Co to właściwie jest resztówka?
Resztówka to część nieruchomości pozostała po wywłaszczeniu jej fragmentu. Zdarza się, że po realizacji inwestycji publicznej właściciel pozostaje z gruntem, który – z powodu kształtu, położenia lub utrudnionego dostępu – nie nadaje się już do dotychczasowego użytku. W takich przypadkach możliwe jest złożenie wniosku o jej wykup.
Zgodnie z art. 113 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami, jeżeli pozostała część działki po wywłaszczeniu nie może być prawidłowo użytkowana tak jak wcześniej, właściciel lub użytkownik wieczysty może domagać się jej wykupu przez Skarb Państwa albo samorząd, w zależności od tego, na czyją rzecz przejęto grunt.
Jak złożyć wniosek o wykup resztówki?
Podstawą wykupu jest wniosek skierowany do odpowiedniego organu – zazwyczaj będzie to zarządca inwestycji, na przykład Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA) w przypadku budowy drogi wojewódzkiej lub krajowej. W piśmie należy:
- wskazać dokładne dane nieruchomości (nr działki, lokalizację),
- podać dane właściciela i dokumenty potwierdzające tytuł prawny (np. odpis z księgi wieczystej),
- opisać sposób dotychczasowego użytkowania i uzasadnić, dlaczego nie jest już możliwe kontynuowanie tego sposobu korzystania po wywłaszczeniu.
Wniosek można złożyć dopiero po uostatecznieniu się decyzji wywłaszczeniowej – wcześniejsze działania nie mają podstawy prawnej. W sytuacji pozytywnej odpowiedzi organ zleci wycenę pozostałej nieruchomości, co będzie podstawą ustalenia ceny wykupu.
Gdy decyzja administracyjna okaże się odmowna lub zaproponowana kwota zbyt niska, właściciel może dochodzić roszczeń przed sądem cywilnym. Kluczowy w postępowaniu jest prawnik od nieruchomości, który będzie reprezentował interesy osoby wywłaszczanej.
Kiedy działka kwalifikuje się jako resztówka?
Najczęściej za resztówki uznaje się:
- wąskie, trudne do zagospodarowania pasy gruntu,
- działki pozbawione dostępu do drogi publicznej,
- nieruchomości o powierzchni zbyt małej do prowadzenia działalności rolniczej czy budowy,
- fragmenty, które ze względu na swoje położenie (np. za wysoką skarpą, nasypem drogowym) są praktycznie niedostępne.
Kluczowe jest wykazanie, że dana część nie nadaje się już do wcześniejszego wykorzystania – czy to z powodu fizycznych barier, czy też ekonomicznej nieopłacalności. Ważne jest również, by grunt był faktycznie użytkowany przed wywłaszczeniem – np. rola musi być uprawiana, a nie pozostawać odłogiem, by można było wykazać utratę jej funkcji.
Podsumowanie
Wykup resztówki chroni właścicieli, którzy w wyniku inwestycji zostali pozbawieni możliwości korzystania z pozostałej części działki. Jeżeli wywłaszczenie skutkuje utratą funkcji użytkowej nieruchomości, masz prawo domagać się jej wykupu.
Kluczowe jest dobre przygotowanie wniosku i właściwa dokumentacja – warto wykazać, jak wykorzystywano działkę przed wywłaszczeniem, i jak zmieniły się możliwości jej użytkowania. W przypadku sporu z organem administracyjnym, pomoc prawnika może przesądzić o powodzeniu sprawy.


Radio Szczecin