Trochę Kultury
Radio SzczecinRadio Szczecin » Trochę Kultury » Rozmowy o książkach
Konrad Wojtyła, fot. [Andrzej Kutys]
Konrad Wojtyła, fot. [Andrzej Kutys]
W warszawskim wydawnictwie Convivo Anny Matysiak ukazała się książka Konrada Wojtyły "Pod czerwień. 111 wierszy". To autorski wybór 100 wierszy z wszystkich dotychczasowych tomów poety poszerzony o 11 premierowych wierszy. Wśród nich znaleźć można m.in. teksty z debiutanckiego arkusza wydanego w 2000 roku oraz te pomieszczone w tomie "może boże" (2010 Instytut Mikołowski), wyróżnionym Lubuskim Wawrzynem Literackim czy "Znaku za pytaniem" (2017, WBPiCAK), za który Wojtyła otrzymał Nagrodę Otoczaka. Wierszy tytułowy – podobnie jak 10 zupełnie nowych utworów – zapowiada jednocześnie nową książkę szczecińskiego poety "Scherzofrenia".


Posłuchaj rozmowy Agaty Rokickiej
Prof. Zbigniew Mikołejko w posłowiu do Pod czerwieni definiuje Wojtyłę jako autora na wskroś metafizycznego, niewolnego od grozy i „męstwa bycia” (określenie Paula Tillicha), metodycznie wręcz zmagającego się z kalectwem oraz szorstkością świata, z jego niedostatkiem czy brakiem, na który autor nie wyraża zupełnie zgody. Jednocześnie zwraca uwagę na odniesienia do tradycji awangardowych, w tym również – a może przede wszystkim – na prywatną, intymną rewolucję w języku: "doznajemy wyszukanej językowej ekwilibrystyki, a wręcz nawet szaleństwa metafor, konsekwentnie niesfornych i drastycznie wierzgających przeciw sobie albo ironicznie kwestionujących się wzajem. Ale ta językowa wywrotowość praktykowana jest przez poetę – to zgoła paradoksalne – z zadziwiającą i żelazną wręcz dyscypliną, bez żadnej pokusy rozkiełznania".
Zdaniem Mikołejki to właśnie "z gruzów języka" osuwających się w religijną pustkę Wojtyła buduje z żelazną konsekwencją swoje wiersze: "I to coś znaczy, jakieś wyrodzenie czy też wydziedziczenie. Ale wydziedziczenie nieostateczne przecież – coś zostało z gruzów języka, coś kołacze się w ruinach i głowie, coś majaczy w głębi tych przygodnych egzystencjalnych konstruktów. To oczywiście zatem język żywy, wciąż żywy. To choćby język „podsłuchańców”. „Podsłuchańce” te, inaczej niż u Wisławy Szymborskiej, nie skupiają się u Wojtyły na spuentowanej zręcznie anegdocie „wprost z życia”, lecz – lekcja Białoszewskiego została tu wysłuchana starannie i z ogromnym wynalazczym pożytkiem – na karkołomnych paradoksach mowy, na łamańcach i harcach mowy już potrzaskanej, krnąbrnej, zawsze wiodącej na jakieś manowce, w jakieś miazmaty mowy i wewnętrznego pejzażu, coś jednak w sumie – i mimo wszystko – objawiającej. Tak, tak – objawiającej".
Joanna Oparek dodaje zaś, że "Pod czerwień" to współczesna opowieść o długiej podróży (a bez dłużyzn) do domu poezji, gdzie mieszkają miłość, śmierć i pamięć o miłości i śmierci. Czasem słychać w nim śmiech, który jest „diagnozą rzeczy wspólnych”. Zmieniając konwencję tej notki chciałabym jeszcze dodać, że wiersze Konrada Wojtyły rozbierają nas „haftka po haftce”. Słowa wbijają się w słowa, wcinają się w myśli. Po to, żeby przenicować rzeczywistość. Żeby dobrać się do tego, co metafizyczne.
 

Zobacz także

2022-06-05, godz. 14:23 Matt Morgan - "Stan Krytyczny" [ROZMOWA] Stan krytyczny występuje w momencie, gdy co najmniej jeden z najważniejszych narządów przestaje funkcjonować poprawnie. Rocznie na oddziały intensywnej terapii… » więcej 2022-05-28, godz. 20:01 Piotr Michałowski debiutuje jako prozaik. Zbiór opowiadań "Światy równoległe" [ROZMOWA] W szczecińskim wydawnictwie Forma ukazał się kolejna książka Piotra Michałowskiego - poety, eseisty, literaturoznawcy, krytyka literackiego i teatralnego… » więcej 2022-05-29, godz. 14:28 "Witajcie w Rosji" - wznowienie głośnej książki Dmitrija Glukhovsky'ego [POSŁUCHAJ] "Witajcie w Rosji" to próba opowiedzenia o państwie Putina głosem nowego pokolenia. Dmitrij Glukhovsky, znany jako autor "Metra 2033", miesza fikcję z rzeczywistością… » więcej 2022-05-29, godz. 14:35 Zofia Rudnicka - "Gerard Wilk. Tancerz" [ROZMOWA] Gerard Wilk to jeden z najwybitniejszych i najbardziej rozpoznawalnych polskich tancerzy. Miał wszystko: urodę, charyzmę, talent, uznanie i popularność. Przez… » więcej 2022-05-22, godz. 18:24 "Kulisy mikrofonu i ekranu. Historia pewnego wieżowca" [ROZMOWA] Najnowsza historia szczecińskiego dziennikarstwa radiowo-telewizyjnego została opisana we właśnie wydanych dwóch tomach Wydawnictwa "Pomorze". Tom pierwszy… » więcej 2022-05-15, godz. 21:43 Zbigniew Mikołejko - "Teraz i zawsze" [ROZMOWA] Na rynku wydawniczym ukazał się czwarty tom poetycki Zbigniewa Mikołejki - wybitnego filozofa i historyka religii, eseisty, pedagoga i poety. Książkę zatytułowaną… » więcej 2022-05-08, godz. 19:36 Premiera książki o liryce Heleny Raszki [POSŁUCHAJ] Instytut Literatury i Nowych Mediów Uniwersytetu Szczecińskiego oraz Wydawnictwo Naukowe US zaprosili do Domu Kultury 13 Muz na promocję książki "Niepospolite… » więcej 2022-05-08, godz. 19:57 "Jasny gwint" - najnowsza książka Marcina Szczygielskiego [POSŁUCHAJ] "Jasny gwint" najnowsza książka Marcina Szczygielskiego to już ostatni tom przygód Mai - dziewczynki, która dość długo nie wiedziała, że jest czarownicą… » więcej 2022-05-01, godz. 14:28 Magdalena Idem - "Manekin w peniuarze. Moda w II RP" [ROZMOWA] "Manekin w peniuarze. Moda w II RP" to pełna ciekawostek wyprawa w czasy międzywojnia. Magdalena Idem niezwykle skrupulatnie dokumentuje to skąd czerpano pomysły… » więcej 2022-04-24, godz. 20:07 Jakub Małecki spotkał się ze szczecińskimi czytelnikami [POSŁUCHAJ] Na spotkaniach z nim często brakuje miejsc. Prawa do ekranizacji jego ostatniej książki ("Święto ognia") sprzedano jeszcze zanim opowieść ukazała się… » więcej
678910