Wydarzenia aktualne

900 lat Chrztu Pomorza: Pomerania christiana. Stan oraz perspektywy badań nad życiem religijnym Pomorza Zachodnim w średniowieczu

Prof. Marcin Majewski (Uniwersytet Szczeciński) i dr Paweł Migdalski (Uniwersytet Szczeciński). Fot. Paweł Migdalski

W 2024 r. przypada 900. rocznica pierwszej z dwóch misji chrystianizacyjnych Pomorza, prowadzonych w latach 1124-1125 i 1128 przez św. Ottona z Bambergu. Jubileusz stał się okazją nie tylko do przypomnienia tego wyjątkowego wydarzenia – rozszerzenia wspólnoty chrześcijaństwa, a tym samym kręgu cywilizacyjnego, który stał się fundamentem dzisiejszej Europy.

Obchody tej ważnej rocznicy są okazją do podjęcia wzmożonych badań na ten temat oraz upowszechniania ich wyników w ramach szerokiej akcji edukacyjnej i medialnej. Naszym celem jest pogłębienie wiedzy w oparciu o interdyscyplinarne badania historyczne i archeologiczne, ale nie tylko, nad: misjami pomorskimi św. Ottona, rozwojem i umacnianiem wiary chrześcijańskiej na Pomorzu (diecezji pomorskiej – kamieńskiej) prowadzonych w szerokim kontekście studiów nad procesami chrystianizacyjnymi i ewangelizacyjnymi w średniowiecznej Europie oraz memorią o tym cywilizacyjnym przełomie, aż do czasów współczesnych.

Obchody Jubileuszu powinny stać się okazją do zintegrowania rozproszonych dotychczas działań realizowanych przez fachowców z różnych dyscyplin i ośrodków oraz okazją do podjęcia wspólnych zadań badawczych i edukacyjnych, a także nawiązania współpracy między instytucjami naukowymi, konserwatorskimi i kulturalnymi w Polsce i zagranicą. Wychodząc naprzeciw temu postulatowi chcielibyśmy zaprosić Państwa na interdyscyplinarną konferencję „Pomerania christiana. Stan oraz perspektywy badań nad powstaniem i rozwojem przestrzeni chrześcijańskiej na Pomorzu Zachodnim w średniowieczu”.

W studiu o stanie badań i konferencji rozmawiamy z prof. Marcinem Majewskim (Uniwersytet Szczeciński) i dr. Pawłem Migdalskim (Uniwersytet Szczeciński) rozmawia Małgorzata Frymus.

Posłuchaj rozmowy Małgorzaty Frymus z prof. Marcinem Majewskim (Uniwersytet Szczeciński) i doktorem Pawełem Migdalskim (Uniwersytet Szczeciński)

Cienie zapomnianych kultur po raz 16. w Kołbaczu [RELACJA]

Cienie zapomnianych kultur w Kołbaczu. Fot. Agata Rokicka [Radio Szczecin]

Już po raz 16. w Kołbaczu odbyła się impreza pod nazwą "Cienie zapomnianych kultur". Jak deklarują organizatorzy czyli Stowarzyszenie Spichlerz Sztuki: "Impreza ma na celu prezentowanie tematów kulturowych, etnograficznych i historycznych zacieranych przez czas, a wartych ocalenia i skonfrontowania ze współczesnością. Chcemy, by „Cienie zapomnianych kultur” były okazją do stawiana pytań o naszą kulturową pamięć i tożsamość."

Tegoroczna edycja rozpięta była między zamieszkiwaniem a wędrowaniem. W sobotni wieczór pocysterski kościół w Kołbaczu odwiedziła Agata Rokicka.

Posłuchaj relacji Agaty Rokickiej

Nagrody dla literatów - Nobel Literacki dla Koreanki Han Kang i Nike dla Urszuli Kozioł

Fot. Małgorzata Frymus

Nagroda Nobla w dziedzinie literatury została przyznana południowokoreańskiej pisarce Han Kang. Wyróżniono ją za "intensywną poetycką prozę, która konfrontuje się z historycznymi traumami i ujawnia kruchość ludzkiego życia".

Han Kang rozpoczęła karierę w 1993 roku, publikując wiersze w magazynie "Literatura i społeczeństwo". Jej debiut prozatorski miał miejsce w 1995 roku wraz z publikacją zbioru opowiadań "Miłość z Yeosu", a wkrótce potem ukazały się kolejne dzieła prozatorskie. Wśród nich wyróżnia się powieść z 2002 roku "Twoje zimne ręce".

Międzynarodowy przełom w twórczości autorki nastąpił wraz z publikacją powieści z 2007 roku "Wegetarianka", w Polsce ukazała ona w 2015 roku. Książka, napisana w trzech częściach, przedstawia konsekwencje decyzji głównej bohaterki Yeong-hye o odmowie spożywania mięsa. Jej decyzja spotyka się z całkowicie odmiennymi reakcjami, a zachowanie jest odrzucane zarówno przez męża, jak i autorytarnego ojca. Ostatecznie Yeong-hye trafia do kliniki psychiatrycznej, popada w stan przypominający psychozę.

Wydana w 2010 roku książka "Wiatr wieje, idź" pisarki to duża i złożona powieść o przyjaźni i sztuce, w której silnie obecne są żal i pragnienie przemiany.

Fizyczna empatia Han Kang wobec ekstremalnych historii życia zostaje wzmocniona przez metaforyczny styl. "Greek Lessons" - "Lekcje greki" z 2011 roku to portret niezwykłej relacji między dwojgiem wrażliwych osób. Młoda kobieta, która po serii traumatycznych doświadczeń straciła zdolność mówienia, nawiązuje więź z nauczycielem greki, który sam traci wzrok. Z ich wad rozwija się krucha miłość. Książka to piękna medytacja nad utratą, intymnością i ostatecznymi warunkami języka.

W 2016 ukazuje się "The White Book" - w polskim tłumaczeniu z 2017 roku zatytułowana "Biała elegia", w której ponownie dominuje poetycki styl Han Kang. Książka to elegia poświęcona osobie, która mogła być starszą siostrą narratora, ale zmarła kilka godzin po narodzinach. W serii krótkich notatek, wszystkie dotyczące białych przedmiotów - kolor żałoby w Azji - autorka buduje strukturę utworu. To sprawia, że jest ona bardziej "świecką książką modlitewną" niż powieścią, jak również została opisana.

Innym znaczącym dziełem jest książka "„Nie żegnamy się" z 2021 roku, która w obrazie bólu jest powiązana z "Białą elegią". Akcja toczy się w cieniu masakry, która miała miejsce pod koniec lat 40. na południowokoreańskiej wyspie Jeju, gdzie tysiące ludzi, w tym dzieci i starcy, zostali zastrzeleni pod zarzutem kolaboracji. Książka opisuje wspólny proces żałoby narratorki i jej przyjaciółki Inseon, które, długo po wydarzeniu, noszą ze sobą traumę związaną z katastrofą, która dotknęła ich bliskich.

W twórczości Han Kang konfrontuje się z historycznymi traumami oraz niewidzialnymi zestawami zasad, a w każdej ze swoich prac ujawnia kruchość ludzkiego życia. Charakteryzuje ją unikalna świadomość powiązań między ciałem i duszą, żywymi i martwymi, a jej poetycki i eksperymentalny styl sprawił, że stała się innowatorką w prozie współczesnej.

Poetka Urszula Kozioł otrzymała Nagrodę Literacką Nike 2024. To jedno z najważniejszych wyróżnień literackich w Polsce. Kapituła doceniła jej tom poezji „Raptularz”. Zawiera on utwory, które są kontynuacją poetyckich poszukiwań wybitnej poetki. Ton lamentu i skargi, tak bardzo obecny w poprzednich tomach, tutaj przechodzi w refleksyjny, dojrzały humanizm, podziw i szacunek dla wszystkiego co kruche, wymagające uwagi i opieki. Ludzi, zwierząt, roślin.

93-letnia laureatka otrzymała prestiżową statuetkę zaprojektowaną przez Gustawa Zemłę oraz nagrodę pieniężną w wysokości 100 tysięcy złotych.

Podczas gali w Bibliotece Uniwersyteckiej w Warszawie wręczona została także Nike Czytelników. Otrzymał ją Michał Witkowski za książkę "Wiara. Autobiografia", w której autor wspomina pierwszych piętnaście lat swojego życia. To nie tylko zwykłe wspomnienia - to pełna humoru, ironii i nostalgii podróż do czasów PRL-u i wczesnych lat 90., widziana oczami dorastającego chłopca, który z czasem stanie się uznanym pisarzem.

Wyróżnienie, którego organizatorem jest Fundacja Nagrody Literackiej Nike, a współorganizatorem Wyborcza, zostało przyznane po raz 28.

W konkursie wybierana jest najlepsza książka poprzedniego roku, a brać udział mogą wszystkie gatunki literackie - od poezji poprzez dramat po reportaż. Wśród laureatów poprzednich edycji znaleźli się m.in. Czesław Miłosz, Olga Tokarczuk, Mariusz Szczygieł, Marcin Wicha, Andrzej Stasiuk czy Dorota Masłowska.

Relacja Katarzyny Ingram

Ralacja Doroty Piotrowskiej.

Rozmowy o książkach

"Bursztynowa" - Leszek Herman

Okładka książki Leszka Hermana "Bursztynowa"

na zdjęciu Leszek Herman, fot. Joanna Skonieczna

"Pogodny na tropie" [Rozmowa]

Londyn, Gryfice i Koserow - to przede wszystkim tam toczy się akcja najnowszej powieści Leszka Hermana "Bursztynowa". To kolejna książka autora, która rozgrywa się w dwóch planach czasowych i dotyka procesów o czary.
Herman kolejny raz opisuje perypetie grupy przyjaciół, których poznaliśmy na kartach jego wcześniejszych powieści. W najnowszej książce sporo jest podróży po Pomorzu Zachodnim. Autor zabiera nas na wyspę Uznam i do wielu starych pomorskich zamków.

O nowej książce z Leszkiem Hermanem rozmawiała Joanna Skonieczna. Premiera "Bursztynowej" już w przyszłym tygodniu. Autor spotka się z czytelnikami m.in w szczecińskiej Kanie, w najbliższy piątek (11 października).

Jednocześnie Leszek Herman pisze dla Radia Szczecin słuchowisko "Pogodny na tropie" - komedię kryminalną w odcinkach, a efektów tej pracy można słuchać przez najbliższe dwa tygodnie - w środy po godzinie 11.

Posłuchaj rozmowy Joanny Skoniecznej.

Relacje teatralne

"Nie twoja kolej, kochanie" w Teatrze Małym [POSŁUCHAJ]

Fot. materaiły promocyjne teatru

Teatr Mały w Szczecinie czyli scena kameralna Teatru Współczesnego zaprosił w miniony piątek (20 września) na prapremierę micro musicalu. To pełen anegdot spektakl, w którym publiczność rozpozna całe spektrum emocji, jakie towarzyszą podróżującemu przez polskie wertepy, rozjazdy i torowiska.

I choć to historia dwójki kochanków, którzy pragną się spotkać w rocznicę swojego poznania, to sztuka zatytułowana "Nie twoja kolej, kochanie" jest opowieścią o wykluczeniu komunikacyjnym.

Teatr Mały odwiedziła Małgorzata Frymus.

Posłuchaj relacji Małgorzaty Frymus

Galeria gwiazd

Anna Cieślak - aktorka i działaczka społeczna

Ukończyła Państwową Wyższą Szkołę Teatralną im. Ludwika Solskiego w Krakowie w 2004 roku, a już rok później została wyróżniona nagrodą za Najlepszy Debiut Aktorski przez Jury Festiwalu Polskiego Filmu Fabularnego w Gdyni za "Masz na imię Justine". Za ten sam obraz na Festiwalu Filmowym w Mons w Belgii, otrzymała nagrodę za Najlepszą Rolę Kobiecą. Ta kreacja zaważyła nie tylko na jej karierze, ale i życiu.

Aktorka Anna Cieślak walczy o prawa ciężko doświadczonych kobiet, działając w Fundacji La Strada. Zapewne właśnie dlatego tak koncertowo zagrała w kolejnej odsłonie serialu "Szadź" żonę seryjnego mordercy, w którego rolę wcielał się Maciej Sztur.

Pochodzi ze Szczecina i tęskni za jego przestrzenią.

Posłuchaj rozmowy Katarzyny Wolnik-Sayny