80 lat temu hitlerowskie Niemcy zaatakowały Polskę. To wydarzenie zapoczątkowało II wojnę światową. Kilkanaście dni później, 17 września, na mocy tajnego aneksu paktu Ribbentrop - Mołotow na Polskę napadł Związek Sowiecki.

Tomasz Sudoł w rozmowie z Informacyjną Agencją Radiową przypomina, że konsekwencje agresji Niemiec były wstrząsające. Inwazja nazistowskich Niemiec na Polskę - wyjaśnia historyk - w konsekwencji doprowadziła do śmierci milionów obywateli polskich, między innymi konsekwencją agresji była zagłada Żydów polskich. W zasadzie - podkreśla naukowiec - możemy mówić, że "1 września jest takim dniem, w którym zaczęła się wojna o charakterze totalnym, kiedy przemoc była wymierzona nie tylko wobec Wojska Polskiego, ale również w ludność cywilną".

Historyk przypomina, że Polska w czasie wojny poniosła straty osobowe oraz ekonomiczne, które są nie do oszacowania.

- Utraciliśmy coś, czego w żaden sposób nie uda się nigdy zrekompensować, to jest życie milionów ludzi, którzy zostali wymordowani w czasie okupacji, w sposób planowy. To zagłada milionów Żydów polskich, ale również europejskich" - przypomina Tomasz Sudoł. W czasie wojny - dodaje - zniszczono niezwykle cenne archiwalia i dobra kultury, których w żaden sposób nie jesteśmy w stanie odtworzyć. Zniszczono setki miast i wsi: "nie ma praktycznie chyba w Polsce takiej miejscowości czy takiej wsi, która by w różny sposób nie ucierpiała w czasie wojny - podkreśla naukowiec.

Tomasz Sudoł przypomina, że za to co się wydarzyło w Polsce w latach 1939-45 odpowiedzialny jest również Związek Sowiecki. Jego władze ze Stalinem na czele zdecydowały się na współpracę z Niemcami między innymi w kwestii podziału polskiego terytorium. W konsekwencji sowieci zaanektowali ogromną część terytorium Polski.

W II wojnie światowej śmierć poniosło ponad 6 milionów obywateli II RP. Połowę stanowili Polacy, prawie tyle samo Żydzi i Polacy pochodzenia żydowskiego. Zarówno Niemcy jak i sowieci wymordowali znaczną część polskiej inteligencji, sowieci w ramach zbrodni katyńskiej zabili około 22 tysięcy oficerów Wojska Polskiego, policjantów, lekarzy, nauczycieli i pracowników administracji.

Setki tysięcy Polaków było zmuszanych do niewolniczej pracy przez Niemców, sowieci z kolei deportowali w głąb swojego terytorium setki tysięcy osób do łagrów.