Polacy mogą liczyć na Węgrów - tak jak Wy pomogliście nam w 1956 roku: mówili goście z Budapesztu na uroczystym odsłonięciu pomnika Węgierskiego Chłopca na szczecińskich Jasnych Błoniach. Tuż przy budynku byłego konsulatu sowieckiego, który zdobyli demonstranci w 1956 roku w proteście przeciwko krwawemu stłumieniu powstania węgierskiego.

Dary z naszego miasta trafiły do ciężko doświadczonej budapesztańskiej dzielnicy Csepel - w zamian jej mieszkańcy ofiarowali nam pomnik.

- Jesteśmy z liceum nr 11 w Szczecinie. To jest dla nas ważne święto. Obchodzimy w tym roku 60. rocznicę i właśnie z tej okazji jest 60 białych róż - mówią uczniowie.

- Polska udowodniła, jak już wiele razy w dziejach się zdarzało, że dwa narody mogą liczyć na wzajemną pomoc. Pomoc udzielona przez polskie społeczeństwo była dwukrotnie większa, niż ta otrzymana przez Węgry od wszystkich pozostałych - mówił Lenard Borberli, burmistrz dzielnicy Csepel.

Podczas uroczystości na Jasnych Błoniach prezydent Szczecina Piotr Krzystek powiedział, że w pomniku "Chłopca z Pesztu" widać determinację i wolę walki o godność, wolność i szacunek, które towarzyszyły Węgrom i Polakom podczas wydarzeń 1956 roku.

- Te wartości, obok fragmentów wspólnej historii, władców i wielu przejawów zwykłej życzliwości, są tymi elementami, które łączą dwa narody - polski i węgierski. Ta życzliwość nie wynika z politycznego nakazu czy kalkulacji. Ona po prostu wypływa z naszego serca, mentalności i natury - mówił Krzystek.

Pomnik Węgierskiego chłopca przedstawia powstańca z karabinem, ma symbolizować dążenie obu narodów do wolności pod komunistyczną dyktaturą. Identyczną statuę odsłonięto także w Budapeszcie w dzielnicy Csepel.

Powstanie węgierskie wybuchło w październiku 1956 roku i zostało krwawo stłumione przez wojska Armii Czerwonej. Zginęło wtedy ponad 2 i pół tysiąca Węgrów, a kilka tysięcy zostało rannych.

Pomnik, który stanął w piątek na Jasnych Błoniach jest darem w podzięce za pomoc, jakiej Szczecinianie udzielili powstańcom wysyłając zaopatrzenie i protestując w szczecinie pod rosyjskim konsulatem. Jego autorem jest Richárd Juha i został ufundowany przez Radę jednej z dzielnic Budapesztu w 60. rocznicę Rewolucji Węgierskiej.