Trochę Kultury
Radio SzczecinRadio Szczecin » Trochę Kultury » Rozmowy o książkach
fot. [Instytut Mikołowski im. Rafała Wojaczka]
fot. [Instytut Mikołowski im. Rafała Wojaczka]
W 2018 roku nakładem Instytutu Mikołowskiego w serii Wunderkamera ukazał się "Bierny wampir", niedawno swoją premierę miała książka "Kleptoobiekt śpi i inne prozy" – zestaw pisanych po rumuńsku opowiadań Gherasima Luki z lat 40. XX wieku w tłumaczeniu Jakuba Kornhausera. Jak zapewni wydawca, "dzieje się tu wszystko, co lubimy w surrealizmie: marzenie senne wkracza na jawę, podmiot rozpada się na kawałki, a język dryfuje na falach swobodnych skojarzeń. Luca funduje nam możliwość asystowania w budowie nowego świata i człowieka nieedypalnego, który, by doświadczyć prawdziwej wolności, musi umrzeć i narodzić się ponownie (jak w Martwej śmierci), a żeby kochać, musi proklamować miłość napędzaną czystym pragnieniem (jak w Wynalazcy miłości czy Kocham cię). Czarny humor, który przenika te - wyznaczające ważny punkt odniesienia dla losów rumuńskiej awangardy - opowiadania tylko wzmaga uczucie niepokoju i dezorientacji. Charakterystyczne powtórzenia, przywodzące na myśl mistyczne inkantacje, powołują do życia mediumiczne „kleptoobiekty” o zachwianej tożsamości. Swoje drapieżne zamiary zdradzają meble i sztućce, oleiste traktory, okrągłe konie i szklane łydki samobójstwa, prowokując u narratora objawy manii prześladowczej. Surrealistyczna „konwulsyjność gestów” nie opuszcza go na krok, stając się jedynym pewnikiem w świecie to nieprzyjaznym, rządzonym magicznymi, nieludzkimi siłami, to przychylnym, wspierającym podstawowe żądze podmiotu – o posiadaniu idealnej kochanki i spójnej, godnej zaufania tożsamości, o rewaloryzacji więzi i instytucji społecznych, o przekroczeniu rygorów alienacji. Fantazmaty osadzone zostają w empirycznej bazie, peregrynacje zakamarkami „dzikich, dziewiczych i szalonych krain” (Gumowa kawa) zestawione są z obrazem codziennej przechadzki, zaś rozważaniom abstrakcyjnym towarzyszą materialne odpowiedniki: oto konkretnym symbolem jaźni (głowy, czaszki, mózgu) oraz rzeczywistości (świata, kuli ziemskiej) staje się pomarańcza – pomarańcza, obok której koniecznie musi znaleźć się zaostrzony nóż".

Z Jakubem Kornhauserem rozmawia Konrad Wojtyła
Posłuchaj rozmowy
 

Zobacz także

2023-01-13, godz. 09:55 Nowy tom Bogdana Prejsa - "lękopisy dla kotanki" [ROZMOWA] "lękopisy dla kotanki" (wyd. Instytut Mikołowski im. Rafała Wojaczka, 2022) - taki tytuł nosi najnowszy tom wierszy Bogdana Prejsa. Jak pisze Leszek Szaruga… » więcej 2023-01-08, godz. 14:57 Maciej Zdziarski - "Na skrzydłach. O ludziach, ptakach i radości życia" [ROZMOWA] "Na skrzydłach..." to wyjątkowy zbiór piętnastu rozmów, w trakcie których polscy birdwatcherzy opowiadają o swojej niecodziennej pasji. Niektórzy zrywają… » więcej 2022-12-26, godz. 22:10 Cezary Harasimowicz - "Adam" [POSŁUCHAJ] "Mickiewicz nie jawi się tu wyłącznie jako geniusz, cudowne dziecko romantyzmu. Jest mężczyzną z krwi i kości - delikatnym i uduchowionym, ale też kochliwym… » więcej 2022-12-18, godz. 22:53 Iwony Poczopko - "Nie chcę żeby umarła" [POSŁUCHAJ] "Kontrowersyjna, okrutna, zabawna rzecz o chorowaniu i umieraniu. Temat posępny, ale tekst pogodny, czasami można się uśmiać do łez, bo wiadomo, że najlepsze… » więcej 2022-12-04, godz. 15:30 Marek Teler - "Amanci II Rzeczypospolitej" [ROZMOWA] Franciszek Brodniewicz, Aleksander Żabczyński, Adam Brodzisz, Zbigniew Rakowiecki, Witold Zacharewicz… To do nich wzdychały wielbicielki przedwojennego kina… » więcej 2022-11-27, godz. 20:28 "Gryf, młot i cyrkiel - Szczecin w polityce władz NRD 1970-1990" [POSŁUCHAJ] "Gryf, młot i cyrkiel - Szczecin w polityce władz NRD 1970-1990" to piąta publikacja z serii "Świat wobec Szczecina" wydawanej przez szczeciński oddział… » więcej 2022-11-20, godz. 14:51 Ałbena Grabowska - "Doktor Zosia. Uczniowie Hipokratesa" [POSŁUCHAJ] Przedwojenna i wojenna Warszawa, to tło, trzeciej i ostatniej już części cyklu powieściowego Ałbeny Grabowskiej "Uczniowie Hipokratesa". W powieści "Doktor… » więcej 2022-11-20, godz. 15:03 "Bizarny Szczecin" - zbiór nieoczywistych historii o mieście [POSŁUCHAJ] Spotkali się na "Studiach pisarskich" Uniwersytetu Szczecińskiego. Pochodzą z różnych środowisk, są w różnym wieku, wykonują różne zawody. Połączyła… » więcej 2022-11-20, godz. 14:57 Kazimierz Kyrcz Jr i "Punk Ogito" [ROZMOWA] Kazimierz Kyrcz Jr swój tom poezji "Punk Ogito" wydał w szczecińskim Wydawnictwie Forma w ubiegłym roku, ale spotkanie z pisarzem połączone z promocją tomu… » więcej 2022-11-06, godz. 23:00 85. rocznica śmierci Bolesława Leśmiana [ROZMOWA] 5 listopada 2022 roku przypadała 85. rocznica śmierci jednego z najwybitniejszych XX-wiecznych poetów Bolesława Leśmiana; minęło zarazem równo 110 lat… » więcej
45678