Proces wejścia Polski do Unii, w tym negocjacji zasad na jakich nasz kraj wstąpił do Wspólnoty, trwał blisko 15 lat. Jego ukoronowaniem było podpisanie w kwietniu 2003 roku w Atenach Traktatu Akcesyjnego, stanowiącego podstawę rozszerzenia Unii Europejskiej. Podpisy złożyli przedstawiciele władz państw unijnej "piętnastki" oraz dziesięciu państw kandydujących.

Dwa miesiące po podpisaniu traktatu, przystąpienie Polski do Wspólnoty zostało przesądzone w referendum. W dwudniowym głosowaniu, które odbyło się 7 i 8 czerwca 2003 roku, Polacy odpowiadali na pytanie: "Czy wyraża Pan/Pani zgodę na przystąpienie Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej?". Odpowiedź "tak" dało 77,5 procent głosujących, czyli nieco ponad 13 i pół miliona rodaków. Przeciwko integracji ze Wspólnotą wypowiedziało się 22,5 procent Polaków, czyli niecałe 4 miliony.

23 lipca 2003 roku Traktat Akcesyjny ratyfikował prezydent Aleksander Kwaśniewski, oznaczało to ostateczne przyjęcie dokumentu przez nasz kraj. 1 maja 2004 roku Polska stała się pełnoprawnym członkiem Unii Europejskiej.

Dzień po wstąpieniu naszego kraju do Wspólnoty, papież Jan Paweł II przypomniał, że swoje rozszerzenie Unia zawdzięcza w znacznej mierze Polsce.

Z kolei od 21 grudnia 2007 roku nasz kraj należy do do strefy Schengen. Jest to obszar Unii Europejskiej, w którym nie ma kontroli paszportowej i celnej między państwami. Obecnie układ ten łączy 26 krajów. Podczas uroczystego otwarcia polsko-litewskiej granicy w Budzisku prezydent Lech Kaczyński powiedział: "Ten ostatni akt integracji, choć niewyobrażalny, stał się realny".

Od 2016 roku trwa proces opuszczania struktur UE przez Wielką Brytanię. Tzw. Brexit został zapoczątkowany w referendum, w którym blisko 52 procent głosujących opowiedziało się za odejściem z Unii.