Powodem fiaska rozmów był sprzeciw krajów Grupy Wyszehradzkiej i Włoch wobec kandydatury Fransa Timmermansa na przewodniczącego Komisji Europejskiej.

Entuzjastycznie do tej kandydatury nie podchodziła też grupa krajów Europy Środkowo-Wschodniej. "To nie jest człowiek kompromisu" - mówili przywódcy, którzy byli przeciwni.

- Nowa Europa potrzebuje nowych twarzy, które nie kojarzą się z atakiem na innych. Nie kojarzą się i nie starają się wyszukiwać problemów, tylko raczej starają się budować mosty - mówił premier Mateusz Morawiecki.

Dodał, że wybór osób, które staną na czele Komisji Europejskiej, Rady Europejskiej i unijnej dyplomacji to formowanie kształtu Unii na najbliższe pięć lat.

- A te pięć lat mogą być determinujące na kolejne wiele lat. To jest coś więcej niż tylko głosowanie nad dyrektywą o bananach, czy dyrektywie mobilności - powiedział.

Po fiasku szczytu polityczne puzzle ze stanowiskami trzeba będzie ułożyć od nowa. I choć wiele było zwrotów akcji z Fransem Timmermansem w roli głównej, to trudno sobie wyobrazić, by we wtorek powrócił.

Kanclerz Angela Merkel mówiła, że w najbliższych latach Unia Europejska stoi przed wyzwaniami i państwa członkowskie powinny o siebie dbać bez wymuszania decyzji. Nawet jeśli jest wymagana większość dla jakieś kandydatury.

- Poparcie 21 krajów nie jest wystarczające. Głosowanie przeciwko dużej grupie państw byłoby trudne - dodała.

We wtorek na stole pojawi się nowy pakiet z nazwiskami. Przedstawi je szef Rady Europejskiej. Część krajów, w tym Polska, już w poniedziałek proponowała kilka kandydatur.

Decyzja o zawieszeniu szczytu, a nie - na przykład - o zakończeniu i zorganizowaniu nowego, w połowie lipca oznacza, że unijni przywódcy chcą podjąć decyzję w sprawie obsady stanowisk jak najszybciej.

W środę Parlament Europejski zaplanował wybór swoich władz, w tym przewodniczącego. Chodzi o to, by nie oddawać inicjatywy europosłom, bo wtedy to do ich decyzji unijni przywódcy mogą się dostosowywać. Co więcej, w tajnym głosowaniu, sytuacja w Europarlamencie może się wymknąć spod kontroli. A częścią pakietu, który unijni przywódcy mają uzgodnić, jest stanowisko przewodniczącego Parlamentu Europejskiego dla niemieckiego chadeka Manfreda Webera, który był przymierzany do szefa Komisji Europejskiej, ale został odrzucony przez unijnych liderów.