Trochę Kultury
Radio SzczecinRadio Szczecin » Trochę Kultury » Rozmowy o książkach
fot. [Instytut Mikołowski im. Rafała Wojaczka]
fot. [Instytut Mikołowski im. Rafała Wojaczka]
W 2018 roku nakładem Instytutu Mikołowskiego w serii Wunderkamera ukazał się "Bierny wampir", niedawno swoją premierę miała książka "Kleptoobiekt śpi i inne prozy" – zestaw pisanych po rumuńsku opowiadań Gherasima Luki z lat 40. XX wieku w tłumaczeniu Jakuba Kornhausera. Jak zapewni wydawca, "dzieje się tu wszystko, co lubimy w surrealizmie: marzenie senne wkracza na jawę, podmiot rozpada się na kawałki, a język dryfuje na falach swobodnych skojarzeń. Luca funduje nam możliwość asystowania w budowie nowego świata i człowieka nieedypalnego, który, by doświadczyć prawdziwej wolności, musi umrzeć i narodzić się ponownie (jak w Martwej śmierci), a żeby kochać, musi proklamować miłość napędzaną czystym pragnieniem (jak w Wynalazcy miłości czy Kocham cię). Czarny humor, który przenika te - wyznaczające ważny punkt odniesienia dla losów rumuńskiej awangardy - opowiadania tylko wzmaga uczucie niepokoju i dezorientacji. Charakterystyczne powtórzenia, przywodzące na myśl mistyczne inkantacje, powołują do życia mediumiczne „kleptoobiekty” o zachwianej tożsamości. Swoje drapieżne zamiary zdradzają meble i sztućce, oleiste traktory, okrągłe konie i szklane łydki samobójstwa, prowokując u narratora objawy manii prześladowczej. Surrealistyczna „konwulsyjność gestów” nie opuszcza go na krok, stając się jedynym pewnikiem w świecie to nieprzyjaznym, rządzonym magicznymi, nieludzkimi siłami, to przychylnym, wspierającym podstawowe żądze podmiotu – o posiadaniu idealnej kochanki i spójnej, godnej zaufania tożsamości, o rewaloryzacji więzi i instytucji społecznych, o przekroczeniu rygorów alienacji. Fantazmaty osadzone zostają w empirycznej bazie, peregrynacje zakamarkami „dzikich, dziewiczych i szalonych krain” (Gumowa kawa) zestawione są z obrazem codziennej przechadzki, zaś rozważaniom abstrakcyjnym towarzyszą materialne odpowiedniki: oto konkretnym symbolem jaźni (głowy, czaszki, mózgu) oraz rzeczywistości (świata, kuli ziemskiej) staje się pomarańcza – pomarańcza, obok której koniecznie musi znaleźć się zaostrzony nóż".

Z Jakubem Kornhauserem rozmawia Konrad Wojtyła
Posłuchaj rozmowy
 

Zobacz także

2021-11-19, godz. 20:39 "Coraz trudniej we wszystkim", czyli "Przedświty" Orła [ROZMOWA] Na rynku wydawniczym ukazała się ósma książka w dorobku Pawła Orła zatytułowana Przedświty. Jak pisze Jerzy Franczak, to "książka tak niepodobna do… » więcej 2021-11-21, godz. 15:01 Marek Boszko Rudnicki z nową książką "Vakho. Wilcze szczenię" [ROZMOWA] Marek Boszko Rudnicki właśnie wydał swoją najnowszą książkę "Vakho. Wilcze szczenię". Powieść ukazała się jednocześnie w Polsce i USA. To historia… » więcej 2021-11-07, godz. 13:18 "Druzgi" - czyli resztki po katastrofie wszelkich stabilnych miar [POSŁUCHAJ] Na rynku wydawniczym ukazała się najnowsza książka poetycka Macieja Meleckiego zatytułowana "Druzgi". Tom stanowi w swym zamyśle kontynuuje główne tematy… » więcej 2021-11-01, godz. 13:23 Wznowienia książek Artura Daniela Liskowackiego [ROZMOWA] Artur Daniel Liskowacki, dzięki współpracy z Wydawnictwem Forma, daje swoim czytelnikom trzy nowe/stare książki. Dwie z nich to stare wydania, ale na nowo… » więcej 2021-10-24, godz. 14:08 Marek Teler - "Upadły amant. Historia Igo Syma" [ROZMOWA] Igo Sym to przedwojenny filmowy amant, który Marlenę Dietrich nauczył grać na muzycznej pile, z Hanką Ordonówną występował m.in. w słynnym filmie "Szpieg… » więcej 2021-10-17, godz. 15:39 "Oto sztuka polskiego plakatu" [ROZMOWA] Eryk Lipiński, Henryk Tomaszewski, Jan Lenica, Jan Młodożeniec czy Franciszek Starowieyski - nazwiska polskich artystów plastyków są na świecie tak samo… » więcej 2021-10-10, godz. 22:20 Anna Mieszczanek - "Dzień bez Teleranka" [ROZMOWA] Przez wiele lat, w czasach PRL-u niedzielny program telewizyjny kojarzył się z sygnałem programu dla dzieci i młodzieży. Piejący kogut, punktualnie o godzinie… » więcej 2021-10-02, godz. 21:30 Nieznośna ciężkość winy, czyli "Zapiski z nocnych dyżurów" Jacka Baczaka [ROZMOWA] W tym roku mija ćwierć wieku od pierwszego wydania "Zapisków z nocnych dyżurów" i 25 lat od przyznania Jackowi Baczakowi prestiżowej Nagrody im. Kościelskich… » więcej 2021-10-03, godz. 15:26 Maja Iwaszkiewicz - "Świnia na sądzie ostatecznym" [ROZMOWA] "O takim średniowieczu nikt jeszcze nie pisał" - to zdanie promujące książkę Mai Iwaszkiewicz "Świnia na sądzie ostatecznym". Rzeczywiście o średniowieczu… » więcej 2021-09-19, godz. 19:58 "1980. Jedno plemię" Agnieszki Kuchcińskiej-Kurcz [ROZMOWA] W ubiegłym roku z okazji 40-lecia Sierpnia '80 na placu Solidarności w Szczecinie stanęła wystawa zatytułowana "1980. Jedno plemię". Kuratorka Agnieszka… » więcej
910111213