
Nazywany "malarzem polskich charakterów", reżyser tworzy na ekranie ciekawe postaci, z krwi i kości, obdarzone różnorodnymi cechami. To powoduje, że nie pozostają obojętne widzowi. W rozmowie w 2014 roku Sylwester Chęciński podkreślił, że z wielu gatunków, najbliższy jest mu film psychologiczny.
- Mogę przejść od dramatu do komedii, ale wydaje mi się, że ważniejsza jest w tego typu sprawach psychologia; to wszystko, co w środku, to, czego nie mówimy wprost, a wynika z sytuacji, zachowania, ze słowa niedopowiedzianego - mówił.
Reżyser osiągnął mistrzostwo w przedstawieniu losów zwaśnionych rodów Kargula i Pawlaka, którzy po wojnie przenoszą się z Kresów Wschodnich na Ziemie Odzyskane. Trylogia Chęcińskiego stała się klasyczną pozycją w polskiej kinematografii, została obsypana wieloma nagrodami, aktorzy zaś grający głównych bohaterów - Władysław Hańcza i Wacław Kowalski stworzyli ponadczasowe kreacje.
- Hańcza nie miał tego dialektu, nie miał tych przyrządów. Miał swój wzrost, ruchy, dynamikę wewnętrzną... Ale Wacław Kowalski miał przewagę jak zaczął mówić dialektem, pięknie z zaśpiewem, sama prawda z tego płynęła, z wdziękiem, z muzyką... A Hańcza dukał, bo usiłował mu dorównać, ale nie był w tym za mocny - wspominał reżyser.
Sylwester Chęciński pracował jako asystent reżysera przy filmie "Spotkania" i jako II reżyser obrazów "Zimowy zmierzch", "Lotna" oraz "Powrót". Współpracował ze Stanisławem Lenartowiczem, Andrzejem Wajdą i Jerzym Passendorferem.
Jego debiutem reżyserskim był film "Historia żółtej ciżemki", nagrodzony Srebrnym Medalem na Międzynarodowym Festiwalu Filmów dla Dzieci i Młodzieży w Wenecji w 1962 roku.
Za całokształt twórczości, w 2014 roku Sylwester Chęciński otrzymał Nagrodę Specjalną "Platynowe Lwy" na Festiwalu Filmowym w Gdyni, a w 2017-tym - Polską Nagrodę Filmową "Orzeł" za osiągnięcia życia.
Reżyser został też uhonorowany Złotym Medalem "Zasłużony Kulturze Gloria Artis".
Zobacz także
2019-10-15, godz. 12:35
Laureatki Bookera o swoim wyróżnieniu
Margaret Atwood mówi o "zaskoczeniu" i "skrępowaniu", Bernardine Evaristo ma nadzieję, że to początek szerszego trendu w literaturze. Laureatki tegorocznej nagrody Bookera - najważniejszego wyróżnienia literackiego na Wyspach - skomentowały…
» więcej
2019-10-12, godz. 13:08
Piotr Moss świętuje złoty jubileusz twórczy w Szczecinie
Piotr Moss, kawaler francuskiego Orderu Sztuki i Literatury „Chevalier dans l’ordre des Arts et des Lettres” świętował w Szczecinie jubileusz 50-lecia pracy twórczej i 70-lecia urodzin.
» więcej
2019-10-12, godz. 11:54
Kraków uczci przyznanie literackiej nagrody Nobla Oldze Tokarczuk
Władze Krakowa w oryginalny sposób uczczą przyznanie literackiej nagrody Nobla Oldze Tokarczuk. W nowohuckich Kujawach powstanie las o nazwie "Prawiek", którego nazwa bezpośrednio nawiązuje do jednej z książek pisarki - "Prawiek i…
» więcej
2019-10-12, godz. 08:33
Galeria Kapitańska w Szczecinie ma 10 lat [ZDJĘCIA]
Miejsce wystawiennicze powstało w pełnych uroku, zmodernizowanych pomieszczeniach piwnicznych w budynku przy ulicy Kapitańskiej w Szczecinie.
» więcej
2019-10-12, godz. 07:14
"Urna. 75 lat od spalenia Biblioteki Narodowej"
Biblioteka Narodowa zaprasza na prezentację "Urna. 75 lat od spalenia Biblioteki Narodowej", która odbędzie się w sobotę w Pałacu Rzeczypospolitej przy placu Krasińskich 3/5 w godzinach 11-19. Wstęp na wydarzenie jest wolny.
» więcej
2019-10-11, godz. 16:20
Szwedzkie komentarze wokół literackich Nobli
Literackie Nagrody Nobla dla Olgi Tokarczuk oraz Petera Handke są w Szwecji szeroko komentowane i budzą wśród części publicystów również kontrowersje. Pod adresem Szwedzkiej Akademii kierowane są bowiem zarzuty, że jej wybory miały…
» więcej
2019-10-11, godz. 11:52
Festiwal Światła w Berlinie
Light of Freedom - Światło wolności to hasło 16. edycji Festival of Lights, czyli Festiwalu Światła w Berlinie, który w tym roku zbiega się z obchodami 30. rocznicy upadku muru i zjednoczenia Niemiec.
» więcej
2019-10-11, godz. 06:57
Rozpoczyna się 35. Międzynarodowy Warszawski Festiwal Filmowy
W tym roku wielbiciele światowego kina będą mogli obejrzeć 180 filmów z 63 krajów, w tym: 111 pełnometrażowych oraz 69 dokumentów i filmów krótkometrażowych.
» więcej
2019-10-11, godz. 06:47
Nobel 2018 i 2019 - literatura. Uhonorowana Olga Tokarczuk
Literacka Nagroda Nobla za 2018 dla Olgi Tokarczuk. Jedna z najbardziej poczytnych polskich pisarek została nagrodzona za "narracyjną wyobraźnię, która w połączeniu z encyklopedyczną pasją reprezentuje przekraczanie granic jako formę…
» więcej
2019-10-09, godz. 19:52
Szczecin koncertowo uczcił Dzień Seniora [ZDJĘCIA]
Z okazji Dnia Seniora w Filharmonii w Szczecinie zagrali zespół Jackpot i Halina Frąckowiak.
» więcej