W 1999 roku wielu polskich domach wzdychano z zachwytu za sprawą strzelaniny Mortyr. Niestety produkcja legendarnego rodzimego studia Mirage Interactive zmusiła też niektórych do zakupu lepszego komputera. W końcu nie każdy posiadał Pentium II z 64 MB pamięci RAM.

Alternatywna rzeczywistość roku 2093 to świat, gdzie rządzi hitlerowska Rzesza, która wygrała II wojnę światową. Było to możliwe dzięki wehikułowi czasu i sprowadzeniu potężnego artefaktu z odległej przyszłości. Ma on jednak zgubne skutki dla klimatu naszej planety.

Działać postanawia wojskowy naukowiec gen. Jürgen Mortyr, który wysyła swojego syna Sebastiana w przeszłość, by zniszczył konstrukcję wehikułu. Losy rzucają młodzieńca także do roku 2093, gdzie musi pozbyć się wspomnianego artefaktu.

Mortyr zawierał blisko 30 poziomów oraz kilka stworzonych na potrzeby rozgrywek sieciowych. Gra była oceniana dość nisko, ale gracze byli odmiennego zdania. Sukces produkcji był tak duży, że seria doczekała się aż 4 części.

W roku 1984 salony gier, a później także inne sprzęty, opanował chodzony beat 'em up Kung-Fu Master. Gra w Japonii ukazała się pod tytułem Spartan X i nawiązywała do filmu z Jackie Chanem "Interes na kółkach".

Gracz kontroluje mistrza kung-fu Tomasza, który rusza na ratunek swojej dziewczynie Sylwii, uwięzionej przez tajemniczego mistrza zbrodni - Mr. X. By ją uwolnić musi przejść pięć pięter wypełnionej przeciwnikami i pułapkami Świątyni Diabła.

Rozgrywka polegała na przemieszczaniu się w jednym kierunku i pokonywaniu nadciągających wrogów. Używając kilku ciosów bohater napotyka coraz bardziej wymagających przeciwników i zwierzęta.

Malownicza górska trasa, szalone prędkości, super bryki, policyjne pościgi... - jeżeli myślicie, że takie atrakcje zarezerwowano dla współczesnych graczy, to - oczywiście - grubo się mylicie. Bo w 1987 roku na rynku zadebiutowała pierwsza odsłona słynnej, acz obecnie nieco podupadłej, serii Test Drive.

W grze studia Accolade można było wybrać spośród takich potworów szos, jak Ferrari Testarossa, Lotus Esprit Turbo, Porsche 911 Turbo, Lamborghini Countach oraz Chevrolet Corvette C4. Jak we współczesnych "samochodówkach", akcję obserwowaliśmy z perspektywy wnętrza auta. Zresztą, kokpity różniły się wyglądem, a nawet widać było dźwignię zmiany biegów.

Tyle, że był to rok 1987... Chociaż wtedy grę okrzyknięto "symulatorem", to zapomnijcie o jakiejś "fizyce auta" - sterowanie jest oczywiście zręcznościowe. A "grafika" za szybą... Cóż, jak na lata 80-te było "szałowo", tak teraz wygląda to jak jeden wielki piksel. Co ciekawe, już wtedy po Test Drive znać było różnice generacji sprzętu: wydane na PC-towego DOSa czy Atari ST i Commodore 64 jednak najlepiej prezentowało się rok później w wersji na Amigę.

Seria Test Drive liczy obecnie kilkanaście pozycji, nie tak wcale dawno, w 2006 roku graczom spodobało się Test Drive Unlimited gdzie jeździliśmy po dużej, otwartej mapie, ale popularnych następców brak.

W roku 1980 Namco wypuściło automat z grą wyścigowo-zręcznościową Rally-X, która była jedną z pierwszych importowanych poza terytorium Japonii.

Zadaniem gracza było zebranie porozrzucanych w labiryncie flag, unikając przy tym przeszkód i pojazdów wroga. Trudnością była ilość paliwa, która zmniejszała się wraz z postępem etapu.

Ciekawostka jest fakt, że rok później ukazała się kontynuacja - New Rally-X, która była dużo łatwiejsza. Została też wyprodukowana w większej liczbie egzemplarzy i w Japonii stała się dużo popularniejsza niż oryginał.

Wzorem dla wielu kolejnych strategii czasu rzeczywistego była wydana w 1995 roku gra Command & Conquer. Czerpała garściami z innej gry Westwood Studios - Dune II, ale wprowadziła też wiele nowości, które stały się standardem dla gatunku RTS.

Gra przedstawiała wojnę pomiędzy dwiema frakcjami GDI i NOD, a gracz już na samym początku gry musiał opowiedzieć się za którąś ze stron. Miało to wpływ nie tylko na scenariusz, ale i dostępne budynki oraz jednostki.

Command & Conquer to klasyczny RTS, z budowaniem bazy, pozyskiwaniem surowców, budowaniem jednostek i atakowaniem wroga. Duże wrażenie robiła nie tylko oprawa graficzna, ale także scenki przerywnikowe z żywymi aktorami.

Gra okazała się olbrzymim sukcesem. W dniu premiery w samej Wielkiej Brytanii sprzedało się 100 tysięcy kopii, a na całym świecie w ponad 3 milionach egzemplarzy. Command & Conquer można było zagrać na komputerach PC, pierwszym PlayStation czy konsolach SEGA Saturn i Nintendo 64. Ale był to tylko skromy początek, dla istniejącej wiele lat serii.

Lata 90. to rozkwit i wielka popularność strzelanin z widoku pierwszej osoby. Jednym z najważniejszych przedstawicieli tego gatunku, obok takich klasyków jak Wolfenstein 3D i Doom, został Duke Nukem 3D, stworzony w 1996 roku przez studio 3D Realms.

Akcja trzeciej części serii toczy się w XXI-wiecznym Los Angeles, które przeżyło najazd obcych. W sumie scenariusz ma małe znaczenie, bo gracze zachwycili się przede wszystkim mocno zniszczalnym środowiskiem, dużym wyborem broni i świetnym multiplayerem.

Gra wywołała spore kontrowersje z powodu elementów erotycznych, przemocy i niecenzuralnego języka. W odpowiedzi na krytykę i możliwość zablokowania dystrybucji, w niektórych krajach Duke Nukem 3D został wydany w ocenzurowanej wersji.

W roku 1993 salony gier na całym świecie zapełniły się fanami koszykówki. Właśnie wtedy na automatach zadebiutowała gra NBA Jam, która na lata zdefiniowała pojecie arcade w produkcjach sportowych.

Recepta na sukces okazała się dość prosta. Studio Midway wykupiło licencję od zawodowej ligi NBA, zaproponowało rozgrywkę dwóch na dwóch i dodało kosmiczne wręcz zagrania. Digitalizowani zawodnicy pokroju Shaquille'a O'Neala, Shawna Kempa, Reggiego Millera czy Scottie Pippena, to był dopiero przedsmak.

NBA Jam to przede wszystkim bezpardonowa walka, specjalne zagrania, oraz koszykarze skaczący na wysokość kilku metrów i z olbrzymim impetem widowiskowo wkładający piłkę do kosza. To właśnie nie wykonywalne w rzeczywistości wsady oraz prostota i swoboda rozgrywki tak napędzały popularność tej gry.

W pierwszych kwartałach od premiery automaty z NBA Jam wygenerowały dochód w wysokości ponad miliarda dolarów, a na początku 1994 r. gra stała się najlepiej zarabiającą grą arkadową wszech czasów. Cała seria trafiła na większość liczących się platform, marka trafiła do Electronic Arts, niestety od wielu lat nie ukazała się żadna nowa część.

W roku 1992 narodziła się jedna z najsłynniejszych serii Nintendo, a jednocześnie zdefiniowała gatunek o nowy rodzaj gry wyścigowej. Mowa o Super Mario Kart, które 27 lat temu zadebiutowało na konsoli SNES.

Gra tratuje o wyścigach małych samochodów - kartów, ale za sukcesem stoi nie tylko świetna grywalność, ale przede wszystkim postacie z uniwersum Mario. Gracz może wcielić się w wielu już ikonicznych bohaterów, których w tamtych czasach czasach wypromowały największe hitowe tytuły Nintendo.

Na starcie stają m.in. słynni hydraulicy Mario i Luigi, księżniczka Peach, Yoshi, czy Donkey Kong Jr. Gra wypełniona jest ciekawymi trasami, ale przede wszystkim power-upami, czyli specjalnymi umiejętnościami znacznie wpływającymi na zabawę. No i posiada niesamowicie grywalny multiplayer dla dwóch graczy.

Tworzenie gry nadzorował sam Shigeru Miyamoto, japoński projektant gier wideo, który odpowiada za największe hity Nintendo, m.in. serie Donkey Kong, Mario, Zelda, F-Zero i wiele, wiele innych klasyków. Wyścigi z serii Mario Kart doczekały się kilkunastu edycji, także na automatach. Szacuje się, że na konsolach Nintendo sprzedało się ponad 100 milionów kopii. Ostatnią z nich jest wydane w 2017 roku na Switcha Mario Kart 8 Deluxe.

W roku 1998 studio LK Avalon wydało bardzo dobrze przyjętą przygodówkę Reah: Zmierz się z Nieznanym. W odległej przyszłości bohater został uwięziony na pewnej planecie, a celem nadrzędnym był powrót do domu, na Ziemię. Co okazywało się nie tak prostym zadaniem.

Gra powstawała po części chałupniczymi metodami, ale efekt był taki, że jest uznawana za jedną z najciekawszych i najlepszych tytułów w dorobku LK Avalonu. Na tamten czas zachwycała znakomitą grafiką, otoczenie było pełne szczegółów, a kamera pozwalała obracać się o 360 stopni.

Dzięki technologii ludzie rozwinęli podróże międzygwiezdne i zaczęli kolonizować odległe planety. Niestety przez awarię portalu, bohater został uwięziony na Reah, a zadaniem gracz było znaleźć sposób na powrót do domu. Podstawą jest poszukiwanie przedmiotów, rozmawianie z mieszkańcami i rozwiązywanie łamigłówek.